Çok çocuklu, kalabalık aileler cıvıl cıvıl bir tablo sergileseler de günümüz koşulları, bazı aileler açısından ancak bir çocuğun bakımına imkan veriyor. Bu nedenle çocuğunun kardeşsiz, büyümesini tercih eden çiftlerin sayısı da her geçen gün artıyor. Özel Mavi Aile Danışma Merkezi'nden Pedagog Duygu Çataltaş'ın önerileriyle doğru tutum sergileyerek, tek çocuk olmanın dezavantajlarını ortadan kaldırabilirsiniz.
Anne-babalar endişe yaşayabilir
Geç yaşta evlenme, kariyer nedeniyle geç yaşta çocuk sahibi olma, birden fazla çocuğa bakacak maddi güce sahip olmama ve yeterli ilgiyi gösterememe endişesi nedeniyle tek çocuklu ailelerin sayısı gitt ikçe artışta. Ancak kültürel etkenler, aile ve çevre baskısı nedeniyle birçok anne-baba çocuklarının tek çocuk olarak büyümelerinin sorun yaratacağını düşünüp ikinci bir çocuk sahibi olup olmama konusunda kararsızlar. Anne-babalar tek olarak büyüyen çocukların paylaşmayı öğrenememesi, bencil olmaları, oynayacak arkadaşlarının olmaması konularında endişe yaşadıklarından tek çocuk olmayı bir sorun olarak görmeye başladılar.
Bunlara dikkat edin!
• Anne-babalar tek çocuğun sorunlu olacağı endişesini yaşadıkları sürece farkında olmadan bu kaygılarını çocuklarına da yansıtırlar. Bu nedenle tek çocuk olmayı bir sorun olarak görmektense çocuğun bunun avantajlarını yaşamasını sağlamak yerinde olur.
• Çocuk yetiştirme konusunda anne-baba fi kir birliği içerisinde olmalı, uygun anne-baba tutumları ve disiplin yöntemleri uygulanmalıdır. Çocuk bu şekilde beklemeyi ve kurala uymayı öğrenir. Bu da onun mutlu ve huzurlu bir birey olmasını sağlar.
• Kardeşi olmayan çocukların özellikle 3 yaşından sonra diğer çocuklarla bir arada bulunmasını sağlamak önemlidir. Çocuklar diğer çocuklarla bir arada bulunarak paylaşmayı, birlikte oyun oynamayı, sorun çözmeyi öğrenirler.
• Yaşına uygun olarak kendisine ait işleri yapması konusunda fırsat tanınması gerekir.
• Yaşından büyük olgunluğa sahip olması beklenmemelidir.
• Çocuğun da söz hakkı olmasını sağlanmalı, ancak bunu yaparken tüm kararları çocuğun almasına, anne-babayı yönetmesine izin verilmemelidir.
Tutum önemli
Paylaşmayı öğrenmekte zorlanmak, oynayacak arkadaş bulamamak, annebabaların aşırı koruyucu davranmaları sonucu bağımlı bir birey olmak, istek ve ihtiyaçlarının hemen karşılanması nedeniyle beklemekte ve sabretmekte zorlanmak tek olarak büyüyen çocukların en çok yaşadıkları sorunlar olarak düşünülebilir. Ancak bu sıkıntıların çok çocuklu ailelerde de görülebildiği, bu durumun çocuk sayısından ziyade anne-baba tutumlarından kaynaklandığı söylenebilir. Bu noktada anne-babalar tek çocuk olmayı bir sorun olarak görmek yerine uygun annebaba tutumları sergileyerek çocuklarını yetiştirme konusunda birbirlerine destek olmalıdırlar. Paylaşmak, başkalarının da istek ve ihtiyaçları olduğunu anlamak, kurala uymak, beklemek, sabretmek gibi beceriler çocukların 3 yaşından itibaren kazanabilecekleri becerilerdir. Uygun anne-baba tutumlarıyla tek çocuklar da bu becerileri aile ortamı içerisinde kazanabilirler. Uygun tutum ve eğitimle tek çocuk olmanın dezavantajları değiştirilebilir
Kardeşi olmalı mı?
Kardeş olmadığında bu rol, arkadaşlara devredilir. Özellikle sosyalleşme sürecinin hızlandığı 3 yaş döneminden itibaren çocuğun yaşıtlarıyla birlikte olması sağlanmalıdır. Aksi halde evde herkese istediğini yaptıran çocuk, dışarıda başka çocuklar ile oynamak istediğinde utangaç, nasıl iletişim kuracağını bilemeyen, çekingen ve sorunlarını çözmek için anne-babaya veya bir başka büyüğüne ihtiyaç duyan biri haline gelir. Kardeşler arası yaş farkının ortalama 3-4 olması idealdir. Çünkü çocuklar 3 yaştan itibaren annelerinden ayrışmaya başlarlar ve sosyalleşirler ve böylece kardeşlerini daha az kıskanırlar.
"Tek çocuğun aile için avantajları elbette var"
Tek çocuğa sahip olmanın en büyük avantajı maddi olanakların tamamının tek bir çocuk için kullanılıyor olmasıdır. Beslenme, bakım ve eğitim olanakları açısından bakıldığında tek çocuğa ayrılacak maddi olanakların birden çok çocuğa ayrılacak olanaklardan daha fazla olacağı kuşkusuzdur. Bunun dışında tek çocuklar anne-babalarının tüm ilgi ve dikkatlerine sahiptirler. Diğer kardeşlerle mücadele etmek ve kıyaslanmak gibi durumlarla karşılaşmazlar.
Pedagog Duygu Çataltaş
Hazırlayan: Aytülike KESKİN
