Banyo zamanı bebeğiniz ve sizin için son derece keyifli bir deneyim olabilir, fakat başlangıçta gergin olmanız son derece normaldir. Bebeğinizin ilk banyosu belki de en zor olanıdır. Çoğu anne-baba bu ilk banyodan korkarlar; tatlı bebekler de bu ilk banyo deneyimlerinde onlara hiç yardımcı olmayacaktır. Kendinize güvenmenizi ve banyoyu eğlenceli bir aktiviteye dönüştürmenizi sağlamak ancak pratikle mümkündür.
Bu nedenle moralinizi bozmayın. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hatice Karaböcüoğlu banyo zamanını, sağlıklı ve eğlenceli bir hale getirmek için bilmeniz gerekenleri anlattı. Unutmayın bebekler suyu sever. Anne karnında geçirdikleri 9 ay boyunca içinde bulundukları amniyon sıvısı onların alışık oldukları bir ortamdır.
Doğumdan sonra uygun çevre koşulları ve bakım malzemeleri sağlandığında yıkanmaktan hoşlanmayacak bebek yoktur. Birkaç banyodan sonra artık banyo yapmak sizin ve bebeğiniz için çok kolay olmaya başlayacaktır.
İlk banyo, ilk heyecan
Annelerin doğum sonrası en büyük kaygısı genellikle bebeğin ilk banyosunun nasıl olacağıdır. Özellikle de göbek kordonu en caydırıcı unsurdur. Bebekler de bizler gibi temiz olmaktan mutlu olurlar. Ter, idrar, dışkı uzun süre ciltle temas ettiğinde; pişik ve isiliğe neden olur. Bu nedenle ev ortamının ısısı 22-24 dereceden daha aşağıya düşmüyorsa, yeni doğan dönemindeki bebekler haftada en az 2 gün yıkanabilir. Ayrıca günlük bakımı yapılırken her alt temizliği sırasında ev ortamının ısısı da uygunsa, bebeğin belden aşağısı ılık suyla yıkanabilir. Özellikle de pişik oluşumunu önlemenin en etkili yoludur.
Uykudan önce
Banyo için en uygun zaman, bebeğin rahat ve uzun uyumasını sağlayacak zaman dilimi öncesidir. Anne-babalar bunun için akşam saatlerini tercih edebilir. Ama bebeği günün her saatinde yıkamak mümkündür. Göbek bağı gazlı bezle korunduktan sonra banyo yaptırılabilir. Eğer yıkama suyunun bakteriler açısından hijyenik olmadığı düşünülüyorsa, kaynatılıp ve ılıtılmış su ile enfeksiyonlardan korunmak mümkündür. Bebeğin göbek bağı düştükten sonra normal su ile yıkanabilir.
Banyoya hazırlık…
Banyo öncesi hazırlık, sonrasında kriz çıkmasını önlemek için gereklidir. Anne-baba banyo sırasında ve sonrasında gerekli olan bütün malzemeleri hazır etmelidir. İlk günlerde bebekler altlarını sık sık kirlettikleri için oluşabilecek olası durumlara karşı da iki takım giysi hazırlanmalıdır. Banyo suyunun ısısı bebeğin yanmayacağı aynı zamanda üşümeyeceği 37-39 derece civarında olmalıdır. Pratikte dirseğin yanmadan dayandığı su ısısı banyo için uygundur. İlk aylarda banyo küveti bebeği yıkamak için ilk tercihtir. Hem daha kolay kontrol sağlanır hem de içi ılık su dolu küvette bebek üşümez.
Bakım ve dinlenme zamanı
Keyifli bir banyo sonrası geriye bebeğinizin hassas vücuduna uygulanacak bakım kalıyor. Uygulayacağınız bakım sayesinde, bebeğiniz hem dinlenecek hem de huzurlu bir şekilde uyuyabilecek. İlk olarak banyodan çıkardığınız bebeğinizin başını kurulayıp yumuşak saç fırçası ile saçını tarayın. Bu süre ona banyonun sıcağı ile odanın ısısı arasındaki farka alışması için zaman kazandırır. Sonra havluyu açarak öncelikle pişik önleyici krem veya zeytinyağını kasık ve bez bölgesindeki kıvrımlara ince tabaka halinde sürüp bezini bağlayın. Göbek kordonunun bakımını yapın. Bebek sütünü elinize alın ve konuşarak yumuşak dairesel hareketlerle bebeğinizin cildine sürün. Önceden hazırladığınız giysileri sırasıyla giydirin. Yakalı giysileri bebeğinizin başından geçirmeden önce boyun kısmını elinizle çekerek esnetin. Giydirirken de kulaklarını koruyun ki sıkışıp ağlamasın. Bebeğinizi giydirdikten sonra saçlarını yeniden tarayın. Mis gibi kokan bebeğinizi kucağınıza alın ve onu öperek banyo sırasındaki usluluğu için kutlayın.
Ve tırnaklar…
Yeni doğan bebeklerin tırnakları yetişkinlere oranla daha hızlı uzar. Bu dönemde bebeklerin tırnaklarını kesmek için en uygun zaman, banyo sonrasıdır. Kendine zarar vermesini önlemek için el tırnakları, 3-4 günde bir kesilebilir. Ayak tırnakları ise başlangıçta geç uzar, bu nedenle15-20 günde bir kesilmeleri yeterlidir. Tırnak batmalarını önlemek için, tırnağın etle birleştiği bölgelere girmeden düz ve kısa kesmek yeterli olacaktır. Eğer çok hareketli bir bebeğiniz var ve zarar veririm diye tedirgin oluyorsanız, tırnak kesme işini bebeğiniz derin uykuda olduğu saatlerde de yapabilirsiniz.
Kolay banyo yaptırmanız için 10 öneri
Bebeğe yaptırılan banyo, her zaman anne-babalar için korkuyu beraberinde getirmiştir. Onların bu konuda tecrübe kazanmalarına yardımcı olacak ve bebekleriyle keyifli bir banyo saati geçirmelerini sağlayacak adım adım banyo yaptırmanın inceliklerini öğretecek önerilerimizi 10 maddede hazırladık.
1. Küveti doldurduktan sonra bebeğinizi soyun.
2. İki elinizle başını ve poposunu destekleyerek küvete koyun (Bazı küvetlerin içinde bulunan oturma ve yatma bölümleri bebeğinizi daha rahat banyo yaptırmanıza yardımcı olur.). Eğer bebeğinizi tek başınıza yıkayacaksanız, bir elinizi bebeğin koltukaltından geçirip sırtından diğer koltuk altına uzatın, başı dirseğinizin içine dayanırken diğer koltuk altından da sıkıca tutun. Boştaki elinizle suyu yavaş yavaş vücuduna dökerek öncelikle suya alıştırmaya çalışın.
3. Bebeğin yüzü size bakarken banyo lifine vücut sabununu koyup yumuşak masaj hareketleriyle bebeğinizin gövdesini, bacak aralarını, ayak ve ellerini sabunlayın. Suyu yavaş yavaş vücuduna dökerek durulayın.
4. Bu arada onunla konuşarak sakinleşmesini sağlayın.
5. Sonra saçına şampuanını koyup yumuşak hareketlerle yıkayın. Suyu dökerken yüzüne gelmemesine dikkat edin. Bebekler banyoyu çok severler ama yüzlerine gelen su, onlarda boğulma hissi yaratır ve korku geliştirebilir.
6. Bebeğinizi sıkıca tutup yüzüstü gelecek şekilde kolunuza yatırın, kulak arkaları, sırtı, poposunu ve en son elinizle yüzünü yıkayın. Sabunlardan tam arınması ve gevşemesi için durulama işini 2-3 dakika uzatın.
7. Havlusuna yatırıp sararak banyoyu tamamlayın. Bebeğinizin saç bölgesinde konak varsa, banyo öncesi badem yağı veya karbonatlı su sürerek onların yumuşamasını sağlayıp banyoya daha sonra başlayın.
8. Odasına geçtiğinizde bebeğinizi giydireceğiniz yere yatırın. Onu yatıracağınız zemin yumuşak ve geniş olmalıdır. Yatak başları, giyinme bölümleri düşme riski açısından sakıncalı yerlerdir.
9. Havluyu açmadan yumuşak hareketlerle gövdesini okşayarak kurulayın. Havlu içinde iken yumuşak bir bezle önce yüzünü, göz pınarlarını sonra kulak kepçesinin arkasını ve içini kurulayın. Kulak içine herhangi bir şey sokmayın, kulak kiri banyo sonrası akarak dışarı çıkacağı için sadece dış bölgeleri temizlemek yeterlidir.
10. Burun için özel bir temizlik gerekmez, banyoda buharla yumuşayan burun sekresyonu genellikle hapşırıkla çıkar, yumuşak bir mendille silinmesi yeterlidir.
Gerekli malzemeler
Banyo için gerekli olan malzemeler önceden hazırlanırsa, anne-bebeği daha rahat ve sorunsuz bir banyo keyfi bekliyor demektir. Bunun için ihtiyaç duyulan malzemelerin hazır olup olmadığı kontrol edildikten ve eksikler tamamlandıktan sonra banyo aşamasına geçilebilir. Bu aşama da size yardımcı olacak malzemelerin listesini mutlaka gözden geçirin.
Banyo havlusu
Şampuan, sabun
Banyo lifi
Küvet
Küvet için file
Vücut losyonu
Bebe yağı
Bebek bezi
Bebeğiniz için 2 adet giysi
Sıcak su ve temiz bir su kabı
Hazırlayan: Aytülike KESKİN