Adım adım Central Park rehberi

Esra Yerebakan / NEW YORK
Bugünün mekânı olan Central Park hakkında bilgi vermeye başlamadan önce, çok yaklaşan Thanksgiving Day Parade (Şükran Günü Geçidi) hakkında sizleri bilgilendirmek istiyorum. Tam 86 yıldır düzenlenen bu yürüyüşü bu yıl da Macy's destekliyor. Şükran Günü Geçit Töreni, daha önce aldığı Emmy Ödülü'nün hakkını yine vereceğe benziyor. Eğer bugün (Perşembe) New York'ta olacaksanız devasa balonların geçidini ve müthiş koreografilerle süslenmiş gösterileri sakın kaçırmayın.
Geçit, 22 Kasım sabah saat 9.00'da Central Park batı yakasında 77.caddeden başlayarak, Macy's Hearld Square'de son bulacak. New York'ta 3 milyona yakın kişi tarafından izlenen bu gösteriyi yerinde yakalayamayacak olanlar 22 Kasım sabah saat 9.00'da NBC Televizyonlarından bu muhteşem geçidi canlı olarak izleyebilirler.

Heyecanla beklediğim bu renkli geçitle ilgili duyurumu yaptıktan sonra bu hafta için seçtiğim asıl mekâna dönebiliriz.
Central Park, Amerika Birleşik Devletleri ve New York hakkında çok az bilgi sahibi olanların bile tanıdığı ve merak ettiği, onca hareketin içinde ısrarla sükûtunu koruyan, içine atılacak bir tek adımla sakinliğin ve huzurun kapılarını aralayan görülesi bir yer.
1850 yılında yapımına başlanan bu park, ABD'nin peyzaj ve düzenleme çalışmalarıyla kurulan ilk parkıdır. 1853 yılında açılışı yapılmış olsa da çalışmalar, 15 yıl boyunca devam etmiştir. Kuruluş hedefleri arasında bulunan Avrupa'daki benzerlerine ulaşma ve New York zenginlerini kapalı salonlardan kurtarıp açık hava aktiviteleri yapabilecekleri bir alana kavuşturma hayali, zamanla kendini aşmış ve günümüzde her yıl 25 milyon kişi tarafından ziyaret edilen dünyaca ünlü bu parkı New York'a kazandırmıştır. Şöhretinin dünyaya yayılmasındaki en önemli faktör, şüphesiz birçok Amerikan filmine ev sahipliği yapmış olmasıdır. (Gossip Girl, Sex and the City, Spiderman 3, Evde Tek Başına 2… vb) Manhattan'ın en yüksek kiralı evleri Central Park manzaralı olanlardır. Eğer bir rehber eşliğinde bu parkı gezerseniz dünyaca ünlü Hollywood yıldızlarının civardaki evlerini de dışarıdan görebilirsiniz.

Central Park toplam 800 metre eninde 4 km uzunluğunda bir alan üzerine kuruludur. 120 farklı bitki, 26 binden fazla ağaç ve 130 hayvan türüne ev sahipliği yapmaktadır. İçerisinde 21 oyun alanı, 51 heykel, 36 köprü ve kemer bulunmaktadır. Ayrıca bu parkı ziyaret edenlerin güzel vakit geçirebilmeleri için düzenlenmiş üç büyük göl, oldukça büyük bir hayvanat bahçesi, spor alanları, yürüyüş parkuru, konser alanları ve kış aylarında hizmet veren buz pateni pistleri de parkın sınırları içinde yer almaktadır.
Bu yazımda parkın sahip olduğu özelliklerin tümüne maalesef değinemeyeceğim. Vakti kısıtlı turistlerin görmesi gereken toplam 12 aktivite ve mekânı tanıtmak üzere başlamak istiyorum.
Central Park'ta yapabilecekleriniz
Fayton, Bisiklet ve Yürüyüş Turları
Central Park deyince ilk akla gelenlerden biri de fayton ve bisiklet turlarıdır. Şoförünüzün rehberliği eşliğinde bu parkı gezmenin en akıllıca yolunun bu turlardan birini seçmek olduğunu düşünüyorum.
Fayton Turları
Resmi internet sitesinden rezervasyon yaptırabileceğiniz gibi, hali hazırda park girişinde bekleyen faytonculardan biriyle de bu tura çıkabilirsiniz. Fayton turunun biraz pahalı bir seçim olacağını bilmenizde fayda var. Resmi internet sitesinde ilan edilen fiyatlar, 15 dakika için 55$, 30 dakika için 110$, 45 dakika içinse 165$ olarak belirlenmiş.
Bisiklet Turları
Central Park'ta bisikletle gezmek isterseniz, üç farklı alternatiften birini seçebilirsiniz. Bunlardan biri arkasında iki kişilik koltukları bulunan aynı zamanda şoförünüzün rehberliğinden yararlanabileceğiniz bisiklet turudur. Diğerlerine nazaran daha az yorulacağınız bu özel bisiklet turunu seçerseniz yine resmi internet sitesinden rezervasyon yaptırabileceğiniz gibi hali hazırda park girişlerinde bekleyen araçlardan birini de kiralayabilirsiniz. Ben ikincisini yapmanızı tavsiye ederim. New York'a okumak için gelen birçok öğrenci bu turlarda şoförlük yaparak ek gelir elde ediyor. Türk öğrencileri de bu grubun çoğunluğunu oluşturuyor. Fayton kiralarken pazarlık etmeniz çok hoş karşılanmıyor ancak bu Türk öğrenciler pazarlığa daha sıcak bakıyorlar. Bu fırsattan yararlanarak tur bedelini 40$'a kadar düşüren tanıdıklarım oldu.
Bir diğer alternatifiniz ise, gezdiğiniz bisikleti bizzat kullandığınız, internet sitesinden duyurulan belirli saatlerde başlayan, rehber eşliğinde ve kalabalık bir grupla düzenlenen bisiklet turlarıdır. Bu turun için ödemeniz gereken bedel ise, 1 saat için 40$, 2 saat için 54$ olarak belirlenmiş. (Fiyatlar hafta içi ve hafta sonunda değişiklik göstermektedir.) Başka bir yazımda detaylı olarak anlatacağım New York Pass kartı ( Tüm New York aktivitelerini, ücretsiz olarak yapmanızı sağlayan bir çeşit turist kartı) olanlar bu tura ücretsiz olarak katılabilirler.
Üçüncü ve son gezi alternatifi ise, yine bisiklet kiralayarak özgürce dolaşıp dilediğiniz yerlerde mola verebileceğiniz bireysel bisiklet turudur. 40 West 55th Street adresinde bulunan ofislerden kiralayabileceğiniz bisikletlere 1 saat için 15$, 2 saat için 20$, 3 saat için 25$ ve tüm gün kiralamayı seçerseniz 40$ ödemeniz gerekir.
Yürüyüş Turları
Central Park'ı yine rehber eşliğinde yürüyerek de gezebilirsiniz, günün belli saatlerinde başlayan bu turun merakınız yönünde şekillendirilmiş iki farklı tipi bulunmakta.
Bunlardan birincisi Belvedere Castle (Belvedere Kalesi), Conservatory Garden, Shakespeare Garden… vb yerleri ziyaret edebileceğiniz Arts & Archıtecture Tour (Sanat Ve Mimari Eser Turu). Bu tur, 1 saat, 2 saat ve 5 saatlik üç farklı tipte organize edilmekte. İki kişi için fiyat aralığı 50-155$ olarak belirlenmiş. Kişi sayısınız arttıkça ciddi indirimlerden yararlanabilirsiniz.
Yürüyüş turlarının ikincisi ise, Gossip Girl, Saturday Night Live, Sex and the City gibi film ve dizilerin çekildiği yerleri detaylı olarak gezdiren Movie&TV Sites Tour'dur ( Sinema Tv Turu). Süre ve fiyat aralığı Arts & Archıtecture Tour ile aynıdır.
Her iki tura da internetten rezervasyon yaptırabileceğiniz gibi, her gün 9.00-12.00 ve 15.00-17.00'de Central Park West 85th Street'e giderek kaydınızı yaptırıp aynı noktadan başlayan turlardan birine dâhil olabilirsiniz.

The Central Park Zoo ( Central Park Hayvanat Bahçesi)
Kutup ayısından sürüngenlere kadar 130 farklı türde hayvanı bünyesinde barındıran bu hayvanat bahçesi, hayvanların doğal ortamlarına en yakın yaşama alanlarına sahip olabilmeleri için titizlikte dizayn edilmiş. Central Park Hayvanat Bahçesi hayvan türlerine göre ayırdığı birçok özel bölümden oluşmaktadır. Bunların içinde en çok ilgi çeken üç alan, Kutup ayılarının bulunduğu Polar Circle (Kutup Dairesi), birçok sürüngen ve kuşun bulunduğu The Rain Forest (Yağmur Ormanı) ve leopar, denizaslanı, kırmızı panda gibi hayvanları görebileceğiniz The Temperate Territory'dir (Ilıman Bölge).
Bu hayvanat bahçesini bir yetişkin için 12$, 3-12 yaş aralığındaki çocuklar için 7$ ödeyerek gezebilirsiniz. Üç yaş altı çocuklar bu geziye ücretsiz olarak katılabilirler.

Central Park Göl'ü
Central Park'ın turistler ve fotoğrafçılar tarafından en çok ilgi gören yeri kuşkusuz bu göldür. Göl kenarındaki gezintiniz sırasında doğal ortamlarında yaşamaya devam eden yaban ördekleri ve kaplumbağalara da rastlayabilirsiniz. Dilerseniz bu muhteşem gölde, hemen yakınında bulunan Leob Boatshouse Restoran'ından kolayca kiralayabileceğiniz sandallarla bir gezinti de yapabilirsiniz. Bu keyifli tur için Nisan ayından başlayıp Kasım ayına kadar geçen sürede saat başı 12$, 15 dakikalık bir tur için ise kişi başı 2,5$ ödemeniz yeterli olacaktır.

Bethesda Terrace (Bethesda Terası)
Bethesda Terrace, 1863 yılından Central Park'a kazandırılmış iki katlı bir yapıdır. Gölün hemen bitişiğinde yer alır. Bethesda Çeşmesi ve Angel of Water'ı (Suların Meleği Heykel'i) görmek isteyenler için en ideal yerdedir. Central Park'ın en yoğun turist alan kısımlarından biri olması sebebiyle Central Park resimlerinin birçoğu buradan çekilmiştir. Buraya gittiğinizde -özellikle alt katında- bir katalog çekimine rastlayabilir veya düğünlerinden önce kişisel albümleri için fotoğraf çektiren gelin ve damatları görebilirsiniz. Burası, New York'la adeta özdeşleşen sokak çalgıcılarının da toplandığı adreslerden biridir. Sırası gelmişken düğünlerini unutulmaz kılmak isteyenlere, resmi internet sitesinden duyurulan iletişim bilgilerinden faydalanarak düğünlerini Central Park'ta yapabileceklerini de duyurmak isterim. Bu biraz pahalı bir organizasyon olsa da son derece romantik bir seçim olacağı kesindir.

Belvedere Castle (Belvedere Kalesi)
Calvert Vauxand ve Jacob Wrey tarafından tasarlanmış bu kalenin yapımı 1865 yılında tamamlanmış. Günümüzde bir meteoroloji merkezi olarak da kullanılan bu kale, bu alandaki hizmetine ilk olarak 1919 yılında başlamış. Belvedere Kalesi aynı zamanda Henry Luce Doğa Rasathanesi ismiyle bir Kuş Gözlem Merkezi olarak da kullanılmakta. Meraklılarının daha detaylı bilgi edinebilmesi için bir kısmı da müze olarak hizmet veren bu yeri ücretsiz olarak gezebilirsiniz. Tüm bu özelliklerinin yanında turistlerin en çok uğradığı yerlerden biri olmasının sebebi, konumu itibariyle Central Park manzarasının en iyi izlenebildiği yer olmasıdır.

Delacorte Theater (Delcorate Tiyatrosu)
1962 yılında kurulan Delcorate Tiyatrosu, her yıl yaz aylarında Shakespeare Festivali'ne ev sahipliği yaparak binlerce kişiyi bir araya getirir. Programında en az bir Shakespeare eserine yer verilen bu festivali ücretsiz olarak izleyebilirsiniz. Ancak 1872 koltuk kapasiteli bu tiyatroda kendinize güzel bir yer bulmak istiyorsanız mutlaka vaktinden önce orada olmalı ve uzayan bilet kuyruğundaki yerinizi almalısınız. Oyunlar, oyuncular ve program saatleri hakkında detaylı bilgiyi resmi internet sitesinden alabilirsiniz.

The Obelisk (Dikilitaş)
Obelisk, Central Park'ı gezenlerin muhakkak gördükleri devasa bir anıttır. Birçok insan ne olduğunu nereden geldiğini bilmediği bu taş anıtın yakınlarında hatıra fotoğraf çektirir.
Benim gibi merak edenler için biraz araştırdım. Obeliks, MÖ 1500'lü yıllarda Mısır'ın Heliopolis şehrinde dikilmiş, MÖ 12. yüzyılda İskenderiye şehrine taşınmış; burada yüzyıllarca süren ikametinin ardından uzun bir gemi seyahatiyle 1879 yılında Amerika'ya getirilmiş. Cleopatra's Needle (Kleopatra'nın İğnesi) ismiyle de anılan bu dikilitaş, 22 metre uzunluğu ve 244 ton ağırlığıyla, Central Park'taki yerini almış. Obeliks'in bie özelliği de Central Park'ta bulunan en eski insan yapımı eser olmasıdır.

Great Lawn (Büyük Yeşil Alan)
Central Park'ın en sevdiğim yeri hiç kuşkusuz Great Lawn'dır. Yılın her mevsimi oldukça kalabalık olsa da en yoğun zamanını bahar aylarında yaşayan bu alan New York'un sahip olduğu insan popülâsyonunun adeta bir özetidir. Her milletten insan dinlenmek, güneşlenmek, piknik yapmak, kitap okumak, müzik dinlemek ya da arkadaşlarıyla hoşça vakit geçirip sohbet etmek için burayı tercih eder. Dönem dönem düzenlenen senfoni konserleri de zaten son derece renkli ve eğlenceli olan Great Lawn'a farklı bir boyut getirerek değer katar.


Ice Skating (Buz Pateni Pisti)
Kış aylarında, Central Park'ta yapabileceklerinize bir de buz pateni eklenir. Parkın iki ayrı noktasında kurulan buz pateni pistlerinde bir taraftan New York'u izlerken diğer yandan buz pateni yaparak keyifli vakit geçirebilirsiniz.
İki farklı bölgede kurulan pistlerin ilki, parkın doğu tarafında Central Park Hayvanat Bahçesi'ne oldukça yakın bir yere konuşlanmış Wollman Rink'tir. Wollman Rink'te belirlenmiş bir ücret karşılığında buz pateni veya buz hokeyi dersleri alabileceğiniz gibi günübirlik gelen ziyaretçiler için sundukları paten kiralama hizmetinden de yararlanabilirisiniz. Bu merkezde kiralamak isterseniz ortalama bir yetişkin için belirlenen fiyat 15$ dır. (Hafta içi ve hafta sonu fiyatları değişiklik göstermektedir.) Sadece izleyici olmak isteyenlerdenseniz, tribünlerde oturmanın bedeli kişi başı 5$ olarak belirlenmiş.
Yine kış aylarında Central Park'ta hizmet veren ikinci buz pateni pisti ise, parkın merkezine yakın bir yerde kurulan ve yaz aylarında yüzme havuzu olarak hizmet veren Lasker Rink'tir. Parka Lenox Avenue'den (Lenox Caddesi) giriş yaparsanız bu merkezi kolayca bulabilirsiniz. Lasker Rink'te de Wollman Rink'te olduğu gibi günübirlik paten kiralama ve özel ders hizmeti verilmektedir. Biraz daha küçük olduğundan paten kiralama bedeli oldukça uygundur. Bir yetişkin için günübirlik paten kirası 10-12$ olarak belirlenmiştir. (Hafta içi ve hafta sonu fiyatları değişiklik göstermektedir.)

Strawberry Fİelds (Çilek Bahçesi)
Beatles grubunun eski üyelerinden John Lennon'ın anısını yaşatmak için parkın batı yakasında, kalan bu alana Lennon'ın Strawberry Fields Forever adlı şarkısından esinlenerek Strawberry Fields ismi verilmiştir. Alanın tam ortasında Imagine Mozağiyi bulunmaktadır. Lennon hayranları, sanatçıya olan sevgilerini göstermek için bu mozaiği çiçeklerle süsleyerek aynı noktada anma programları düzenlerler. Buraya vardığınızda ağaçlar ve çiçeklerin arasında görebileceğiniz çilekler de yine Strawberry Fields Forever şarkısından esinlenerek ekilmiştir.

Shakespeare Garden (Shakespeare Bahçesi)
Central Park'ın gizli köşelerinden biri de güllerle bezeli Shakespeare Garden'dır. Birçok turist şayet rehber eşliğinde gezmiyorsa bu güzel yeri görme şansını kaçırır. 1916 yılında düzenlenen bu bahçeye sadece ünlü şairin şiirlerinde ismi geçen bitkiler ekilmiş böylece bu güzel alan Shakespeare Garden ismini almıştır. Ayrıca bu bahçe düğün organizasyonlarında da kullanılmaktadır.


Central Park'taki Restoranlar
Central Park'ın Manhattan çıkışlarında bolca restoran ve kafe bulabilirsiniz. Ancak parkın o muhteşem atmosferinden uzaklaşmadan yemek yemek isterseniz park içerisindeki iki restorandan birini de seçebilirsiniz.
Bu restoranlardan biri, camdan oluşan dış cephe kaplamasıyla harika bir manzara eşliğinde vakit geçirebileceğiniz Tavern on the Green'dir. 1934 yılından beri hizmet veren Tavern on the Green, yılda 500.000'den fazla kişiye hizmet vererek ABD'nin en yüksek hâsılata sahip ikinci restoranı olmayı başarmıştır. 2009 yılında yaşadığı krizin ardından zor günler geçiren bu restoran, 2010 yılından bu yana bilgi merkezi ve hediyelik eşya dükkânı olarak da hizmet vermeye başlamıştır.
Park içindeki bir diğer restoran ise göl kenarına kurulu Loeb Boathouse Restoran'dır. Önceleri kayıkhane olarak hizmet vermek üzere inşa edilen bu yapı yıkılmasının ardından 1954 yılında yeniden yapılmıştır. Özellikle balık yemekleri konusunda iddialı bu restoran düğün ve özel kutlamalar için de hizmet vermektedir. Bulunduğu konum sebebiyle turist merkezli restoranlar olduklarından her ikisinin de fiyatlarının oldukça yüksek olduğunu bilmenizde fayda var.

Bu hafta, Manhattan'da en sevdiğim yerlerden biri olan, Central Park'ta yapabileceklerinizi detaylı olarak anlatmaya çalıştım. Bir dahaki hafta, Lady Liberty'yi (Özgürlük Anıtı) mercek altına alacağım. Merak edenlerle yine aynı adreste buluşmak üzere.
@basharfiie
eybakan@gmail.com