Karadeniz'de cenneti yok edenler

Fatih Akın'ın yine Türkiye'de, Türk müzik hayatı üzerine ünlü belgeseli Crossing the Bridge- İstanbul Hatırası'ndan yedi yıl sonra yaptığı bu film, tümüyle farklı bir alana el atıyor. Ve bir çevre faciasını işliyor. Akın'ın Karadeniz'in çevresel sorunlarına ilgi duyması raslantı değil. Hamburg doğumlu sanatçımızın dedesi, Trabzon'un Çamburnu ilçesinde doğmuş. 10 yıl önce hükümet Çamburnu'nun burnunun dibine büyük bir çöp toplama alanı yapmayı kararlaştırınca, Akın'ın bundan haberi olmuş.
SADECE TÜRKİYE'Yİ ELEŞTİRMİYOR
Üstelik Cannes ödüllü ünlü filmi Yaşamın Kıyısından'ı bu yörede çekerken, olayı büsbütün benimsemiş. Sonra ekibini alıp yöreye gelmiş. Ve bir zamanlar tüm Karadeniz'in en yeşil yöresi olan bu köyün kaderini çekmeye başlamış. Akın'ın filmi, 2007'den günümüze uzanan bir sürede çekilmiş. Hatta önemli bölümü o yokken, orada bıraktığı kameraman Bünyamin Seyrekbaşı'nın çabasıyla gerçekleşmiş. Ve de içiçe geçmiş birçok sorun ele alınmış: Sahil yolunun Karadeniz tarafından yok edilmesi, Çamburnu'ndaki eski bakır madeni üzerine yapılan çöplüğün tüm çevreyi kirletmesi, 'kara havuz' denen yapının güçlü yağmurlarla çökmesi. Bu, sonuç olarak sadece Türkiye'yi eleştiren bir film değil. Gerçi kimi çevre politikaları ve alınan yanlış kararlar eleştiriliyor. Ama öte yandan, ülkemizde özellikle bu konularda uyanan bilinç de çok iyi gösteriliyor. Yaşlı kadınlardan gencecik Laz delikanlılarına, Manga veya Şevval Sam konseri izleyen modern tavırlı gençlerden okul çocuklarına, halkın tüm kesimleri köylerine ve bölgelerine sahip çıkıyorlar; protestolar, yürüyüşler, görevlilerle yüzyüze tartışmalarla... Çamburnu belediye başkanı da bu savaşımın başını çekiyor. Ve belgesel, etkileyici, modern ve demokratik bir Türkiye imajı vermiş oluyor. Belgesel, kuşkusuz Akın'ın başyapıtları arasında yer almayacak. Çünkü giderilemez bir didaktizmi ve kimi sahnelerinde aşırı uzun tutulmuş konuşmaları var. Daha sıkı bir kurgu işe yarayabilirdi. Yine de filmin önemli bir çevresel işlevi var. Ve dünyada gösterilmesiyle birlikte, yabancı kamuoyu en çok bunu tartışacak. Umarım bizler de tartışırız.
CENNETTEKİ ÇÖPLÜK / (DER MÜLL IM GARTEN EDEN/ POLLUTING PARADISE)**
Yönetim ve senaryo: Fatih Akın Görüntü: Herve Dieu, Bünyamin Seyrekbasan Müzik: Alexander Hacke Kurgu: Andrew Bird/ Alman filmi.