New York’ta Asya rüzgârı: Chinatown

Esra Yerebakan / NEW YORK
New York'un en sevdiğim yönü hiç şüphesiz insan çeşitliliği. Özellikle Manhattan sokaklarında dolaşırken kendimi farklı bir boyutta hissederim hep. Sanki rengârenk boyanıp özenle hazırlanmış bir dünya atlasında ülke ülke geziyormuşum gibi… Her milletten yüzlerce insan anavatanlarında savaş halinde olsalar dahi, burada birbirlerinin farkına bile varmadan yan yana geçer giderler.
Fazlasıyla göç alan tüm büyük şehirlerde olduğu gibi burada da aynı milletten insanlar birbirlerine yakın mesafelerde ikamet etmeye ya da aynı yerlerde aynı işleri yapmaya başlarlar. Bugün size bahsetmek istediğim ChinaTown'da (Çin Mahallesi) bu misale fazlasıyla denk düşebilecek bir bölge.
Chinatown, Manhattan'ın Lower East Side (aşağı doğu) bölgesinde yer alır ve birkaç blokluk bir alan üzerine kuruludur. Yine Manhattan'ın en ünlü yerlerinden olan Soho ve Little İtaly'nin (İtalyan Mahallesi) komşusu olması sebebiyle gezinize keyifle devam etme şansınız olan bir lokasyona sahiptir.
ChinaTown'a metroyla gitmek isterseniz, Canal Street durağını kullanarak buraya kolayca ulaşabilirsiniz.
Özellikle bahar ve yaz aylarında sıkıcı metro istasyonlarında vakit geçirmektense yürümenizi tavsiye ederim. İlk etapta karışık gibi görünen New York sokaklarında yolunu bulamayacağını düşünenlerdenseniz, tüm mağaza ve dükkânlarda Latin Alfabesinin yerini Çin Alfabesinin aldığını görmeye başladığınızda, doğru yerde olduğunuzdan emin olabilirsiniz.


Yaklaşık 100.000'e ulaşan nüfus yoğunluğuyla New York Chinatown, Amerika genelinde kurulu en büyük ve eski Çin Mahallesi olma unvanını taşır. Amerika'ya göç eden ilk Çinlilerin 1800'lü yılların ikinci yarısında bu topraklardaki serüvenlerine başladıkları sanılıyor.
Bu bölgeye yerleşmeye başladıkları ilk yıllarda nüfusları sadece 200 iken, 1900'lü yılların başlarında 7000'e ulaşmış ve hızlanarak artmaya devam etmiş. Ayakta kalma mücadelesi verdikleri ilk yıllarda genelde işçi olarak çalışmışlar ancak, yıllar geçtikçe restoranlar ve elektronik eşya satan dükkânlar açarak şimdilerde anavatanlarının adını taşıyan bu bölgedeki yerlerini sağlamlaştırmaya başlamışlar.
Birbirlerine ve geleneklerine olan bağlılıkları neticesinde anavatanlarında edindikleri tüm alışkanlıkları geldikleri bu yeni topraklara da getirmiş ve günümüze kadar da korumuşlar. Bu bölgenin tam da bu sebeple bu kadar turist çektiğini düşünüyorum. Bu güzel ve renkli sokaklarda gezerken kendinizi bulunduğunuz kıtanın dışında, Asya'da hissedebilirsiniz. Sokağa hâkim yemek kokuları bu hissiyatınızı kesinlikle tetikleyecektir.
Özellikle Çinlilerin yeni yıllarını kutladıkları Ocak ve Şubat aylarında New York'ta olanlar, daha da renklenen bu sokakları mutlaka görmeliler. Yeni yıl kutlamaları için bu tarihler arasında çeşitli yürüyüş ve etkinlikler düzenliyorlar.
Buraya kadar gelmişken Çin tarihini merak edenler, 215 Centre Street'te bulunan MOCA Müzesini (Museum of Chinese In America) gezebilecekleri gibi, yine bu müzenin hizmetleri arasında yer alan belli gün ve saatlerde Chinatown'da rehber eşliğinde düzenlenen yürüyüş turlarına da katılabilirler. Bu tura katılmak isteyenlerin 8-15$ ödemeleri gerekir. Yürüyüş turuyla ilgili detaylı bilgiyi resmi internet sitesinden alabilirsiniz.
Chinatown'da yüzlerce dükkân ve 200'e yakın restoran bir arada yer alır. Çin yemeklerini sevenler için bol alternatifli bu restoranlarda fiyatlar oldukça uygun seviyelerde tutulmuş. Ayrıca her yıl 9-18 Mart tarihleri arasında düzenlenen New York Chinatown Restourant Week (New York Çin Mahallesi Restoranlar Haftası) boyunca birçok restoran iddialı oldukları menülerde ekstra indirimler uyguluyor.
Bu renkli sokaklarda gezerken aklınıza ne gelirse bulabileceğiniz hediyelik eşya dükkânlarına muhakkak uğramalısınız. Kolayca tahmin edebileceğiniz gibi bu dükkânların hemen hemen hepsinde Çin malları satılıyor. Ancak bu sizi düşündürmesin, bu mağazalarda her kaliteden ürünü bulabilirsiniz.
Özellikle ana cadde üzerinde bulunan bazı iş yerlerinde dünyaca ünlü yüzlerce markaya ait orijinaline son derece yakın güneş gözlüğü, çanta, cüzdan ve aksesuarları da bulabilirsiniz. Hatta yürüyüşünüz esnasında yavaşça yanınıza yaklaşarak orijinalinden ayırt edemeyeceğiniz çanta ve gözlüklerin tezgâhlarda olmadığını, görmek istiyorsanız kendilerini takip etmeniz gerektiğini söyleyen Çinli gençlerle de karşılaşabilirsiniz. Chinatown'un güvenli bir bölge olmadığı sıkça söylenir. Oysa bu sadece, bölgenin bu kadar turist çekmediği yıllardan kalan bir dedikodu alışkanlığıdır. Bu bölgede çok sayıda sivil polisin görev yaptığı yetkililerce sıkça söyleniyor. Kalabalığın içerisine karıştığınız her yerde olduğunuz kadar dikkatli olmanız Chinatown'da dolaşırken yeterli olacaktır.
Alacak bir şeyiniz olmasa da marketlerini mutlaka gezmenizi tavsiye ederim. Özellikle Uzakdoğu'nun tropikal meyvelerini sevenler hemen hemen tüm çeşitleri bu marketlerin manav bölümlerinde bulabilirler.

Bu bölgeyi ilk gezdiğimde başta insan kalabalığı, aradığınız her şeyi bulabileceğiniz rengârenk dükkânlar ve son derece ucuz fiyatlar kendimi İstanbul Tahtakale'de hissetmeme sebep oldu. Özellikle Canal Street üzerindeki dükkânların bazılarında Tahtakale'deki gibi son derece düşük fiyatlara deste veya düzineyle alabileceğiniz, saç tokaları, çoraplar, minik aksesuarlar ve oyuncakları görebilirsiniz.
New York'u gezmenin, bilinen bina ve mekânların dışına çıkıldığı zaman çok daha keyifli olduğunu her zaman söylerim. En çok da tıpkı Chinatown gibi ülke içinde ülkeleri gezmeyi severim. Bana uzun zamandır inandığım bir gerçeği hatırlatır hep, " Memleket, O'nu gerçekten isteyen ve özleyenle beraber gider hep, belki biraz kokusu değişir belki alıştığı mevsimler ama kendisini bırakmayanı O da bırakmayacak kadar vefalıdır." İşte ChinaTown Asya'yı geldiklere yere taşıyan 100.000 insanın eseri. Bizim için turistlik bir mekân, onlar içinse memleket…
Önümüzdeki hafta, New York'a oldukça yakın çok renkli bir şehre doğru yol alıcaz. Merak edenlerle aynı adreste buluşmak üzere.

@basharfiie
eybakan@gmail.com