Nobel Tanrı Parçacığı'nın oldu

Nobel Fizik Ödülü, "atom parçacığı"nın varlığını öngören iki bilim adamına verildi. 2013 Nobel Fizik Ödülü'nün sahipleri Belçikalı François Englert ile İngiliz bilim bilim adamı Peter W. Higgs oldu.

Komite açıklamasında, Higgs Boson teorisinin dünyanın nasıl oluştuğunu anlatan parçacık fiziğinin standart modelinin merkezi kısmını oluşturduğu belirtildi. 1960'larda birçok fizikçi atom parçacığının nasıl meydana geldiğini açıklamak için çalışmalar yapmıştı.

2012 yılında, İsviçre'deki Cern'de yapılan "Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (Large Hadron Collider-LHC)" ile atom parçacığının mekanizması keşfedildi. İsveç Kraliyet Bilim Akademisi Genel Sekreteri Staffan Normark, "Bu yılın ödülü bütün farklılıkları yaratan ufak bir şey hakkında" dedi.

Francois Englert ödülü kazandığı için çok mutlu olduğunu söyledi. Englert, kendi basın toplantısına bir saat geciktikten sonra Nobel Komitesi'ne "İlk başta ödülü kazanamadığımı düşünmüştüm. Çünkü bildiriyi görmemiştim" dedi.

Edinburg Üniversitesi'nden Profesör Higgs de şöyle dedi: "İsveç Kraliyet Akademisine çok teşekkür ederim. Ayrıca bana destek verdikleri için aileme, arkadaşlarıma ve meslektaşlarıma da teşekkür ederim. Umuyorum ki, temel bilimin bu çalışması, mavi gökyüzü araştırmalarına yardımcı olacaktır."

CERN Genel Müdürü Rolf Heuer de bu yılki ödülün parçacık fiziğine gitmesinden heyecan duyduğunu söyledi.

Nobel Fizik Ödülü getiren kuram, dünyanın nasıl meydana geldiğini tanımlayan parçacık fiziğinin Standart Model'inin ana parçasını oluşturuyor. Standart Model'e göre çiçeklerden insana, yıldızlardan gezegenlere her şey, madde parçacıklarından meydana geliyor. Bu parçacıklar ise her şeyin olması gerektiği gibi çalışmasını sağlayan güç parçacıkları aracılığıyla yönetiliyor.

Standart Model, aynı zamanda Higgs ya da Tanrı Parçacığı olarak bilinen özel bir parçacığın varlığına dayanıyor. Bu parçacık, tüm uzayı kaplayan görünmez bir alandan türüyor. Model'e göre Higgs Parçacığı olmadan hiçbir şey var olamıyor. Çünkü Higgs Parçacığı'nın görünmez alanla teması, parçacıkların kütle kazanmasına yol açıyor. Englert ve Higgs'in ortaya koyduğu kuram, bu süreci açıklıyor.

CERN laboratuvarında yapılan deneyler sonucu Higgs Parçacığı'nın varlığı 4 Temmuz 2012'de doğrulanmıştı. 14 milyar yıl önce evrenin doğumuna yol açtığına inanılan Büyük Patlama ortamını yaratmayı amaçlayan 10 milyar dolar tutarındaki deney sırasında proton ışınları, 27 kilometrelik tüneli ışık hızıyla geçerek birbiriyle çarpıştırıldı. Higgs Parçacığı'nın bulunması için yapılan CERN'deki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (BHÇ), insanoğlu tarafından inşa edilen en büyük ve en karmaşık makine olarak biliniyor.

Higgs Parçacığı'nın bulunmasına rağmen, Standart Model, kozmik bilmeceyi çözmeye yetmiyor. Çünkü Model, evrendeki tüm maddelerin sadece beşte birini açıklayabiliyor. Evrenin gizeminin çözülebilmesi için beşte dördünü oluşturan karanlık maddenin keşfedilmesi gerekiyor.

François Englert- Belçika'nın Etterbeetk kentinde 1932'de doğan Englert, 1959'da mezun olduğu Brüksel'deki Universite Libre de Bruxelles'den emekli oldu. Englert, iş arkadaşı Robert Brout ile hazırladığı Parçacık Kuramı ile birçok ödül kazandı.

Peter W. Higgs-İngiltere'nin Newcastle kentinde 1929 yılında dünyaya gelen Higgs, 1960'lı yıllarda temel parçacıkların kütlesinin kökenini açıkladığı çalışması ile ün kazandı. Higgs, Edinburgh Üniversitesi'nden emekli oldu.