Silaha ilk yeşil ışık

(SABAH)
Duygu Güvenç
Konferans sonucunda Ulusal Konsey meşru temsilci olarak tanınırken Türkiye'nin girişimiyle bildirgede "Suriye halkının kendini korumak için meşru önlemler almasına" destek verildi.
Suriye'nin Dostları grubunun dün İstanbul'da yapılan ikinci toplantısına 83 ülke ve örgüt katıldı. 41 ülkenin dışişleri bakanı düzeyinde katıldığı zirvede BM, Arap Ligi, AB, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), Körfez İşbirliği Konseyi ve Afrika Birliği de zirveye katılan uluslararası örgütler oldu. Toplantıda Suriye'nin Dostları, Suriye Ulusal Konseyi'ni Suriyelilerin meşru temsilcisi tanırken muhalefetin silah kullanmasına da yeşil ışık yaktı. Suriye Halkının Dostları Grubu'nun İstanbul toplantısında ilk defa Suriye muhalefetine silahlı destek sağlanabileceğinin sinyali verildi. Türkiye'nin girişimiyle ve Başbakan Erdoğan'ın "Aksi durumda Suriye halkının meşru müdafaa hakkının desteklenmesinden başka hiçbir seçenek kalmayacak" ifadelerinin ardından Sonuç Bildirgesi'ne 12'nci madde eklendi. Bu madde de, "Dostlar Grubu, Suriye halkının kendini korumak için meşru önlemler uygulamasına desteğini ifade eder" denildi. 27 maddelik sonuç bildirisinin satır başları:
-Suriye'nin Dostları, bağımsızlık, egemenlik, siyasi birlik ve toprak bütünlüğü için Siuriye'ye sonuna kadar destek verecektir.
-Suriye rejimi hızla eylemlerine son vermeli, Suriye halkını hedef alan saldırılarını durdurmalı ve uluslararası hukuk altındaki yükümlülüklerine uymalıdır.
-Suriye rejimi vaatleriyle değil, fiiliyattaki uygulamalarıyla muhakeme edilecektir. Annan'a verilen taahhütlerin yerine getirilmesi için açılan fırsat penceresi açık uçlu değildir. Dostlar grubu, Annan'ı da, katliamlar devam ederse, Güvenlik Konseyi yoluna dönmek de dahil bundan sonraki adımları için bir zaman çizelgesi kararlaştırmaya davet eder.
-Suriye Ulusal Konseyi'nin kabul ettiği Milli Misak belgesine destek verildi.
-Dostlar grubu, Suriye Ulusal Konseyi'ni bütün Suriyelilerin meşru temsilcisi ve Suriye muhalif gruplarının altında toplandığı şemsiye bir örgüt olarak tanımaktadır.
-Suriye'nin Dostları, rejimin silah edinmesinin engellenmesi çağrısı yapar.
-Sivil toplum örgütleriyle istişare halinde bir merkez oluşturulması ve insan hakları ihlallerinin kayda geçirilmesini kararlaştırıldı.
Yaptırımların uygulanması için grup oluşturulması kararlaştırıldı. Esed sonrasına yönelik olarak ekonomik yapılanma ve kalkınma için çalışma grubu oluşturuldu. Konferansta Annan'ın hazırladığı planın uygulanması için Esed yönetimine tanınacak zaman konusunda farklı görüşler dile getirildi. Türkiye, Esed'e yönelik bir zaman çizelgesi konmasını istedi. Ancak bazı Arap ve AB ülkeleri bu isteğe karşı çıktı. Fransa Dışişleri Bakanı Alain Juppe, bir son tarih olmadığının altını çizerken "Birinci önceliğimiz Annan'ın Suriye'de şiddeti sonlandırmak amacıyla hazırladığı planın desteklenmesi" şeklinde konuştu. Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle ise, Suriye yönetimine bir son tarih verilmesinin sürece yarar yerine zarar getirebileceğini kaydetti. Türkiye'nin hazırladığı taslak metinde Annan Planı'nın uygulanması için "1 hafta içinde" ifadesi yer alırken, sonuç bildirisinde Esed'e açılan fırsat penceresinin "açık uçlu" olmadığı vurgulandı.
'Halkın kendini koruma hakkı var'
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, İstanbul Konferansı'nın ardından düzenlediği basın toplantısında, "sonuç bildirgesinin 12. maddesinin Suriyeli muhaliflere silah sağlanması konusunu içerip içermediğinin" sorulması üzerine, "Maddenin çok açık olduğunu düşünüyoruz. İnsanlar sniperlar tarafından öldürüldü. Şehirlerde, helikopterler ve çok ağır silahlar kullanıldı. Suriye insanlarının da kendini koruma hakkı vardır. Kaçabilenler Türkiye'ye, Lübnan'a kaçıyorlar. Sınırdan uzaktaki şehirlerde yaşayanlara ne olacak. Bu insanların kurtulmak için her şeyi yapmaya hakları vardır" dedi. Davutoğlu, başka bir soru üzerine de, "Bugünkü toplantının mesajı son derece net. Suriye halkı yalnız değildir. Acıları ile başa çıkmada onlara elimizden gelen her şeyi yaparak tam destek vereceğiz, katliamların durmasını sağlayacağız. Uluslararası camianın görevi, acı çeken Suriye halkı ile omuz omuza olmaktır. Biz hep onlarlaydık, onlarla olmaya Şam'da demokratik bir yönetim olana kadar da devam edeceğiz" dedi. Öte yandan Davutoğlu, Wall Street Journal'la yaptığı mülakatta ise Annan Planı'nın ileri bir adım olduğunu, Annan'ın misyonunun başarılı olmasını umduklarını belirterek "Ancak değilse, o zaman somut önlemler olmalı" dedi. Suriye'deki insanı durumda kötüleşme olduğunu hatırlatan Davutoğlu "Biz vaatlerden ziyade eylemlere bakıyoruz. Büyük bir dikkatle Annan'ın BM Güvenlik Konseyine vereceği bilgileri, raporu heyecanla bekliyoruz" dedi. Davutoğlu konferansta yaptığı konuşmada ise "Suriye yönetimi, Suriye Halkının Dostlarının çağrılarını kulak ardı etmeyi ve kendi bildiğini okuyarak acımasız şiddet politikalarını sürdürmüştür" dedi.
'Halk bu diktayı yıkmaya muktedir'
Suriye Ulusal Konseyi Başkanı Burhan Galyun, Arap Birliği Genel Sekreterliği ile birlikte bir hafta içerisinde BM Güvenlik Konseyi'ne gitme kararı aldıklarını bildirdi. Galyun, konferans kapsamında düzenlediği basın toplantısında, Suriye halkının "bu süreci atlatmaya, bu dikta rejimini yıkmaya muktedir olduğunu" söyledi. Gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Galyun, Türkiye'nin Suriye halkının yanında tutum izlediğini bertirek, "Sayın Başbakan'ın (Başbakan Tayyip Erdoğan) dediği gibi, Suriye'de akan kanın durdurulması için ve netice alınıncaya kadar ne gerekiyorsa yapılacaktır. Biz Türkiye halkına ve Türkiye Cumhuriyeti'ne güveniyoruz" dedi.