Ağrısız bir adet dönemi için...

Adet öncesi gerilim sendromu üreme çağındaki kadınların yüzde 25-50 sinde görülür ve 30-40 yaşlarında en yüksek görülme sıklığına ulaşır.
Nedenleri arasında östrojen yüksekliği, progesteron eksikliği, sıvı toplanması, prolaktin yüksekliği, vitamin B6 eksikliği, hipoglisemi, prostaglandin eksikliği, psikolojik nedenler, tiroid bozuklukları, serotonin eksikliği, genetik nedenler, psikososyal nedenler sayılmaktadır. Kilolu kadınlarda 3 kat daha fazla görülmektedir. Belirtileri psikolojik ve fizyolojik olabilir.
Psikolojik belirtileri, irritabilite, anksiyete, duygulanım bozukluğu, agresiflik, konsantrasyon kaybı, depresyon, unutkanlık, yorgunluk, uykusuzluk ve cinsel istekte azalma, tahammülsüzlük olarak sıralanabilir.
Fizyolojik belirtileri ise kilo alımı, ödem, baş ağrısı, kasık ağrısı, iştah artışı, güçsüzlük, memelerde hassasiyet, ishal veya kabızlıktır. Adet öncesi görülen bu belirtilerin varlığı her durumda adet öncesi gerilim sendromuna işaret etmez. Adet öncesi gerilim sendromu tanısı koymak için gerekli kriterler şunlardır: -Belirtilere neden olacak bedensel bir bozukluk bulunmamalıdır.
-Ödem, sinirlilik, depresyon, gibi belirtiler gözlemlenmelidir.
-Belirtiler düzenli olarak ortaya çıkmalı ve kaybolmalıdır. Adet öncesi başlamalı ve adetle birlikte sonlanmalıdır.
-Belirtiler birbirini izleyen 3 adet döneminde olmalıdır ve adet gördükten sonra 3 gün içinde kaybolmalıdır.
-İş yaşamını, sosyal yaşamını ve ruhsal dengeyi etkileyecek kadar şiddetli olmalıdır Bu belirtileri gösteren kadınlar vakit kaybetmeden kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurmalıdır. Muayenenin ardından gerekli durumlarda laboratuvar tetkikleri yapılarak, ilaçlı ya da ilaçsız tedaviye başlanmalıdır. Bu sendromun kesin ve belirli bir tedavisi olmamakla birlikte nedeni sayılabilecek faktörlere yönelik tedavi uygulanmaktadır. Tedavide, doğum kontrol hapları, ödem çözücü ilaçlar, antidepresanlar, psikoterapi, bitkisel ilaçlar (çuha çiçeği),vitamin takviyeleri(B,C,E), magnezyum kullanılmaktadır.
Şikâyetlerin hafif ve orta şiddetli olduğu durumlarda hayat tarzını değiştirmek faydalı olabilmektedir. Kilo vermek, yemeklerde yağı azaltmak, yoga gibi hafif egzersizler, kahve ve sigarayı azaltmak veya bırakmak, stresten uzak kalmak iyi sonuçlar vermektedir.
Op. Dr. Nesrin Fener
Memorial Ankara Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü