"Türkiye sınırı NATO sınırıdır"

(AA)
Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Namık Tan, Suriye'nin Türk askeri uçağını düşürmesiyle ilgili olarak, ''Uluslararası hava sahasında silahsız ve yalnız uçan uçağımıza Suriye'nin yasadışı ve kabul edilemez saldırısı, ulusal güvenliğimize karşı hasmane bir harekettir. Bu, tüm iyi komşuluk ve hüsnüniyet kurallarına zıt düşmektedir'' dedi.
Tan, ABD'nin başkenti Washington'daki düşünce kuruluşu Middle East Enstitüsü'nün ''3. Yıllık Türkiye Konferansı''nda konuştu.
Dünyanın öngörülmesi zor hızlı değişimden geçtiği bir dönemde ABD-Türkiye ilişkilerinin genişleyip güçlendiğini belirten Tan, müttefiklik, ortaklık ve dostluğa dayalı Türk-Amerikan ilişkilerinin bugün çok daha önemli hale geldiğini ve iki ülkenin, ortak çıkar ve amaçların başarılmasına yönelik gün gün, hatta saat saat birlikte çalıştığını kaydetti.
Tan, dolayısıyla Türkiye-ABD ilişkilerinin ''canlı, anlamlı ve dirençli'' kalmaya devam ettiğini dile getirerek, ''İlişkilerimiz güçlü, çünkü Türkiye ve ABD, geniş ölçekteki zorluklarla mücadele yolunda birlikte çalışmada birbirlerinin göreceli avantajlarını kullanıyor. Anlamlı, çünkü ilişkilerimizdeki sadece güvenlik ve savunma odaklı paradigmanın ötesine geçerek, ortaklığımızı bugün karşılıklı çıkarlarımıza hizmet edecek daha büyük ve yeni bir modele çevirdik. Dirençli, çünkü geçmişteki ciddi iniş çıkışlara rağmen daha büyük resme odaklanmaya ve birçok zorlukla başa çıkmada birlikte çalışmaya devam ettik'' dedi.
''Suriye, gerçekleri çarpıtmak için kampanya yürütüyor''
Suriye'de Esed rejiminin kendi halkı üzerinde şiddet ve baskısının devam ettiğini hatırlatan Tan, Türkiye olarak Suriye'deki krize uygun çözümlerin bulunması ve Suriye hükümetine bölgesel ve uluslararası baskının artırılması yönündeki çabalara aktif olarak katılmaya devam edeceklerini kaydetti.
Tan, Suriye'nin silahsız Türk RF-4 uçağını uluslararası hava sahasında düşürmesiyle ilgili olarak da, Türk uçağının uluslararası hava sahasında, kimliği açık şekilde, test ve eğitim amaçlı uçtuğunu ve herhangi bir düşmanca tavır içinde olmadığını belirterek, şunları kaydetti:
''Ama Suriye güçleri herhangi bir uyarı yapmadan uçağımızı vurmakta tereddüt etmedi. Şimdi Suriye, sorumluluğundan kurtulmak ve gerçekleri çarpıtmak için yanlış bilgilendirme kampanyaları yürütüyor. Hatta, sağlam kanıtlar aksini işaret etmesine rağmen, uçağımızın Suriye hava sahasında vurulduğunu iddia ettiler. Hem Türkiye hem de Suriye radar ve telsiz kayıtları, uçağımızın uluslararası hava sahasında vurulduğunu kanıtlıyor.
Uluslararası hava sahasında silahsız ve yalnız uçan uçağımıza Suriye'nin yasa dışı ve kabul edilemez saldırısı, ulusal güvenliğimize karşı hasmane bir harekettir. Bu, tüm iyi komşuluk ve hüsnüniyet kurallarına zıt düşmektedir. Bu nedenle, Suriye ile yeni bir devletlerarası ilişki dönemine geçerken, bizim Suriye rejimine yönelik tehdit algımızın bu olay ile değiştiğinin altını çizmeliyim. Artık, Suriye rejimini ulusal güvenliğimize açık bir tehdit olarak görüyoruz ve Türk silahlı güçlerinin angajman kuralları buna göre değiştirildi''.
''Türkiye-Suriye sınırı, aynı zamanda NATO sınırı''
Tan, şimdiye kadar Türkiye'nin itidal içinde hareket ettiğini belirtirken, bu saldırıya yanıt verme haklarını saklı tuttuklarını ve uluslararası kanunlar çerçevesinde gerekli adımları atmaktan da çekinmeyeceklerini vurguladı.
Bununla birlikte, Türkiye tarafından alınan tedbirlerin savunma niteliğinde olacağının altını çizen Tan, ''Dün, NATO müttefiklerimizle, NATO anlaşmasının 4. maddesi çerçevesinde istişarelerde bulunduk. Müttefiklerimizden dayanışma istedik ve onlar da tam bir dayanışma ruhu içinde bizim yanımızda durduklarını açıkladılar. Türkiye ile Suriye arasındaki 911 kilometrelik sınır, aynı zamanda NATO'nun sınırı. Müttefiklerimizin, NATO'nun güney doğu sınırındaki gelişmelere hakim kalmaya devam edeceğini açıklamasından memnuniyet duyuyoruz'' diye konuştu.
Tan, Suriye halkının Türkiye'nin kardeşleri olduğunu da belirterek, Türkiye'nin, gaddar diktatörlükten kurtulana kadar Suriye halkına desteğini devam ettirmeye kararlı olduğunu kaydetti.
Irak ve İran...
Türkiye ile Irak arasındaki gelişen ilişkilere değinen Tan, Irak'ın bugün geldiği noktaya işaret ederek, ülkenin ''çok kritik bir kavşakta'' olduğunu söyledi. Tan, Irak'ın yüksek bedellerle kazandığı güvenlik ve istikrarın hala kırılgan olduğunu ifade ederek, Irak'ın bu zorluklarla başa çıkabilmesi için, etnik ve mezhepsel sorunların yanı sıra ''gücün paylaşımı'' ve ''gelirin paylaşımı'' olmak üzere iki ana alanda da anlamlı ilerlemeler katetmesi gerektiğini kaydetti.
Tan, İran konusunda da, Türkiye'nin hem İran'ın nükleer silah edinebilmesine hem de İran'a olası bir askeri müdahaleye karşı olduğunu belirterek, İran'ın nükleer programı konusunun ancak diplomasi ile çözülebileceğini söyledi.
Öte yandan, Türkiye ve ABD kadar, birbirine terörizm ile mücadele konusunda yardım eden ve birbirini anlayan iki ülke olmadığını da ifade eden Tan, ABD'nin, Türkiye'nin terör örgütü PKK ile mücadelesinde en güçlü destekçisi olduğunu söyledi.
Arap ayaklanmaları...
Ortadoğu ve kuzey Afrika'daki değişimden bahseden Tan, otokratik rejimlerin bir gecede yıkılabileceği ama demokrasi kültürü ve güçlü kurumsal enstitülerin inşasının yıllar alacağına işaret etti.
Tan, bunun yanında tarih boyunca birçok başarılı devrimin sabote edildiğini de hatırlatarak, ''Eğer Ortadoğu'daki değişimin güçleri, gücü tekrar tekelleştirmeye ve sosyal, dini ve etnik azınlıkların beklentilerini görmezden gelmeye kalkışırsa, Arap Baharı'nı takiben bir Arap yazı olmayacaktır'' dedi.
Bu nedenle, kapsayıcı diyalog ve uzlaşı kültürünün oluşmasının, başarılı bir siyasi değişim için gerekli olduğuna dikkati çeken Tan, ''Bu zorluklara karşı son derece dikkatli ve ihtiyatlı olmalıyız. Bu tür tehlikelerle baş edebilmek için geçerli olan tek şey, sorumluluk sahibi, şeffaf ve katılımcı demokrasi'' diye konuştu.
Tan, Türkiye'nin de Ortadoğu'daki bu değişimlerde her zaman halkın isteklerinin yanında yer aldığını belirterek, Mısır'da cumhurbaşkanlığı seçimlerinin tamamlanmasını büyük memnuniyetle karşıladıklarını söyledi ve seçim sonuçlarının bölge ve Mısır halkı için yararlar getirmesini diledi.
Tan, Mısır'da değişim sürecinin Mısır halkının meşru talepleri doğrultusunda zamanında ve başarılı bir şekilde tamamlanmasının önemini vurguladı.