Tedavi edilebilir hastalık: Menopoz

Menopoz kadınların üretkenlik çağı boyunca, gebelik ve kısmen emzirme dönemleri hariç, düzenli olarak gördükleri adet kanamasını kalıcı olarak kesilmesidir. Menopoz son adet kanaması demektir. Kadınlar yaşamının yaklaşık üçte birini bu dönemde geçirmektedir.
Beden ve ruh sağliği etkilenir
Yumurtalıklardaki hormon üretiminin azalması sonucu adet kanamalarında düzensizlik ile birlikte vücuttaki ısıyla ilgili alanlar etkilenir. Bu nedenle kişide gece terlemesi, ateş basması, çarpıntı ve yüzde kızarıklık gibi belirtiler ortaya çıkar. Menopoz döneminde her kadında bu belirtiler görülmeyebilir. Bu şikayetleri olan kişilerde de yıllar geçtikçe, özellikle menopoza girdikten 3-5 yıl sonra belirtilerde azalma olur. Menopozda psikolojik sorunlar da ön plana çıkmaktadır. Gerginlik, sinirlilik hali ve depresyon görülebilir. Uykuya dalma süresi uzaması ve derin uyku döneminin kısalması gibi uyku kalitesinin azaldığını gösteren belirtiler ortaya çıkabilir. Bunların yanı sıra; baş ve eklem ağrısı, cinsel isteksizlik, kas ağrıları da menopozun klasik belirtileri arasındadır. Menopoz bir hastalık olarak kabul edilmektedir ve bu dönemde ortaya çıkabilecek olumsuzluklar önlenebilmektedir.
Kalp hastaliklari riski yüksek
menopoz döneminde kadınları en çok etkileyen sağlık sorunları kemik erimesi ve kalp damar hastalıklarıdır. Östrojen hormonunun azalması, kemik kayıplarına ve kemiklerde kırılmalara yol açar. Bu nedenle östrojen hormonu ve kalsiyum tedavisi uygulanmalıdır. Kadınlarda kalp damar hastalıklarının daha geç yaşlarda görülmesi, östrojen hormonundan kaynaklanmaktadır. Menopoz ile birlikte bu hormon seviyesinin azalmasına bağlı olarak kalp hastalıkları riski de artmaktadır. Çünkü menopoz döneminde kötü huylu kolesterol (LDL) seviyesi artmaktadır.
Hormon tedavisi
Menopoz döneminde görülen ve hayati tehlike oluşturabilecek birçok hastalık, östrojen ve progesteron hormonunun azalmasına bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Yapılan tedavilerle vücutta eksilen hormonların seviyeleri artırılmaktadır. Böylece kişinin hayat kalitesini olumsuz etkileyecek birçok rahatsızlığın oluşma riski önlenebilmekte ya da en aza indirilmektedir. Östrojen tedavisi ağızdan ya da cilde yapıştırma yöntemi olmak üzere iki şekilde uygulanabilir. Bu tedaviye kalsiyum ve progesteron eklenebilir. Östrojen tedavisiyle; alzheimer, bağırsak kanseri ve kalp damar hastalıklarının görülme riski azalmaktadır. Toplumda bilinenin aksine östrojen tedavilerinin rahim kanserine neden olduğu görüşü doğru değildir. Ağrılı ilişki, yanma, kaşıntı problemleri östrojen tedavisiyle 1 yıl içinde ortadan kalkmaktadır. Tedavi ile kemik erimesi sorunu da büyük ölçüde çözülmüş olur. Son yıllarda hormon replasman tedavisinin meme üzerine olumsuz etkileri olabileceği ile ilgili çok sayıda çalışma yapılmıştır. Eskiden daha rutin olarak kullandığımız hormon replasman tedavisi bugün kar-zarar durumuna göre her kadının ayrıca hekimi tarafından değerlendirilmesi ile uygulanmaktadır.
Op. Dr. Göknur Öztürk