PROF. DR. METİN ÖZKAN: Uyku apnesi yaşam kalitenizi düşürmesin

Horlama, baş ağrısı, halsizlik, gece sık idrara çıkma ve unutkanlık gibi belirtilerle kendini gösteren uyku apnesi, tedavi edilmediği takdirde depresyon, yüksek tansiyon, kalp krizi ve inmeye neden olabiliyor. İş performansının düşmesinden dikkat bozukluğuna bağlı trafik kazalarına kadar pek çok önemli soruna zemin hazırlayan uyku apnesinin nedeninin belirlenmesi ve uygun şekilde tedavi edilmesi yaşamsal önem taşıyor. Memorial Ankara Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü'nden Prof. Dr. Metin Özkan, uyku apnesi hastalığının tanı ve tedavi süreciyle ilgili bilgi verdi. Uyku sırasında nefesiniz duruyorsa… Uyku apnesi, uyku sırasında nefesin durması veya yüzeysel hale gelmesidir. Bu nefes durması gece boyunca defalarca tekrarlayabilir, birkaç saniyelik sürelerden bazen bir iki dakikalık sürelere kadar uzayabilir. Bu esnada solunum çabası devam eder, bir süre sonra artan solunum çabası beyini uyarır ve hava yolu açılır. Solunumu durana kadar horlayan kişi, gürültülü bir homurdanma ile yeniden nefes almaya ve horlamaya başlar. Sadece yetişkinlerde değil çocuklarda da görülüyor Uyku apnesi genellikle rutin muayenelerde saptanamadığı için tanısı geç konulmakta veya anlaşılamamaktadır. Hastalığın teşhis ve tedavisi için; yetişkinlerde ilaçlarla kontrol edilemeyen hipertansiyon ve şeker, sabah yorgun uyanma, baş ağrısı, gözlerde kanlanma, uykuyu alamama ve özellikle horlama gibi belirtilere dikkat edilmelidir. Uyku apnesi sorunu yalnızca erişkin bireylerde değil; fazla kilolu, büyük bademcikleri ya da geniz eti olan çocuklarda da görülebilmektedir. Polisomnografi sayesinde bir gecede tanı konulabiliyor Uyku apnesinin tanısı "polisomnografi testi" ile konulmaktadır. Polisomnografi, uyku sırasında beyin dalgaları, göz hareketleri, ağız ve burundan hava akımı, horlama, kalp hızı, bacak hareketleri ve oksijen seviyelerinin ölçümü esasına dayanmaktadır. Bu işlem için hastaların bir gece uyku odasında kalmaları gerekmektedir. İşlem sırasında vücudun çeşitli noktalarına bağlanan kablolarla alınan sinyaller odanın dışındaki bilgisayara aktarılmaktadır. Sabaha kadar alınan bu kayıtların incelenmesiyle, uyku süresince solunumun kaç defa durduğu, ne kadar süre ile durduğu, durduğunda oksijen değerlerinin ve kalp hızının nasıl etkilendiği ve derin uykuya dalınıp dalınmadığı gibi birçok parametreye bakma imkanı sağlanmaktadır. Cihazla tedavi sayesinde horlama sorunu ortadan kalkıyor Hastalığın özgün tedavisi, hava yolunu devamlı açık tutacak şekilde basınçlı hava verilmesi ile sağlanmaktadır. PAP (pozitif havayolu basıncı) üst hava yollarının uyku sırasında açık kalmasını sağlayarak apneyi önlemektedir. Gece boyunca yüze sıkıca oturan silikon bir maskeyle basınçlı hava veren bu sistem, başlangıçta hasta için rahatsız edici görünse de sabah dinlenmiş ve uykusunu almış olarak uyanan hastalar bunu kolaylıkla kabul etmektedir. Hasta için uygun sistemi belirlemek ve apnelerin yok olduğu veya minimum sayıya indiğini görmek için ikinci bir gecenin uyku laboratuvarında geçirilmesi gerekmektedir. Bu tedavinin ardından uyku apnesi sorunundan kurtulan kişilerin yaşam kaliteleri yeniden yükselmektedir.