Fransız şarkıcının yemek düşkünü ressam oğlu

Fransa'nın dünyaca ünlü ressamı Claude Monet, İstanbul'a konuk oluyor. Ünlü ressamın ömrünün son 30 yılında yaptığı eserleri kapsayan sergi, 9 Ekim'den 6 Ocak'a kadar Emirgan'daki Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi'nde izlenebilecek. 'İzlenimcilik' akımının öncülüğünü yapan, güzelliğin ve renklerin ressamı Monet'nin kendisi kadar ünlü nilüfer tablolarından biri de sergiye geliyor. Ressamın son 30 yılına odaklanan sergide, Fransız ressamın evi, bahçe manzaraları ve Japon Köprüsü tablolarıyla birlikte 40 eseri, kişisel eşyaları ve fotoğrafları yer alacak. Biz de bu vesileyle 'gökyüzünün maviliğini' keşfettiği söylenen ressamı daha yakından tanıtmak istedik.
1.İZLENİMCİLİK: Monet hakkında ilk bilinmesi gereken, öncüsü olduğu izlenimcilik akımı. Monet'nin genç bir ressam olduğu yıllarda, 1870'li yılların Paris'inde etkin olan akım gerçekçilik. Ressamların nesneleri olduğu gibi resmettiği bu akımın karşısında duran Monet, ilk kez eserlerinde kendi izlenimlerine göre doğayı resmediyor ve kullandığı renklerde anı yakalamaya gayret ediyor. 1874'te dönemin tanınmış fotoğrafçısı Nadar'ın atölyesinde sergilediği İzlenim: Gün Doğumu adlı resmi, dönemin sanat eleştirmenlerinden 'baş aşağı asılsa da bir şey değişmez' gibi sert eleştiriler alsa da, Cezanne, Renoir, Pissaro gibi pek çok ressamı etkileyen, hatta Nazmi Ziya Güran gibi Türk ressamlarda da etkisi görülen bu akımın ilk resmi oluyor.
2.AİLESİ: Monet, 14 Şubat 1840'ta Paris'te ticaretle uğraşan bir ailenin ve şarkıcı bir annenin oğlu olarak doğuyor. Çocukluğu ve ilk gençlik yılları bolluk içinde geçiyor. Bu dönem ilk resim derslerini 'deniz ressamı' olarak bilinen Eugene Boudin'den alan Monet, daha bu dönemde kendi tarzını oluşturmaya başlıyor. Ancak baba mesleğine devam etmediğinden, ailesi onun askere gitmemesi için gereken ödemeyi yapmıyor. Askerlik sonrasındaysa ressamlığı ailesinden gelen gelire tercih ediyor.
3.GEÇİM DERDİ: 30'lu yaşlarında eserlerini neredeyse hiç satamayan Monet, bir dostuna yazdığı mektubunda, "Renoir bana ara sıra evinden biraz ekmek getirmese açlıktan öleceğim. Sekiz gündür ne bir lokma ekmeğim, ne ateşim, ne de ışığım var. Artık resim yapmaktan da vazgeçmem gerekiyor. Çünkü boyam kalmadı, alacak param da yok," diyor. 1868'de İntihara dahi teşebbüs ediyor. Ancak resmi bırakmıyor ve en büyük eserlerini bu dönemde resmediyor.
4.ARGENTEUIL: Monet,1866'da Seine kıyısındaki Argenteuil kasabasına yerleşiyor. Burada ışığın kullandığı renkler üzerindeki etkisini daha iyi yakalayabilmek için, resimlerinin çoğunu kayığının üzerinde yapıyor. Bu kayık, sanat tarihçileri tarafından 'izlenimciliğin beşiği' olarak biliniyor.
5.CAMILLE: Siyah saçlı, beyaz tenli, incecik bir model Camille Doncieux. Monet'nin büyük aşkı ve ilham perisi olan Camille, Yeşil Elbiseli Kadın da dahil olmak üzere, onun en ünlü tablolarında da modeli. İlk oğulları doğduğunda, Camille henüz 20 yaşında. Büyük zorluklarla 1870'te evlendiklerinde ise 23. Monet'nin resmine 'kadınsı bir estetik' kazandırdığı düşünülen Camille, ikinci oğlunu dünyaya getirdikten sonra, 1879'da vefat ediyor. Böylece Monet'nin başarıya kavuştuğu yılları hiç göremeden dünyadan ayrılıyor. Monet'ye ağır bir darbe olan bu ölüm, Camille Ölüm Döşeğinde tablosunda kendine yer buluyor. "Kendimi onun beyaz trajik alnını izlemekten alıkoyamıyordum. Yüzünde sarı, mavi gri renklerle ölüm ilk bakışta görülüyordu," diye yazıyor Monet.
6.ŞEHİR: Monet, karısının acı kaybının arkasından St. Lazare İstasyonu adlı bir resim yapıyor. Paris'in en büyük ve işlek tren istasyonunu gösteren bu resim ile açık havada doğayı resmeden izlenimciler arasında büyük bir şehrin hareketli hayatını resmeden ilk kişi Monet oluyor.
7.SEYAHATLER: Monet'nin sanatında Japon etkisi oldukça hissedilir. Japon gravürlerine düşkünlüğü, evinde bunlara yer verdiği de bilinir. Ancak özellikle 1883-1908 yılları arasında yapığı seyahatlerinde Akdeniz de resimlerinde yer ediyor. Londra seyahatinde ise sanatında istisnai bir etki yapan ressam William Turner'in sanatıyla tanışıyor.
8. GIVERNY: Yıllar geçtikçe talih Monet'nin yüzüne gülüyor. İzlenimci akım yayılmasıyla birlikte, 40'ından sonra rahat bir hayata ve üne kavuşuyor. 1883'te Paris'e 80 kilometre mesafedeki Giverny'ye yerleşen Monet, hayatının geri kalanını burada bahçesiyle uğraşıp resim yaparak geçiriyor. Sabancı Müzesi'nde sergilenecek olan tablolarda çizilen ünlü nilüferler de bu evin bahçesinde yetişiyor.
9.YEMEK: Monet, yemeğe oldukça düşkün. Her sabah erkenden kalkıp uzun bir kahvaltı yapıyor. 11.00'de ise yemek için çalışmayı bırakıyor. Kaz ciğerinden kuşkonmaza geniş bir menüsü olan Monet, yemek hakkında konuşmaya da oldukça meraklı.
10. SAĞLIK: Ünlü yazar Guy de Maupassant, 1886'da Monet'nin evinde yaptığı gözlemini şöyle anlatıyor: "Geçen yıl onu 'izlenimleri'ni aramaya çıktığında takip ettim. Gezilerinde ressamdan çok, avcıya benziyordu. Peşinde beş altı çocuk, çerçevelere gerilmiş bezleri taşıyordu. Monet bunları seçtiği konunun karşısına sıralayacak, aynı anda hepsinde birden çalışmaya başlayacaktı. Çünkü resmini günün değişik saatlerinde, değişik etkilerle yakalamak isterdi. Gökyüzündeki ışık değiştikçe bir sehpadan öbürüne koşuyor, oraya bir kırmızı leke, buraya mavi bir leke atıyordu. Parlak güneşin önünden geçen bir bulut kümesinin yere serptiği gölgeyi yakalayabilmek için saatlerce gözünü kırpmadan ufka bakardı," diye anlatıyor. Ancak güneşin altında yapılan bu gözlemler, gözlerinde ciddi bir rahatsızlık meydana getiriyor. Monet, son yıllarını bu rahatsızlıkla mücadele ederek geçiriyor, neredeyse hiç göremiyor. Cezanne, bu durumu "Onun sadece tek bir gözü vardı, ama ne göz!" sözleriyle anlatıyor.