İşsizlik seçmeni etkiliyor mu?

Örneğin Nevada, yüzde 11.8 ile işsizlik oranının en yüksek eyalet iken, buradaki son anketlerde Obama önde; Virginia'da işsizlik oranı yüzde 5.0 ile ülke genelinin hayli altında olmasına rağmen, Romney anketlerde başı çekiyor.
ABD başkanlık seçimlerinde en önemli konu ekonomi. Ekonomide de en kilit göstergelerden biri işsizlik oranları. Geçen aya kadar ülke genelinde yüzde 8'in üzerinde seyreden işsizlik oranlarının, Eylül'de yüzde 7.8'e düşmesi, seçimde en zayıf noktası ekonomi olan ABD Başkanı Barack Obama'ya biraz da olsa nefes aldırmıştı.
ABD Çalışma Bakanlığının eyalet bazında yeni açıklanan verileri de Obama için güzel bir haber. Özellikle bu yıl seçimin kaderini belirleyecek 9 kararsız eyaletteki ekonomik durum, hem Obama hem de rakibi Cumhuriyetçi Parti başkan adayı Mitt Romney açısından önem taşıyor.
Verilere göre, 9 kararsız eyaletten 7'sinde işsizlik oranları düşerken, 2'sinde aynı seyirde kaldı. Genel olarak bakıldığında ise bu eyaletlerden 5'inde işsizlik oranları ülke ortalamasıyla aynı veya daha düşük düzeylerde iken, 4'ünde ise işsizlik oranları ülke ortalamasından yukarıda seyrediyor.
Bu rakamlardan mantıksal sonuç çıkarıp, işsizlik oranları iyi gidenlerin Obama, diğerlerinin Romney yanlısı olacağını söylemek mümkün değil. Çünkü, her ne kadar ekonomik veriler önem taşısa da halk, ekonominin iyiye veya kötüye gittiğini daha çok kendi hayatına yansıdığı kadarıyla değerlendiriyor ve bu sorunda kabahati kimde bulduğuna göre bakışı değişiyor. O nedenle, oylara, rakamlardan çok ''hissedilenler'' yansıyacak.
Bunun yanında, seçime çok az bir süre kala birçok Amerikalının yavaş yavaş kararını netleştirmeye başlamış olması nedeniyle, yeni rakamlar durumu çok değiştirmeyebilir. Ancak, yine de hem Obama hem Romney için özellikle karasız eyaletlere yönelik her gelişme önem taşıyor.
Florida'nın işsizlik oranları Romney için avantaj
Bakanlığın verilerine ayrıntılı bakıldığında, Eylül ayında 41 eyalet ve başkent Washington'da işsizlik oranlarının düştüğü, buna karşın üç eyalette mevcut durumun değişmediği ve altı eyalette ise işsizlik oranlarının arttığı görülüyor.
ABD başkanının kim olacağına karar verecek 9 kritik eyaletteki tablo ise şöyle:
"Seçimin en çekişmeli geçmesi beklenen kararsız eyaletlerinden Florida'da seçimleri kazanan, 29 delegeyi de hanesine yazdıracak. Bu açıdan hem Obama hem de Romney için kritik bir eyalet.
İşsizlik oranları açısından bakıldığında, Florida'da Ağustos'ta yüzde 8.8 oranında olan işsizlik oranı, Eylül'de yüzde 8.7'ye düştü ama ülke genelindeki yüzde 7.8 oranının çok üzerinde. Ancak, rakamlara çok yansımasa da Florida'da iş gücünün gelişme gösterdiği belirtiliyor. Eyalette geçen yıldan bu yana 63,500 istihdam oldu.
Eyalet için ekonomi önemli bir gösterge, ama bunun yanında ABD'deki göçmenlerin en fazla yaşadığı yerlerden biri olarak, Floridalılar için göçmenlik, sağlık, eğitim gibi sosyal konular da önem taşıyor."
Bu kapsamda, Obama ve Romney arasındaki son açık oturumun ardından CNN'nin yaptığı son anket de Florida'daki çekişmeli tabloyu ortaya koyuyor. Ankete göre, Floridalıların yüzde 49'u Romney'e oy vereceğini, yüzde 48'i ise Obama'yı desteklediğini belirtiyor.
Aslında, kazanmalarına garanti gözüyle bakılan ''seçici delegeler''in sayısına bakıldığında, Obama'nın Florida'yı kaybetme ''lüksü'' var ama bu eyalet Romney için ''olmazsa olmaz''.
Ohio: oto endüstrisinin kurtarılması nedeniyle Obama'ya eğilimli
Seçimde, yine Romney için kazanılması zorunlu eyalet Ohio'nun 18 seçici delegesi bulunuyor. Çünkü, bu eyaleti kazanmadan ABD başkanlığı koltuğuna oturabilmiş bir Cumhuriyetçi aday henüz olmadı.
ABD Çalışma Bakanlığının verilerine göre, Ohio'da işsizlik oranları yüzde 7.2'den yüzde 7.0'a düştü. Bu oranla, Ohio'da işsizlik oranları, ülke geneline göre daha düşük seviyede. Bunun yanında, Ohio'da geçen yıldan bu yana 88.700 kişi istihdama katıldı.
Aslında, Ohio'nun işsizlik oranlarının düşüş sebebi olarak, istihdamın artması değil, insanların iş aramaktan vazgeçmesi, emekli olması veya okula başlaması gösteriliyor.
Ancak, Obama'nın oto endüstrisini kurtarma planı, oto endüstrisine üretim yapan Ohio'yu da bir bakıma kurtarmıştı. Bu da Obama'ya yarışta avantaj sağlıyor.
Nitekim, NBC News/WSJ/Marist'in son anketine göre, eyalette Obama'ya destek 51, Romney'e yüzde 43.
North Carolina: işsizlik yüzde 9.6 ama ekonomisi büyüyor
Başkanlık yarışının kıyasıya geçeceği diğer bir eyalet, 15 seçici delegesiyle North Carolina.
North Carolina'nın Eylül ayındaki işsizlik oranı, bir önceki aya göre düştü, ancak hala yüzde 9.6 gibi yüksek bir oranda. North Carolina'da geçen yıla göre 31.500 istihdam elde edildi.
North Carolina'da işsizlik oranı çok yüksek görünmesine rağmen, aslında eyaletin ekonomisi gayet iyi yönde ilerliyor. İşsizlik oranının yüksek görünmesinin nedeni olarak da yeni iş koşulları nedeniyle diğer eyaletlerden North Carolina'ya göçün olması gösteriliyor.
Virginia: işsizlik oranı düşük ama seçim yarışında kıyasıya çekişme var
Seçimin en çekişmeli ve Obama açısından da kazanılması önemli olan 13 delegeye sahip Virginia'da işsizlik oranları aynı seviyede kalmayı sürdürdü. Eyalette işsizlik oranları yüzde 5.0 ile ülke genelinin hayli altında. Virginia'da geçen yıldan bu yana 36.00 kişi iş gücü piyasasına katıldı.
Virginia'da NBC News/WSJ/Marist'in son anketine göre, Romney'e destek yüzde 48, Obama'ya destek yüzde 47.
Diğer kritik eyaletlerde durum ne?
Kritik eyaletlerden Wisconsin'in delege sayısı da 10. İşsizlik oranları bir önceki aya göre düşen eyalette, mevcut tablo yüzde 7.3 ile ülke genelinin aşağısında bulunuyor.
Bu eyalette Obama'nın, Romney'ye göre şansı daha yüksek görünüyor. Son anketlere göre, Wisconsin'da Obama'ya destek oranı yüzde 51 iken, Romney'ye destek oranı yüzde 45.
Seçici delege sayısı 9 olan Colorado'da da işsizlik oranları yüzde 8.2'den yüzde 8.0'a düştü. Denver Post'un anketine göre, Colorado'da yüzde 47 Obama, yüzde 46 Romney diyor.
Bir diğer kararsız eyalet olan Nevada'nın seçisi delege sayısı 6, işsizlik oranları ise yüzde 11.8. Bu oranla Nevada, işsizliğin en yüksek olduğu eyalet. Ancak, bu oran Ağustos ayında yüzde 12.1 düzeyindeydi.
Yine de Nevada'da Obama'ya destek Romney'den fazla. Nevada'da Las Vegas Review-Journal ve 8NewsNow'un anketine göre, Obama'ya destek oranı yüzde 48, Romney yüzde 45. Bunda, Nevadalıların işsizlikte suçu Obama'dan çok önceki başkan George W. Bush'ta aramasının etkili olduğunu belirtiliyor.
Seçici delegesi 6 olan Iowa'nın işsizlik oranları da yüzde 5.5'ten yüzde 5.2'ye düştü ve ülke geneline göre eyalet iyi bir seyir izliyor. Ekonomideki iyi gidiş, Obama lehine eyaletteki anketlere de yansıyabilir. Çünkü Iowa'da NBC/WSJ/Marist'in son münazara sonrasındaki anketine katılanların yüzde 51'i Obama'ya, yüzde 43'ü Romney'ye oy vereceğini söyledi.

Son olarak, 4 delegesi olan New Hampshire'de Eylül ayı itibariyle işsizlik oranları yüzde 5.7. Burada da Obama ile Romney'ye destek oranlarının birbirine çok yakın olduğu görülüyor.

(AA)