Hiç ders almıyoruz

Türkiye'nin sebze ve meyve üretim merkezi olan Antalya'da son yıllarda yaşanan doğal afetler devlet destekli sigortanın kaçınılmaz olduğunu gösterdi. Geçen yıl Tarım Sigortaları Havuzu TARSİM tarafından 100 milyon lira ödeme yapılan Antalya, bu alanda Türkiye'de en çok hasar ödemesi alan ikinci şehir oldu. Hasar ödemelerinin devam ettiği 2020'de ise sigortalı üreticilere 26 milyon ödeme yapıldı. Çiftçilerin hesaplarına 54 milyon lira daha yatırılacak, böylece bu yılki toplam ödeme 80 milyon liraya ulaşacak.
KATILIM SINIRLI KALDI
Son iki yılda 2 bin Antalyalı çiftçi doğal afetlerden etkilendi. Buna karşın TARSİM'den faydalanan üretici sayısı ise sınırlı kaldı. Yaklaşık 156 bin çiftçi ailesinin olduğu Antalya'da tüm tarım sigortası branşlarında sadece 14 bin çiftçi tarım sigortası yaptırdı. Geçen yıl yaşanan hortum felaketinde sigorta yaptırmayan kayıt dışı çiftçilere ise Antalya Valiliği tarafından ayrılan fonda 21 milyon ödeme yapıldı.
EKMEK GİBİ ÖNEMLİ
Antalya Ziraat Odası Başkanı Nazif Alp çiftçilere TARSİM sigortası yapmaları konusunda çağrıda bulundu. Cam veya plastik serasında sigorta yaptırmak isteyen bir üreticinin ödemesi gereken yıllık prim tutarının 473 ile 956 lira arasında değiştiğini anlatan Nazif Alp, "Sigortayı yaptırıp emeğimizi güvence altına alabiliriz. Aksi halde yaşanan doğal afetlerde üzülmekten başka elimizden hiçbir şey gelmiyor" ifadelerini kullandı. Bu konuda çarpıcı bir örnek de veren Alp, "Finike'de bu yıl yaşanan afette bir teyzemizin narenciye bahçesi zarar gördü. 4 yıldır sigorta yaptırıyormuş, bu yıl yaptırmamış. Nasıl yediğimiz ekmek bir ihtiyaçsa sigortada tarımda olmazsa olmaz bir ihtiyaçtır" diye konuştu.
KAYIT DIŞILIK SORUNU
Yüzde 67'ye kadar devlet prim desteğinden ve indirimlerden faydalanarak tarım sigortası yaptırmak isteyen çiftçilerin Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) ve Örtü Altı Kayıt Sistemi'ne (ÖKS) kayıt olması gerektiğine değinen Nazif Alp, bu durumun Antalyalı üreticiyi zorladığını savundu. Alp, Antalya'daki 600 bin dönüm kapalı alanının yarısına yakının kayıt dışı çiftçi olması nedeniyle destek alamadığını ifade etti. Alp, "Antalya'da 270 bin dönüm sera var, bunu çift ekimle çarptığımız zaman 600 bin dönem alan oluyor. Bunun yarısı kayıtsız bu nedenle çiftçilerimiz destek alamıyor. Çiftçilerin bir çoğu arazi kiralayıp tarım yapıyor. Ama tapu başka birinin olduğu için sigortadan faydalanamıyor" dedi.
TOPLULAŞTIRMA ŞART
Ayrıca şehir genelinde arazilerin yüzde 90'ının parçalı olduğunu hatırlatan Alp, "Bundan 8 yıl önce devletimiz tapuların güncellenmesine yönelik bir yasa çıkarttı. Maalesef çiftçilerimizin sadece yüzde 5-8'i bunu yaptı. Şimdi tekrardan bu yasanın geri getirilmesi için talepte bulunduk" dedi. Alp, bu sorunun çözümünün arazi toplulaştırması olduğuna değinerek, "Arazi bütünleşmesi çalışmaları Aksu ilçesinde başladı ve bitmek üzere. Zamanla Antalya geneline yayılacak" diye konuştu. Alp ayrıca prim desteğinin ise yüzde 75'e çıkmasını talep etti.
2020 BÖYLE GEÇTİ
07.01.2020: Antalya'yı şiddetli yağış vurdu. Serik'te metrekareye 214, Manavgat Beşkonak'ta 203, İbradı'da 190 kilogram yağış düştü. Serik'in Karadayı, Boğazkent, Belek ve K adriye mahallelerinde derelerin taşması sonucu tarlalar, narenciye bahçeleri ve yollar su altında kaldı. Alanya'da yağmurla ve saatteki hızı 60 kilometreyi bulan şiddetli rüzgarla birlikte oluşan hortumda Avsallar, Konaklı, Payallar, Kestel, Toslak, Yeşilöz gibi mahallelerdeki 100 dönümlük seralar zarar gördü.
18.03.2020: Kaş ilçesinde Doğantaş Mahallesi Erikli Boğaz, Yelli Çam ve Çat mevkisinde oluşan hortum seralarda büyük zarara yol açtı. Toplamda 15 üreticinin 30 dekar sera alanı zarar gördü.
05.04.2020: Kaş ilçesinde sera bölgesi olan Yeşilköy, Kınık, Ova, Çavdır mahallelerinde şiddetli fırtına seralara zarar verdi. Serasındaki yıkımı görüntüleyen bir çiftçinin 'bittik ağabey' sözleri felaketin boyutunu gözler önüne serdi.
19.10.2020: Kumluca ilçesinde öğle saatlerindeki dolu yağışı ve fırtına bazı bölgelerde cam ve plastik saralara zarar verdi. Ceviz büyüklüğünde yaklaşık 1 saat yağan dolu, seraları kullanılamaz hale getirdi. Dolu yağışı dalında olgunlaşmaya yaklaşan portakal ve limon ağaçlarına da zarar verdi. Yüzde 71'i sera ve yüzde 29'u narenciye olmak üzere 10 bin 775 dekar arazide hasar tespit edilirken, zararın 80-123 milyon lira arasında olduğu öğrenildi.