Çocuğunuzun göz sağlığı size bağlı!

Türkiye'de her üç çocuktan birinde uzak veya yakını görme sorununa rastlandığını belirten Dünyagöz Antalya Hastanesi doktorlarından Op. Dr. Özer Şahin, bu durumun çocukların hayatlarının her alanındaki başarılarını olumsuz etkilediğini söyledi. Sorularımızı yanıtlayan Op. Dr. Şahin tedavisi yapılmamış veya geç kalınmış göz bozukluklarının ilerleyen yıllarda tedavisi son derece güç, farklı problemlere yol açtığını belirterek, çocuklardaki göz hastalıklarını enine boyuna anlattı.
Çocuklarda, düzenli göz muayenesi ne kadar önemli?
Ailelere okul yaşına gelen çocuklarını muhakkak düzenli olarak doktora götürmelerini öneriyoruz. Bu sayede bir veya her iki gözde görme azlığı problemi, buna neden olan hastalıklar ve şaşılık erkenden tespit edilir. 0-16 yaş grubundaki çocukların gözlerini korumak için mümkünse doğumdan hemen sonra, yoksa 6-12 aylıkken, okula başlamadan önce ve okul süresince düzenli göz muayenesi yapılması gereklidir. Özellikle ailesinde göz problemi olanların bu konuda daha hassas davranmaları uygun olur.
4-6 HAFTA ARASI MUAYENE ŞART
Bebeklerin ilk göz muayenesi ne zaman yapılmalıdır?
Erken doğmuş bebeklerde doğumdan sonra 4-6 hafta arasında mutlaka göz muayenesinin yapılması gerekmektedir. Yeni doğan tüm bebeklerin ilk bir ay içinde göz muayenesinin yapılması Prematüre Retinopatisi dahil, göz tansiyonu, göz tembelliği, gözyaşı kanalı tıkanıklığı ve şaşılık gibi birçok göz hastalığının erken teşhisi ve tedavisi açısından önemlidir.
GÖZ BOZUKLUĞU BELİRTİLERİ
Çocuklardaki göz hastalıkları ve belirtileri nelerdir?
Görme bozukluklarının görülme sıklığı yaşa bağlı olarak artar. Göz tembelliği, şaşılık, miyopi, hipermetropi ve astigmat çocuklarda en sık görülen sorunlardır. Erken doğan yani prematüre bebeklerin ise problemleri çok daha farklı ve büyük boyutlarda olabiliyor, bu nedenle bebek ve çocuklardaki göz problemlerinin erken tanısı çok büyük önem taşıyor. Erken tanı için belirtiler ise şunlar: Göz kayması, göz kapağı düşüklüğü, göz yaşarması, çapaklanma, şişlik, bir gözü kapayarak bakma, çok yakından okuma, televizyonu yakından izleme, gözlerini kısarak bakma, okuduğu yeri kaçırma, okuduğu yeri belirlemek için parmak kullanma, baş ağrısı, sakarca davranış, dalgınlık, başı bir yana eğerek bakma, sık sık gözleri kaşıma, üç aylık olmasına rağmen bakışları odaklayamama.
ŞAŞILIĞIN TEDAVİSİ MÜMKÜN!

Şaşılık nedir?
Gözlerin paralel duruş pozisyonunun bozulmasına şaşılık denir. Gözler burun köküne doğru veya dış tarafa kayabileceği gibi yukarı veya aşağı pozisyonlara da kayabilir. Şaşılıklar genel olarak kas felçlerine bağlı olarak veya kas felçlerinden bağımsız olarak oluşur. Her iki gözde göz hareketlerini sağlayan, göz küresinin hemen dışında yer alan 6 adet kas bulunur. Beyin, gözdeki bu kasların ve her iki gözün birbiriyle koordineli çalışmasını sağlar. Beyin kontrolündeki eksiklik veya kaslardaki anatomik ve yapısal bozukluklar, bu kaslarda bir veya daha fazlasının fonksiyonunun bozulmasına, dolayısıyla şaşılığa neden olur. Kas felçlerine bağlı oluşan şaşılıklarda, genellikle felce neden olan yüksek tansiyon, şeker hastalığı, damar hastalığı, beyin dokusunun hastalıkları ve şiddetli çarpmalara bağlı olarak gelişen kafa travması gibi bir durum söz konusudur.
Bebeğinde göz kayması olan aileler ne yapmalı?
Bebeklerin ilk 3 ayında gözlerinde ara sıra kaymalar oluşabilir, bu durum 5-6'ncı aya kadar düzelir. Çünkü iki gözü paralel tutmayı sağlayan beyin kontrolü henüz tam gelişmemiştir. Altı aydan sonra devam eden kaymaların ise düzeltilmesi gerekir. Bebeklik, hatta erken çocukluk döneminde burun kökünün basık olmasından dolayı yalancı kayma izlenimi olabilir. Bu daha ziyade yan bakışlarda belirgindir, bazen gerçek kayma ile birlikte de olabileceğinden göz doktorunun görmesinde fayda vardır. Kayma hep aynı gözde oluyorsa, o gözde görmenin az olduğunun veya olacağının belirtisidir ve mutlaka muayene edilip sağlam gözün kapatılarak önlem alınmasını gerektirir. Ayrıca gözünde kayma olsun veya olmasın bebeklerin 1 yaş içinde mutlaka bir göz hekimi tarafından değerlendirilmesi göz tembelliğinin erken dönemde tespiti için hayati önem taşımaktadır. Bazı tip göz kaymaları bebeklerin ilk 6 ay ve sonrasında ortaya çıkar. Doğumsal kaymalar da diyebileceğimiz bu durumun tek tedavisi cerrahi işlemdir ve ilk 2 yaş içinde uygulanması çocuğa her iki gözüyle birlikte görme alışkanlığı kazandıracağı, derinlik hissine yani 3 boyutlu görmeye kavuşturacağı için önemlidir. Bunun yanında sadece ameliyatla sorunun bir anda çözülmediği akılda tutulmalıdır. Çocuğun okul dönemine kadar takibi ve tedavisi sürdürülmelidir.
Şaşılık ve göz tembelliğinde nasıl bir ilişki var?
Tek taraflı sabit kaymalar göz tembelliğine neden olur. Göz tembelliği bir gözün diğerine göre daha az görme durumudur ve eğer çocuk ilk 7 yaş içinde tedavi olmazsa, görme düzeyi ömür boyu az olarak kalabilir. Ayrıca göz tembelliği kişinin her iki gözle görme yeteneği kazanmasını, derinlik hissini yani üç boyutlu görmeyi de engelleyebilir.. Tek taraflı sabit kaymalarda uygun gözlük ve kapama tedavisinin yanı sıra cerrahi de gerekebilir.
Göz tembelliği başka hangi problemlerin sonucunda oluşabilir?
Göz tembelliği her iki göz arasında numara farkı varsa veya çocuğun görme yolunu kapatacak katarakt gibi bir bozukluk varsa oluşabilir. Çok yüksek hipermetropi ve astigmatizma da gözlerin her ikisinde birden tembellik oluşabilir.