Myra Andriake kazısı kaderine terk edildi

Türkiye arkeolojisine yeni bir soluk getiren ve Antalya turizmine yeni bir vizyon katarak her yıl daha çok gelişen Demre'deki Myra-Andriake kazılarının ekibi, kazı sezonunun bitmesine bir ay kala izin belirsizliği nedeniyle 2013 sezonu programında yeralan çalışmaları yapamadan kazıyı terk etmek zorunda kaldı. Demre'deki 4 yıllık çalışmalarında sayısız başarı elde eden ve çalışmaları Bakanlık ve bilim dünyası tarafından örnek model olarak gösterilen Prof. Nevzat Çevik'in, Bakanlar Kurulu kararıyla 2009'da aldığı kazı başkanlığı ruhsatı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü'nce (KVMGM) hala yenilenmedi.
BAŞKANSIZ EKİP
Haziran'da başlaması gereken kazının başkanlığına, bir ay önce Antalya Arkeoloji Müzesi Müdürü Mustafa Demirel'in "geçici olarak" atandığı, Kültür ve Turizm Müdürü İbrahim Acar tarafından açıklanmıştı. Bu nedenle, kazıları Çevik'in küçültülmüş ekibi gerçekleştirdi. Ancak Demirel, kendisinin hazırlamadığı ekibin yanına, kazı alanına bir ay boyunca gitmedi. Belirsizlik nedeniyle ve moralsizlikle hiçbir şey yapamayan 40 kişilik bilim adamı, asistan ve öğrencilerden oluşan ekip, kazıyı bırakıp gitmek zorunda kaldı.
İLÇENİN KADERİ DEĞİŞTİ
Myra akropolüne ortak çalışma programı yapılan Fransız ekibi ve İstanbul Üniversitesi'nden katılan Bizans uzmanı bilim adamları, 2 hafta önce gereğince çalışamadan gitmişti. Kalan küçük ekip de bu hafta sonu çalışmalarına son verdi ve kazıdan ayrıldı. Kazının, her yıl olduğu gibi Mayıs ayı sonundan Eylül ortasına kadar sürmesi planlanmıştı. Antik kentte ilk kez bulunan Sinagog keşfi, Andriake limanının pekçok özel yapısı, yakarış sahneli Myra Kilisesi ve özellikle Myra Tiyatrosu gibi büyük çaplı kazılarla tarihe ışık tutan yeni bilgilerle dünya basınına konu olan kazı sayesinde, yılda 550 bin turistin geldiği ilçenin tam bir turizm destinasyonu olması için çok boyutlu vizyoner bir çalışma başlatılmıştı. İlçe merkezinde kalan sanayi bölgesinin yeri değiştirilip kazısı yapılan Nymphaion'la birlikte arkeopark projesi, kruvaziyerlerin yanaşabileceği liman ve 5 yıldızlı oteller bölgesi yapımıyla dünyaca ünlü bir yer olmasının adımları Bakanlık'la birlikte sırayla atılıyordu. Bölgenin en büyüğü olan 11 bin kişilik tiyatronun restorasyonunun 3 yılda tamamlanıp, bilime ve turizme sunulması en önemli projelerden biriydi. Kazının en önemli projelerinden olan Andriake Likya Müzesi çalışmaları da artık bilimsel kazı danışmanlığı olmadan müteahit eliyle yürütülecek. Bugüne dek kazı ekibi müze alanındaki yapıların kazılarını, restitüsyonlarını ve restorasyonları yanında müzeleştirme tasarımlarını da Bakanlık uzmanlarıyla birlikte yürütmüştü. Bu sezon kullanılmadığı için atıl kalan TÜRSAB'ın 500 bin TL değerinde vinç hediye ettiği ve sezonu başında Başaran Ulusoy'un bir de transfer aracı armağan ettiği kazı, Türkiye'nin donanım açısından en güçlü kazıeviydi.
'RANDEVU İSTEDİM'
Kazı başkanlığının neden kendisine verilmediğini bilmediğini belirten Prof. Çevik, geçen Aralık ayında ruhsat için başvurduğunu, ama bir gerekçe gösterilmeksizin kendisine kazının verilmediğini söyledi. İzin isteğini belirten ilk başvurusuna ve izin isteğinin neden yanıtlanmadığını sorduğu ikinci dilekçesine de hala yanıt beklediğini belirten Çevik, kendisine sözlü olarak bir-iki haftaya bu sorununun çözüleceği sözünün yerine getirilmediğini söyledi. İzin yanıtı bekleme süresinin çok uzamasından kalan ekibin de kazıdan çekildiğini belirten Çevik, "Myra- Andriake Kazısı'nın akıbetini ve Türkiye'nin genel kazı sorunlarını görüşmek üzere, Bakan Ömer Çelik'ten randevu istedim. Ancak buna da henüz yanıt gelmedi" diye konuştu.
MÜZENİN GÖREVİ KURTARMA KAZISI
Bilim adamlarının elinden alınan Aksu'daki Perge, Serik'teki Aspendos, Demre'deki Noel Baba Kilisesi'nin yanında, Myra ve Andriake ile birlikte Kumluca'daki Rhodiapolis kazılarının başkanlıkları da Antalya Müzesi'ne verilmişti. Ancak kazı yönetmeliğine göre, müzelerin yalnızca kurtarma kazısı ve çevre temizliği yapabiliyor. Müzenin yapması gereken, Cumhuriyet Meydanı'ndaki Devlet Güzel Sanatlar Galerisi'ni su basmasından kurtarmak için kazılınca ortaya çıkan Kaleiçi surlarını korumak gibi görevler. Ancak buradaki çalışma, 2 aydır bekliyor. Kentin en güzel noktasındaki toprak yığını, burç, türbe, sema evinden oluşan güzel görüntüyü çirkinleştiriyor.
BİLİMADAMLARI HUZURSUZ
Bilimadamlarından oluşan kazı başkanlarının yetkilerini daraltıp sorumluluklarını arttıran KVMGM'nin hazırladığı kazı yönergesi, Türkiye'deki tüm kazı başkanlarında huzursuzluğa neden oldu. Alacakları en küçük kararları bile KVMGM'nün atadığı kazı komiserine sormak zorunda kalan kazı başkanları, sıkıntılarını Ankara'ya ifade etmiş, ancak sonuç alamamıştı.