Emekliliğinize nasıl karar verilir?

Bu yazımızda emeklilik tarihinin hangi şartlara göre belirlendiğini ele alacağız. Sizlerin aylık bağlanmasına ve aylık başlama tarihinin tespitine, yurtdışı borçlanılan hizmetlerinize göre karar verilmektedir. Yurtdışında borçlandırılan sürelere ait kazançların aylık hesabında değerlendirilmesine ilişkin esaslar da aynı kanunda yayımlanmıştır.
PRİM GÜN SAYISI
Başvuru sahibince Yurtdısı Borçlanma Talep Dilekçesi'nde borçlanmak istenilen süre belirtilmişse belirtilen süre, belirtilmemişse ispatlayıcı belgelerde kayıtlı bulunan tarihler arasındaki son tarihten geriye doğru olmak üzere, borçlanmak istediği gün sayısı esas alınır. Bu tespitte 1 yıl 360 gün, 1 ay 30 gün üzerinden hesaplanır. Türkiye'de sosyal güvenlik kanunlarına tabi hizmetleri olanların borçlandıkları gün sayısı, prim ödeme gün sayıları veya hizmetlerine eklenir. 5510 sayılı kanunun 2008 yılı Ekim ayı basında yürürlüğe giren 32. maddenin birinci fıkrasına göre 5 yıldan beri sigortalı bulunup toplam 900 gün malullük, yaslılık ve ölüm sigortası primi ödemiş durumda iken ölen sigortalının hak sahiplerine borçlanma sürelerinin ilave edilerek aylık bağlanmasına imkan bulunmamakta. Bu nedenle 5 yıldan beri sigortalı bulunan, ancak 900 gün malullük, yaslılık ve ölüm sigortası primi ödememiş olanların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için en az 1800 güne tamamlayacak şekilde yurtdışı hizmet borçlanması yapmaları gerekmektedir.
SİGORTA BAŞLANGIÇ SAYISI
Sosyal güvenlik kanunlarında aylığa hak kazanma şartlarında belli bir sigortalılık süresinin arandığı durumlar için geçerli olmak üzere, sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler borçlanılmış ise sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülür. Aynı şekilde Türkiye'de sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi hizmeti bulunmayan istek sahiplerinin sigortalılıklarının başlangıç tarihi de, borçlarını tamamen ödedikleri tarihten borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülmek suretiyle tespit edilir. BAĞ-KUR açısından birden fazla yurtdışı hizmet borçlanması yapılması durumunda da, sigortalılık süresi başlangıcı borcun en son ödendiği tarihten borçlanılan toplam gün sayısı kadar geriye götürülerek belirlenir.
DAVA AÇMAYA GEREK YOK
Sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış ülkelerdeki hizmetlerini, 3201 sayılı Kanuna göre borçlananların, sözleşme yapılan ülkede ilk defa çalışmaya basladıkları tarih, ilk ise giriş tarihi olarak 20 ülke için dikkate alınır. 8 ülke için ise dikkate alınmaz. 11.09.2014 günü yayımlanan 6552 sayılı yasa davasız sigorta başlangıcı imkânı getirmiştir.
Yurtdışı hizmet borçlanmasına ait sürelerin 5510 sayılı Kanuna göre hangi sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağının belirlenmesinde; Türkiye'de sigortalılık varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılık yoksa 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi yani BAĞ-KUR kapsamında geçmiş hizmet süresi olarak kabul edilmektedir.
Az borçlanma bedeli ödeyip daha yüksek emekli aylığı almak için, Türkiye'de usulüne uygun SGK statüsünde çalışma yapmanız yararınıza olacaktır.
Burada en önemli kıstas, 'çalışmanız mutlak fiili olmalı'. SGK denetmenlerinin yaptığı denetim sonucu, fiili olmadığı anlaşıldığında aylıklar iptal edilip, geriye dönük borç çıkarılmakta. İlave olarak çalıştığınız işyerinin kontrollü, şüpheli ve sahte olmamasına özen gösteriniz.
EKSİK SÜRELER TAMAMLAMAK MÜMKÜN MÜ?
Hakkı B. / FRANSA
DOĞUM tarihim 04.01.1969. Askerlik tarihim 26.11.1989. İlk ise giriş 01.02.1989, yani askerlikten önce. 5300 gün primim var ve halen çalışmaktayım.
Önceki yıllarda çok boşluklar var prim yatmayan. 5450 günü doldurmadan askerlik borçlanması yaparak, emeklilik maaşımı artırabilir miyim?
HAKKI Bey. Askerlik borçlanması yaparak gün satın alabilir, ayrıca bu süreleri 1-7,5 kat arası asgari ve azami ödeme aralığında prim ödeyerek emekli aylığınızı yükseltebilirsiniz. Çalışılmayan yılları ülkemizde boşlukları doldurmak, veya bir başka anlatımla 'satın almak' mümkün degil.
?DOĞUM BORÇLANMASI YAPILIR MI?
Tugba P. / ALMANYA
20.11.1989-25.05.1990 tarihleri arası vekil öğretmenlikten dolayı Emekli Sandığı günüm var. 01.09.1995 gününden bu yana Almanya'da çalışıyorum. 2003 yılından itibaren Alman vatandaşıyım. Türkiye'deki Emekli Sandığı günlerim üzerinden herhangi bir emeklilik islemi baslatabilir veya devam ettirebilir miyim?
TUĞBA Hanım. Türkiye'de Emekli Sandığı'ndan emekli olabilmeniz için 20 yıllık fiili hizmetinizin olması gerekli. Durumunuza bakıldığında, yaklaşık 6 ay Emekli Sandığı hizmeti ve 8 yıllık Türk vatandaşlığı yurtdışı süreniz bulunmakta... 1990 ile 1995 arası çocuk dünyaya getirdiyseniz, Türkiye'de usulüne uygun çalışma yaparak doğum borçlanması ve yurtdışı borçlanması yaparak emekli olmanız mümkün. Doğum tarihinizi ve çocuk dünyaya getirip getirmediğinizi bilmediğim için net hesabınızı yapamıyorum.