PRİM İADESİ NASIL ALINIR?

Bu yazımda Almanya’dan kesin dönüş yapanların sigorta prim iadesini nasıl alınacağını ve daha sonra doğacak durum hakkında bilgi aktaracağım\r\n\r\n \r\n\r\nAlmanya’da çalışan vatandaşlarımızın Alman sigorta kurumlarına yatırılmış olan primleri yazılı istek üzerine ve diğer bazı şartlarla sigortalılara veya ölümleri halinde geride kalan hak sahiplerine iade edilmekte. Konuyla ilgili çok sayıda soruya cevap teşkil etmesi için prim iadesi düşünenler için umarız kılavuz olur. Burada söylememiz gereken birinci tavsiyemiz zorunlu kalmadıkça prim iadesi talep edilmemeli.\r\n\r\nSİGORTALILARA PRİM İADESİ\r\n\r\nTürk vatandaşı olan bir sigortalıya primlerinin iade edilmesindeki ön koşul iki yıllık  bekleme süresinin dolması ve Almanya’yı terk etmiş olmasıdır. Bekleme süresinin başlangıcı mecburi sigortalılığın sona erdiği tarihtir. Almanya ve Türkiye’deki mecburi sigortalılık eşdeğer olup Almanya’da kazanç yerine geçen ödemeler olarak kabul edilen işsizlik parası, işsizlik yardımı veya 01 Ocak 2005’ten sonra işsizlik parası veya hastalık parası gibi ödemeler mecburi sigortalılık olarak işlem görmekte ve bekleme süresi bu tür ödemelerin bitiminde başlamaktadır.\r\n\r\nİki yıllık bekleme süresi içinde yeniden Türkiye’de veya Almanya’da mecburi sigortalı olunur ise iki yıllık bekleme süresi her defasında mecburi sigortalılığın sona ermesinden sonra başlamaktadır.\r\n\r\nTutuklu olarak geçen süreler ile isteğe bağlı sigortaya prim ödenen süreler, bekleme süresini etkilemez.\r\n\r\n17/03/1987 tarihine kadar Almanya’yı terk etmiş vatandaşlarımız Türkiye’de mecburi sigortalı olsalar bile bekleme süresinden etkilenmezler, istedikleri takdirde primleri iade edilir.\r\n\r\nAyrıca, 65 yaşını doldurdukları halde her iki ülkedeki prim ödeme süreleri toplamı 5 yılı bulmayan vatandaşlarımızla 24 aylık bekleme süresine tabi olmadan prim iadesi isteğinde bulunabilirler.\r\n\r\nHAK SAHİPLERİNE PRİM İADESİ\r\n\r\nBekleme süresi dolmamış olması sebebiyle, ölümden dolayı aylık hakkı yoksa, Alman emeklilik sigortası primlerinin dul erkeğe, dul kadına veya yetimlere iade edilmesi mümkündür. Alman ve Türk sigorta süreleri, bu koşulların incelenmesinde birleştirilirler.\r\n\r\nYetimlerin prim iadesine hak kazanabilmeleri için, Alman emeklilik sigortasından yetim aylığında aranan kişisel koşulların olması gerekir.\r\n\r\nDiğer bir ifade ile yetim aylığı bağlanması şartlarını (18 yaşını doldurmamış veya tahsilde – mesleki eğitimde bulunan yahut engelli bir durum nedeni ile kendi geçimini sağlayamayacak durumda olup, 27 yaşını doldurmamış yetimler) taşıması gerekir. 15 yaşını doldurmuş yetimler dilekçe verme hakkına sahiptirler. Birden fazla yetim olduğunda prim iadesi tutarı eşit olarak paylaştırılır.\r\n\r\nİADE EDİLECEK VEYA EDİLMEYECEK PRİMLER\r\n\r\nSigortalı adına ödenmiş olan primlerin yarısı yani sigortalı hissesi iade edilmektedir. Sigortalının katkıda bulunmadığı, işsizlik parası, işsizlik yardımı ve çocuk yetiştirme gibi sürelere ait primler iade edilmemektedir. Hastalık parası, yaralı parası gibi sürelere ait sigortalının bizzat üstlendiği primlerin tamamı iade edilmektedir.\r\n\r\nHerhangi bir emeklilik (Almanya) sigortası tarafından yapılmış bir aylık ödemesi veya rehabilitasyon (kur tedavisi) tedbirleri ile kendisi eşi veya çocukları için verem hastalığı gibi özel hastalıklar nedeniyle yapılan yardımlardan önceki sürelere ait primlerde iade edilmemektedir. Aylık ödemesi veya rehabilitasyon tedbirlerinden yararlanmış sigortalıya, bundan sonraki süreler için prim iadesi yapıldığında, primi iade edilmeyen sürelere ait primlerde iptal edilmekte, bu sürelere istinaden daha sonra aylık dahil herhangi bir yardım yapılmamaktadır.\r\n\r\nAlmanya’daki prim ödeme süreleri de dikkate alınarak ülkemizce kısmi aylık bağlananların da primleri iade edilmemektedir. Ancak, kısmi aylık bağlanmış olmakla birlikte yurtdışı hizmet borçlanması yapmak, sigortalı bir işe girip aylığını kestirip bu arada askerlik borçlanması yaparak, isteğe bağlı sigortaya prim ödeyerek veya çalışarak tam aylığa hak kazananların primleri de iade edilmektedir. Prim ödeme sürelerinin bir bölümüne ait primlerin iadesi istenemez.\r\n\r\n \r\n\r\nPRİM İADESİNİN SONUÇLARI\r\n\r\nPrim iadesi yapılması ile o zamana kadar olan Alman emeklilik sigortası iptal edilir. Emeklilik sigortalarının bütün kollarındaki çocuk yetiştirme süreleri, çocuk dikkate almak süreleri dahil Alman sigorta süreleri dolayısıyla o zamana kadar elde edilen diğer haklar da kaybolur. Böylece yapılmış olası bir ayni yardım veya para yardımından önceki primler iade edilmemesine rağmen, bu sürelerde geçerliliğini kaybeder.\r\n\r\n \r\n\r\nHİZMET ÇAKIŞMASI İÇİN NE YAPMALIYIM?\r\n\r\n \r\n\r\nİsmail ÖZUYLAŞ / FRANSA\r\n\r\n1985’ten bu yana Fransa’da çalışıyorum. 2007 senesinde çiftçi bağ-kuruna kayıt oldum ve ödemelerimi 2015 yılına eksiksiz yaptım. Aynı anda hem Türkiye’de hem de Avrupa’da sigortalı olunmuyormuş. Ödediklerim boşa mı gitti ve ne yapmalıyım?\r\n\r\n \r\n\r\nCEVAP:\r\n\r\n2007 tarihinden sonra Türkiye’deki primleriniz ile Fransa’daki çalışmalarınızın çakışmasının giderilmesi için, hizmet cetveliniz ile vereceğiniz bir dilekçe ile Türkiye’deki sürelerinizin iptali ve aynı zamanda yurtdışı borçlanması yapılması gerekli.\r\n\r\n \r\n\r\nAZAMİ TUTARDAN ÖDEME YÜKSEK AYLIK GETİRİR Mİ?\r\n\r\n \r\n\r\nHarun KOYUNBAKAN / ALMANYA\r\n\r\n1965 doğumlu annemin sigorta girişi Mart -1981. Şuan 3600 gün yetmiyor ancak 1986,1989 ve 1992 yıllı üç doğumdan 1860 gün borçlanması durumunda emekli olabiliyor. Merak ettiğimiz şey asgari tutar yerine 6,5 katından veya 1860 gün değil de 2160 gün borçlanırsak maaşında kayda değecek kadar artış olur mu?\r\n\r\n \r\n\r\nCEVAP:\r\n\r\nAnnenizin 1981 yılının Eylül ayından önce başlangıcı var ise 3600 günden hemen emekli olur. Doğum borçlanmasını hemen yapabilir.\r\n\r\n \r\n\r\n////////////////////////\r\n\r\n \r\n\r\nASKERLİK HİZMETİ\r\n\r\nSİGORTA BAŞLANGICINI\r\n\r\nGERİYE ÇEKER Mİ?\r\n\r\n \r\n\r\nMustafa DÖĞÜŞÇÜ\r\n\r\n10.10.1972 doğumluyum. 24.02.1992 askere gittim. 08.06.1993 - 08.06.2002 tarihleri arasında TSK’da çalıştım. 9 yıllık süreye 27 ay yıpranma payı verdiler. 15 ay da askerlik borçlandırması yaptım. 2002 yılından itibaren boşluk bırakmadan SSK’lı olarak çalışıyorum. Yıpranma payı ve askerlik borçlandırması emeklilik yaşımı geri çeker mi?\r\n\r\n \r\n\r\nCEVAP:\r\n\r\n1993 - 1999 yılları arasındaki yıpranma hem prime eklenir hem de yaşı geri çeker. 1999 - 2002 yılları arasında olan yıpranma priminizi arttırır. Askerlik sürenizi de borçlanmanız sigorta girişiniz geriye götürerek emekli yaşınızı azaltır.\r\n\r\n \r\n\r\nGİRİŞ-ÇIKIŞ BELGELERİNİ NEREDEN TEMİN EDERİM?\r\n\r\n \r\n\r\nAhmet ÜNAL / ALMANYA\r\n\r\nAnnem 1966 doğumlu ve Almanya’da yaşıyor. Bu sene Türkiye’de borçlanma yaparak emeklilik başvurusunda bulunduk. Fakat 1994 senesinde giriş damgası vurulmamış ama çıkış vurulmuş. Bu hatadan dolayı bir sene kayıp gözüküyor. Bu sorun nasıl giderilir?\r\n\r\nCEVAP:\r\n\r\nEmniyet Müdürlüklerinin Hudut Kapıları Pasaport Müdürlüklerinden Yurda giriş çıkış belgelerini 1992 tarihinden itibaren verilebiliyor. Giriş çıkış yaptığınız pasaport ya da nüfus kayıt örneği ile bu kayıtlarınızı alabilirsiniz.\r\n\r\n