Söyle bana hükümdarım...

İşte bu soruların karşılıklarını Yusuf Has Hacib'in "Kutadgu Bilig"isimli kitabında bulmanız mümkün.Balasagun'da asil bir ailenin oğlu olarak doğan Yusuf Has Hacib,orada hak ettiği değeri göremeyince ,50 yaşından sonra Kaşgar'a geldi ve eserini Doğu Karahanlı Hükümdarı Uluğ Buğra Kara Han'a sundu.Hükümdarı dernden Kutadgu Bilig mesnevi tarzında kaleme alınan,6654 beyitlik bir siyasetname.

Tanrıya hamd,paygambere ve dört halifeye övgü ile başlayan ve hükümdara övgüler düzen metinlerle devam eden eserin asıl hikayesi bundan sonra ağırlık kazanıyor. Dört kavramı temsil eden dört kişi,hükümdar Kün Togdı"adalet",vezi Ay Toldı "şans",vezirin oğlu Öğdülmüş "akıl",vezirin kardeşi Odgurmış"akıbet"çıkıyor karşımıza."ideal insan"temasından hareket ederek şekilleniyor bu dört kişinin konuşmaları.Toplumda çeşitli konumlarda bulunan insanların davranış biçimleri,hükümdardan içkicibaşılara varana kadar herkesin uygulaması gereken doğrular üzerinde duruluyor uzun uzun.

Hatta ailedeki kişiler, şairler ve alimler bile masaya yatırılıyor.Kısacası "mesut olma bilgisi"anlamına gelen "Kutadgu Bilig",ideal insanın merkezinde sosyal ve toplumsal yaşamın tüm ayrıntılarını gözler önüne seriyor.Yusuf Has Hacib'in,uzun ve zorlu bir süreçten sonra tammamladığı kitabı,"doğru"luğun ve dürütlüğün,herkese yalnızca mutluluk getireceğini gösteriyor aslında.