DOÇ. DR. BANU YAĞMURLU: İleri teknoloji sağlığın hizmetinde

Hastalıkların tanısında kullanılan radyolojik görüntüleme teknikleri teknolojinin de ilerlemesine paralel olarak her geçen gün daha konforlu hale geliyor. Memorial Ankara Hastanesi Radyoloji Bölümü Sorumlusu Doç. Dr. Banu Yağmurlu, Türkiye'de çok az sayıda merkezde kullanılan Flash CT ve MR uygulamaları hakkında bilgi verdi.

En düşük radyasyon oranı ile tomografi imkanı
Flash CT cihazı ile bir çekimde alınan radyasyon oranı, uzun mesafe uçak yolculuğunda alınandan daha düşük olarak tanımlanmaktadır. Cihaz sayesinde, 0,25 saniyede kalp anjiyosu, 4 saniyede ise tüm vücut tomografisi çekilmektedir. Cihazın en önemli özelliği, tüm işlemleri dünyada kaydedilmiş en düşük radyasyon oranı ile yapmasıdır. Cihaz sayesinde nabzı 100'ün üzerindeki hastalarda bile kalbi ilaçla yavaşlatma gereksinimi duyulmadan çekim yapılabilmektedir. Benzer şekilde kalp ritmi düzensiz hasta grubunda da optimal kalitede çekim yapmak mümkündür. Çekimin hızlı olması obez ve çocuk hastalarda büyük rahatlık sağlamaktadır.

Artık kapalı alan korkusu olan hastalar da MR çektirebiliyor
Kilolu hastaların da düşünülerek tasarlandığı MR cihazı sayesinde 200 kg'a kadar olan kişilerin de MR'ı çekilebilmektedir. Cihazın Open Bore (açık tüp) aralığı 70cm, tünel uzunluğu ise 145cm'dir. Bunun en büyük avantajı klostrofobi yani kapalı alan korkusu olan hastaların endişe duymadan rahatlıkla MR çektirebiliyor olmasıdır. Cihazın bir başka avantajı ise hareketli masa özelliğidir. Masa üzerine yerleştirilmiş bobinler sayesinde hastalara değişik çekimler yapıldığında her defasında hastayı konumlandırma gerekliliği ortadan kalkmış durumdadır. Özel yazılımlar sayesinde MR tetkiklerinin süresi yarı yarıya kısalmaktadır. Ağrı nedeniyle sırt üstü yatamayan, solunum sıkıntısı olan, bilinci kapalı ve çocuk hasta grubunda inceleme süreleri belirgin ölçüde azalmaktadır. Tümörlerin selim kitlelerden ayrımı için gerekli olan spektroskopi, erken dönem inmelerin tanısında diffüzyon ve perfüzyon görüntülemesi, kafa içi beyin omurilik sıvı artışında nedenlerin tespitinde BOS akım analizi, tümör, inme ve MS varlığında beyindeki beyaz cevher yollarının diffüzyon tensör görüntüleme (DTI) ile ortaya konması yapılan işlemler arasındadır. Ayrıca tümör cerrahisi uygulanacak hastalarda beyindeki hareket, konuşma, duyma merkezleri gibi fonksiyon gören alanların korunmasına yönelik fonksiyonel görüntüleme (fMRI), vücuttaki damarsal yapıların görüntülenmesi için MR anjiyografiler, meme kitlelerinin tümoral niteliklerinin belirlenmesinde meme MR, MR kolanjiyografi tetkiki ile safra yollarının tıkanıklıklarında sebebin ortaya konması bu cihazla mümkün olabilmektedir. Ayrıca ortopedik problemi olan hastalarda kıkırdak harabiyetinin derecesi kıkırdak kanlanma teknikleri ile ortaya konabilmektedir.
Anestezi ile MR çektirmek mümkün
MR uyumlu monitörizasyon cihazı ise anestezi altında çekim yapılacak hastalarda kalp ritmi ve solunum takibinin yapılabilmesine olanak vermektedir. Bu cihaz yardımıyla kapalı yerde bulunma korkusu olan hastalar, bebekler, küçük çocuklar ve içeride hareketsiz kalamayacak hastalarda güvenli bir şekilde çekim yapılabilmektedir. MR uyumlu monitörizasyon sistemi sayesinde anestezi ile tetkiki yapılan bebek ve yoğun bakım hastalarının hemodinamik takibi de gerçekleştirilebilmektedir.