Güneşin etkilerine dikkat

Yaz aylarında güneşin etkisiyle bronzlaşmış dolayısıyla kurumuş nemi azalmış cilt sonbaharın gelmesiyle beraber matlaşmaya ve sağlıksız görünmeye başlar. Deniz, havuz suyu ile sürekli temas ve aşırı sıcak hava ve nem etkisiyle cildinin nem dengesi bozulur. Sonbaharın gelmesiyle beraber sıcaklıktaki ani düşmeler ve yükselmelerle sıcaklık anormalliklerinin yaşanması cildin savunma mekanizmalarını zayıflatır. Kış ise cilt açısından koşulları zor bir mevsimdir. Sonbahar, cildimizi kışa hazırlamamız için bir fırsat. Ethica Bakırköy Tıp Merkezi'nden Dermatolog Dr. Burcu Yamangöktürk Solak, yazdan çıkıp soğuk havalara adapte olmaya çalışan cilt ile ilgili bilgi verdi:
Profesyonel bakımlarla beraber evde cildin günlük temizliği ve nemlendirilmesi de sağlanmalı. Bunun için cilde uygun doğru ürünler seçilmeli. Bu dönemde cildin iklim değişikliğine adaptasyonu sağlanmalı, yaz aylarında cildin temizliğinde kullanılan temizleyiciler, tonikler, nemlendiriciler ile kış aylarında kullanılan ürünler aynı olmamalıdır.
Yağlı ciltler için yazın daha da artan yağ üretimini normale çekecek durulama gerektiren yıkama jellerinin kullanımı ve matlaştırıcı tonik uygulamaları tercih edilebilir. Ancak kuru cilt için durum daha farklıdır. Güneşin de etkisiyle daha da kuruyan cildin üst yüzey savunma mekanizması azaldığından tahrişe, pul pul dökülmelere maruz kalır. Dolayısıyla kuru cildin nemlendirilmesi çok önemli. Bu dönemde cilt direncini artırmak için, cildin de yapısında zaten olan bir takım molekülleri de barındıran nemlendiriciler kullanmak gerekebilir.
Cilde esnekliğini ve bütünlüğünü sağlayan suyun ciltteki oranı yüzde 10'un üzerinde olmalıdır. Su içeriği azalırsa cildi kurur, klinik olarak pullanma, çatlama, egzema gibi birtakım cilt hastalıklarına ve enfeksiyonlara meyil artabilir. Cilde mevcut olan yapıtaşlar suyun cildin buharlaşmasını önler, çevreden cilde su çeker dolayısıyla su kaybını ve kurumayı engeller ve cildin direncini sağlar.
Yazın sıcak ve güneş etkisiyle, sonbaharda hava anormallikleri nedeniyle cildin bozulan bu fonksiyonlarını yerine getirmek cilde uygun nemlendiricilerle cilt nemlendirilmelidir.
Nemlendiriciler cildin üst tabakasının su içeriğini artırır ya da uygun seviyede tutar. Kullanılacak nemlendiricinin içeriği çok önemlidir. Özellikle cildin kendi yapısında bulunan içeriklerin kremin formülünde bulunması etkinliği artırır.
Antioksidanlar, vitaminler, bitkisel yapıtaşlar, proteinler, güneşten koruma faktörleri nemlendiricilerin yapısına bulunabilir. Seçilecek nemlendirici cildin ihtiyaçlarını karşılamalıdır.
Cildin hiçbir sorunu olmasa bile içinde bulunduğu nem dengesini korumak ve mevsim geçişlerinde ve sonrasında sert iklim koşullarının neden olabileceği hasarı önlemek için cilt nemlendirilmelidir.
MEVSİM GEÇİŞLERİNDE NEMLENDİRİCİLER ÖNEMLİ
Kozmetiklerde nemlendirme amaçlı olarak kullanılan içerikler su kaybını azaltarak, çevre dokudan su geçişini sağlayıp cildi yumuşatarak etki gösterir. İyi bir nemlendirici bu özellikte olmalıdır.
Nemlendiricilerin içine vitamin E, vitamin C gibi vitaminler, panthenol, Koenzim Q10, karoten gibi antioksidanlar, proteinler, peptidler, hormonlar, büyüme faktörleri, güneş koruyucuları güvenle ilave edilebilir. Bu içeriklere sahip kremler seçilirken cilt ihtiyaçları dikkate alınmalıdır ve güvenilir bir marka seçilmelidir. Nokta içeriğindeki maddelerin konsantrasyonları, stabilizasyonu, saklama şekilleridir.
Nemlendirici kremler mutlaka temizlenmiş cilde uygulanmalı. Hem gece hem de gündüz kremleri ile cilt desteklenmelidir.
Güneşin ve solaryumun neden olduğu hasara karşı doğru, yeterli korunmamak, bazı hormon içerikli ya da ışık duyarlılığına neden olan ilaçlardan kullanmak, genetik yatkınlık leke oluşumuyla sonlanabilir.
Leke oluşumunda ve artışında güneşin rolü nedeniyle güneşten doğru korunma bütün leke tedavilerinin vazgeçilmez bir parçasıdır. Güneşten sadece güneş ışınlarının yoğun olduğu yaz aylarında değil sürekli korunulmalıdır.
Güneşten koruyucu kremlerin etkinlikleri 3-4 saat sürer ve su, ter temasıyla azalır dolayısıyla sık sık tekrar edilmelidir. Bu önlemler lekelerin koyulaşmasını ve yenilerinin oluşmasını önler ancak var olan leke ile mücadelede bir takım tedaviler uygulamak gerekebilir. Tedavide önemli olan nokta lekenin doğru tanınmasıdır. Her leke için tedavi yaklaşımı farklı olabilir. Tedavi bazen sadece renk açıcı kremlerin sürülmesi şeklinde planlanabileceği gibi kimyasal, enzimatik peelinglerle dermabrazyon yapma veya çeşitli lazerlerin kullanımıyla da sürdürülebilir.
Genellikle soyma amaçlı kullanılırlar, ancak kolajen ve fibroblast gibi cilde dirilik ve direnç veren yapılarının kuvvetlenmesini de sağlarlar. Günlük temizleyiciler, tonikler ve nemlendiricilerin yapısına sıklıkla girerler. İritasyon yapma riskleri vardır ve kontrollü kullanılmalıdırlar. Güneş koruyucularla birlikte kullanılmalılar. Etkileri düzenli kullanımla ve bir aydan sonra ortaya çıkar.
Sonbahar cildin yaz güneş nedeniyle yorgun düştüğü ve sıcaklık değişimlerimden etkilendiği bir dönemdir. Yapı taşlarımızın kalıcı olarak zarar verebilir.
Cildimiz bu oksidanların yıkıcı etkilerine karşı bazı savunma mekanizmalarına sahiptir. Ancak dış faktörlerle bu mekanizmalar zayıflayabilir. Son yıllarda araştırmacılar antioksidan besinlerle beslenmenin, antioksidan özellik gösteren özellikleri olan nemlendiricilerin cilde uygulanmasının cilt hasarını azatlığını bildirmektedirler.
Antioksidanlar dışarıdan sebze ve meyvelerle vücuda alınabilir ancak antioksidanları cilde sürmenin de bu etkiyi olumlu olarak etkilediğine inanılmaktadır. Krem formlu antioksidanların etkinliği ancak doğru emildiğinde, hedef dokuya uygun konsantrasyonda ulaştığında çıkar. Cilde uygulanan antioksidanlar ciltte oluşan oksidatif stresi azaltırlar ve natürel antioksidan mekanizmalara yardımcı olarak çalışırlar.
Koenzim Q10 cilde ve diğer vücut kısımlarında üretilen antioksidan bir moleküldür. Bu antioksidanla ilgili yapılan çalışmalarda UV hasarına karşı koruduğu ve kollajen uyarımı ile yaşlanma karşıtı etkilerinin olduğu gösterilmiştir. Hücredeki enerji üretimini destekler.
Vitamin C, Vitamin E, Vitamin A, -Beta karoten, Alpha karoten, Provitamin B5, Koenzim Q10, gibi antioksidanlar mevcuttur.
C Vitamin vücudumuzda sentezlenmeyen mutlaka dışarıdan almamız gereken güçlü bir antioksidandir. Vücüdumuzda yara iyileşme sürecinde ve kollajen sentezinde önemli role sahiptir. Dolayısıyla kırışıklık oluşumunu önlemede de etkilidir. Renk hücresi göçünü engellediği için leke tedavisindede kullanılır. C vitamini hava temasıyla bozulmaya başlayan bir molekül olduğundan uygun formüle edilmeli ve doğru ambalaj-lanmalıdır.
E vitamini hem iyi bir antioksidan hem de iyi bir nemlendiricidir. Güneşin oluşturduğu zararlardan korunma sağlar. Nemlendirme özelliğinden dolayı pek çok nemlendiricinin, saç ürününün yapısına girer. Etkinliği c vitamini ile beraber kullanıldığında artar.
Vitamin A ve türevleri retinoidlerdir. Bunlarda antioksidan özellik gösterir, yara iyileşmesini hızlandırır, yaşlanma karşıtı etkileri vardır. Fotoyaşlanmanın önlenmesinde, leke tedavisinde pek çok cilt bakım ürününün içinde yer alır. Beta karoten A vitamini öncül maddesidir. Antiaging etkileri vardır. Diğer antioksidanlarla kullanımı etkinliğini artırır. Domatesde bol bulunur. İyi bir antioksidandır, hücre tamir mekanizmasında rol alır.
Enzimatik yolla antioksidan özellik gösteren glutatyon, süperoksit dismutaz, katalaz gibi enzimlerin yanı sıra çinko, selenyum da kombine kullanımlarda etkiyi artıran diğer antioksidanlardandır.
En iyi antioksidan etki farklı antioksidanların uygun kombinasyonda kullanılmasıyla sağlanabilir.