Han lokantalarının en güzel örneklerinden biri

İzmir, İstanbul'dan sonra kendimi en rahat hissettiğim şehir. Ailevi bağlar da olunca, fırsat bulabildiğimde soluğu İzmir'de alıyorum. Kordon, Alsancak, Karşıyaka; çağdaş, modern görünümlü insanları, cıvıl cıvıl kafe, içkili içkisiz restoranlarıyla gözümü dinlendiriyor. Geçen hafta sonunda da baharı müjdeleyen bir havada İzmir'deydim. İzmir kültürü konusunda her zaman görüşlerine başvurduğum sevgili arkadaşım Nedim Atilla'dan bana iyi bir lokanta önermesini rica ettim. Bana Kemeraltı'nda Urlalı Hasan Usta'nın Kısmet Lokantası'nı salık verdi. Yıllardır Kemeraltı'nda dolaşmamıştım. Burası ülkemizde eşine çok az rastlanan boyutlarda dev bir pazaryeridir. Kemeraltı bölgesi eski Roma döneminde liman içiymiş. Günümüzde Kemeraltı caddesi yay şeklindeki Roma dönemi rıhtımı çizgisi üzerinde yer alıyor. Liman giderek bataklık haline gelip, kullanılmaz olunca bugünkü Birinci Kordon'a taşınmış. Sultan Abdülaziz döneminde ise bataklık tümüyle kurutulmuş, Kemeraltı caddesine paralel üç cadde daha oluşmuş ve bölge Arasta denen bir büyük çarşı düzenine dönüşmüş. 17. yüzyıldan itibaren sıradan çarşılar ihtiyacı karşılamayınca, birçok da han yapılmış. Han ve kervansaraylar sıradan çarşılar yeterli olmadığı için geliştirilen, satış ve mal değişiminin gerçekleştirildiği mekanlar. Kapıdan giriyorsunuz, ortada bir meydan; develer yüklerini boşaltıyor. Meydanda yemek yeniyor, alt katta hayvanlar barınıyor, üstte de insanlar. Günümüze kadar gelen Kemeraltı hanları içinde en görkemlisi bataklığın en cıvık yerine yapıldığı için zaman içinde toprağa gömülen, restore edilmek üzere tümüyle yıkılıp kazıklar üstünde yeniden inşa edilen Kızlarağası Hanı.
ÇARŞIYI GEZMEK DE CABASI
Kemeraltı caddesi çok küçük parsellerden oluşmuş durumda. Küçük el sanatlarına göre düzenlenmiş bir çarşı bu. Bugün hâlâ ahşap tornaları, av malzemeleri, demirciler, çilingirler, bir yerde peynirciler, bir yerde çeyiz malzemeleri satanlar, balıkçılar, baharatçılar, tekstil ürünleri satanlar... Bunlar ne kadar yaşatılabilir, zaman içinde burası nasıl bir değişime uğrar, bunu kestirebilmek mümkün değil. Kemeraltı'nı pek iyi bilmeyen bir yakınımla 913 Sokak'taki Küçük Demirhan avlusundaki lokantayı aramaya koyulduk. Bu, balta girmemiş bir ormandaki kulübeyi bulmak kadar zor bir iş. Sorduklarımız ne hanın adını biliyorlardı, ne de lokantanın. Sonuçta yardıma cep telefonunun navigasyon haritası yetişti; önce sokağı, ardından da iki tekstil dükkanının dışarı taşmış iç çamaşırları ve giysi ürünleri arasından hanın küçük girişini bulduk. Urlalı Hasan Usta'nın 1967'den beri hizmet veren lokantasına nihayet ulaşmıştık.
40 YILDIR AYAKTA
Kısmet, sayıları giderek azalan han lokantalarının en güzel örneklerinden. Gerçek bir esnaf lokantası. Başka deyişle, genellikle yakın çevre esnafının yemek yediği bir lokanta. Bu lokantaların iyi, fiyatların ehven olması, müşterilerin memnun ayrılması gerekir. Aksi takdirde esnaf başka lokantaları tercih eder. Kısmet'in 40 yılı aşkın süredir ayakta kalabilmesi, bu kriterlere uyduğunu gösteriyordu. Hava müsaitken avluda da yemek yenebilen, tertemiz bir lokanta burası. Kapıdan girince solda tepsiler içinde günün yemekleri, karşıdaki camekanlı dolapta da tatlılar, cacık gibi soğuk yiyecekler sergilenmiş. Tepsilerde sebzeli ve otlu yemeklerin ağırlıkta olduğu görülüyor. Tezgahta çorbalar ve kuzu haşlamayla başlayıp, sıcak enginar dolması, etli enginar, Elbasan tava, kuzu etli şevketibostan, arapsaçı, kuzu etli taze bezelye, bugüne kadar rastlamadığım bir sosla, sıcak yemek olarak pişirilmiş kuzu kokoreç, lokantaların olmazsa olması beyaz pilav, İzmir köfte, etli taze fasulye, Bombay kuru fasulye, zeytinyağlılardan yaprak sarma, turfanda taze bakla gözüme ilk çarpanlar oldu. Ben etli enginar, enginar dolması ve taze bezelyeden oluşan bir 'aşçı tabağı' hazırlattım; arkadaşım elbasan tavayı tercih etti. Ege enginarı İzmir ve çevresindeki pazarlarda yeni yeni boy gösteriyor ve şu sıralarda son derece körpe. Etli enginar yapraklarıyla, saplarıyla damağımdan kaydı gitti. Salçasız, pirinç ve az kıymayla yapılmış enginar dolmasını da Michelin yıldızlı restoranların süslü yemeklerine değişmem. Etli bezelye ise enginar yemekleri arasında katalizör görevini üstlenmişti. Arkadaşımın Elbasan tavası ise krema kıvamındaki yoğurtlu sosu ile bir şaheserdi. Bundan iki yıl önce İstanbul'un ünlü esnaf lokantaları arasında yapılan bir yarışmada yoğurtsuz Elbasan tavası yapanların çoğunlukta olduğunu hatırlayınca gülümsemeden edemedim. Tatlı için Nedim Atilla'dan bir başka mekan önerisi almıştım. Dolayısıyla hesabı ödeyip ayrıldık. Bu kez de 863 Sokak 66 numaranın izini bulmaya koyulduk. Artık tok karnına dolaştığımız için çevrenin keyfini daha fazla çıkarıyorduk. Nihayet babası Rıza Aksüt'ten bayrağı devralan Sehap Hanım'ın yönettiği Aksüt Pastanesi'ne ulaştık. Burada tattığımız, üzerinde bembeyaz manda kaymağı ile servis edilen harika sütlü börekle Kemeraltı'ndaki lezzet yolculuğumuzu noktaladık. Bütün bu öğle ziyafeti iki kişi için 40 lirayı geçmedi.
Beğendiklerim:
Ege enginarından yapılan yemeklerin en lezzetli örneklerini İzmir'in han lokantaları arasında, 40 yılı aşkın geçmişe sahip Kısmet Lokantası'nda bulabiliyorsunuz. Lokantanın diğer yemekleri de birbirinden nefis.
Beğenmediklerim:
Uçsuz bucaksız bir labirenti andıran Kemeraltı çarşısının dar sokaklarında dolaşmak büyük keyif. Her an farklı konseptte hizmet veren dükkanlar, irili ufaklı hanlar karşınıza çıkıyor. Ama belirli bir adresi arayıp bulmak çok zor...
Mutfak ****
Servis ***
Ambians ***

Kısmet Lokantası
913 Sk. No: 21/5, Küçükdemirhan, Kemeraltı - İzmir
Tel: 0232 489 18 14