Rum kesiminde ekonomik kriz

Euro Bölgesi maliye bakanlarının 16 Mart'ta kurtarma paketinin ilk hâlini açıklamalarından bu yana kapalı olan Güney Kıbrıs Rum Kesimi'ndeki bankalar dün öğlen 12.00'de açıldı. Sabahın erken saatlerinde banka önlerinde kuyruk oluşturan Kıbrıslı Rumlar, günlük para çekme limitinin sadece 300 euro ile sınırlandırıldığı şubelerden elleri boş döndü.

12 gündür kapalı kalan bankalar dün sadece 6 saatliğine hizmet verdi. Hesapsız bir müsriflik içinde hareket eden Rum bankaları mevduat sahiplerine sadece 300 euro nakit verdi. 4 ay süre ile uygulanacak olan bu önlemler, özellikle milyarlarca euro düzeyinde hesap bulunduran Rus, Rum ve Yunan mevduat sahiplerinin hesaplarını kapatması ihtimaline karşı alındı.

5 MİLYAR EUROLUK KONTEYNIR

Eurogroup'la sağlanan anlaşmayla Rum kesimine 10 milyar euro verilmesine kara verildi. 10 milyar euronun 5 milyarlık ilk partisi önceki gün bir konteynırın içinde özel bir uçakla Avrupa Merkez Bankası'nın merkezi Frankfurt'tan Lefkoşa Rum kesimine getirildi. Helikopterle ve yoğun güvenlik önlemleri altında Rum merkez bankasına getirilen 5 milyar euro, Rum bankalarına dağıtıldı.

Rum bankalarında 100 bin eurodan fazla olan hesaplara yüzde 30 ila 80 arasında kademeli olarak vergi konuluyor. Rum devleti bunun karşılığında mevduat sahiplerine 10 ile 15 yıllık bonolar veriyor. Rum devleti, adanın güney doğusunda çıkarılacak doğal gazdan ileride sağlanacak gelirleri güvence gösteriyor. Doğal olarak bu uygulamadan en çok zarar edeceklerin başında, yaklaşık 30 milyar euro düzeyinde hesapları olan Rus vatandaşları ve Kıbrıs üzerinden iş yapan dürüst Rus işadamları geliyor.

Lefkoşa Rum kesimindeki ana caddeler, lüks alışveriş merkezleri ve mağazalar dün bir tatil günü gibi bomboştu. Kafe, lokanta ve eğlence yerlerindeki insanlar endişeli. İnsanların huzursuzluğu yüzlerinden anlaşılıyor. Herkes ise tek bir şey soruyor: "Paralarımıza ne olacak?" İki mini market ve bir ticari taksi sahibi İosif, "Karşı tarafta (Türk kesimi) Türklerden bazısı, nereden öğrenmişlerse, kriz patlamadan bir gün önce gelip Rum bankalarındaki paralarını çektiler. Yani yanı başımızdakilerin haberi vardı bizim yoktu" diyor. Zor durumda kalanların başında ise Yunan mevduat sahipleri geliyor.

Yunanistan'daki ekonomik krizle ülkenin iflas edeceğinden korkan on binlerce Yunan vatandaşı, paralarını çekip daha sağlam olarak gördükleri Rum bankalarına yatırmıştı. Maria adlı kadın mudi, Rum bankalarında biriktirdiği 600 bin eurodan 500 binini kaybettiğinden söz ediyor. Nedenine gelince, Maria da on binlerce Rum gibi, satın aldığı bir arsaya ev yaptırmak için 150 bin euro kredi almış. Banka sisteminin çökmesiyle Maria, hem yüzde 80'lere kadar ulaşması beklenen "tıraşlamaya" maruz kalarak elindeki paranın büyük bölümünü kaybediyor hem de kredileri nasıl ödeyeceklerini düşünüyor. Yunanistan'daki kriz dönemiyle karşılaştırıldığında Rumların Yunanlara oranla çok daha serinkanlı olduğu görülüyor. Aynı durum Yunanistan'da olsa, dünyayı ayağa kaldıracak gösteri ve şiddet olaylarını başlatırlardı.
İŞTE HESAP ÖNLEMLERİ...

Kişi başı herkes günde sadece 300 Euro nakit çekebilecek.
Çek alışverişi yapılmayacak.
Nakit para yatırılmadıkça hesaptan hesaba para nakli yapılmayacak.
İşverenler, maaş ödemeleri için günde ancak 5 bin Euro çekebilecek. Aynı gerekçelerle 5 bin ila 200 bin Euro arası para çekilebilmesi için banka yönetim kurulu izni gerekecek.
Yurtdışı seyahate en fazla 3 bin Euro veriliyor.
TÜRK BAYRAĞINA KIZIP YAKTILAR

Rumlar, bir Fransız turist tarafından açılan Türk bayrağını yakma girişiminde bulundu. Günlerdir süren gergin bekleyişin ardından bankalara akın eden Rumlar, bir Fransız turist tarafından açılan Türk bayrağını turistin elinden alarak yakmaya çalıştı. Öfkeli Rum kadın, bayrağı yakıp parçalayamayınca yere atıp üzerine bastı. Linçten kurtulan turistinse neden böyle bir eyleme giriştiğini soran polislere, "Bu bayrağı seviyorum. Param battı, Türk tarafı daha iyiydi" dediği öğrenildi.

STELYO BERBERAKİS