Küçük çevrecilere Noel Baba'dan mektup var

Sevgili çocuklar, Hepimizin evi olan dünyamız, kimi bilimadamlarına göre 10 milyar, kimilerine göre ise 4,5 milyar yaşında. Bu yaşlı gezegende milyonlarca yıldır, milyonlarca canlı türü doğdu, büyüdü, yaşadı. Bir kısmı neslini tamamladı, bir kısmı ise hâlâ yaşamını sürdürüyor. Biz, yani insanoğlu ise yine kimi bilimadamlarınca 100 bin, kimilerince 30 bin yaşındayız. Rakamlara bakılırsa, dünyanın en genç, ama en fazla zarar veren canlı türüyüz. Çünkü şu aralar moda olan uzaya gitme yarışında bir fırsatını bulup gidebilsek ve uzay aracından dünyaya baksak, çıkan manzara dehşet verici: Çok kalabalığız. 7,5 milyara yaklaşan bu rakam, insanlık tarihi boyunca kaydedilen en yüksek nüfus oranı. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre yaklaşık 1 milyar kişi açlık tehlikesiyle karşı karşıya... Bu rakamın her geçen yıl arttığı biliniyor, ama çözüm üretilemiyor. Bu büyük soruna, 50-60 yıl önce bir de 'küresel ısınma' adı verilen bir büyük sorun daha eklendi ki bu yalnız gezegenin değil, hepimizin sağlığını ve geleceği etkiliyor. Atmosfere yayılan sera gazlarının etkisiyle dünyamız, her geçen gün daha fazla ısınıyor. Bunun sonucunda da buzullar eriyor, seller, beklenmedin afetler yaşanıyor. Bilim adamlarına göre küresel ısınmanın sonucunda 2013'ün dünyanın en sıcak yıllarından biri olması bekleniyor. Peki 2012'de dünyamız için hiç mi iyi bir karar alınmadı? Geçtiğimiz ay Doha'da yapılan BM İklim Değişimi Konferansı'nda, bu yıl ilk yükümlülük dönemi tamamlanan Kyoto Protokolü'nün ikinci döneminin 2020'ye kadar devam etmesine karar verildi. Bu süre 1 Ocak 2013'te başlayacak. Yetişkinlerin elindeki dünyamızın nefes alması, kuruyup gitmesi, onların çok da fazla umurunda değil. Ama siz, ihtiyacımız olan su, hava, toprak ve tohumları korumak için şimdiden bilinçlenir ve yarının yetişkinleri olarak, ebeveynlerinizi uyarabilir, hatta onlara örnek olabilirsiniz.
Neler yapabilirsiniz?
Tarım yapılabilir topraklarımız azalıyor. Oysa toprak olmadan yiyecek elde edemeyeceğimizi unutmayın.
Oksijen olmadan iki-üç dakikadan fazla nefes alamayacağımıza göre havayı kirletmemeleni için anne babanızı uyarın.
Susuz iki üç günden fazla yaşayamayacağımıza göre suyu boşa akıtmayın.
Geleceğin en önemli sorunu tohum yetersizliği olacak. Tohum takas şenliklerinden domates, soğan tohumlarını alın. Bunları balkonunuzda ekip, kendi yiyeceğinizin bir kısmını yetiştirin. Buğday Derneği, 2012'de nesli kaybolmakta 135 çeşit tohumu 30 ekolojik çiftlikte ekti, hasat etti.
Büyüklerinize rüzgar, güneş gibi doğal enerji kaynaklarından yararlanabileceklerini hatırlatın.
Mevsiminde, taze ve sağlıklı yiyeceklerle beslenmek için evinize en yakın Ekolojik Pazar'ı keşfedin. Annenizden havucunu, ıspanağı, sevdiğiniz meyveleri oradan almasını isteyin.
MİNİ TEMA'YI DUYDUNUZ MU?
TEMA Vakfı'nın çocuklara hayatlarının ilk yıllarında doğa sevgisi kazandırmak ve sürdürülebilirliğe yönelik davranışlar geliştirmek için hayata geçirdiği son proje Mini TEMA oldu. Anaokul çağındaki çocukları çevreyle tanıştıran çalışmanın amacı, çocukları sınıflardan doğal alanlara çıkararak onları doğayla yakınlaştırmak, son yıllarda zayıflayan çocuk-doğa ilişkisini güçlendirmek. Araştırmalar çocukların kapalı alanlarda ve hareketsiz yaşamlarının Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu, Obezite ve Çocukluk Depresyonu gibi çeşitli sorunlarla karşı karşıya kalmalarına neden olduğunu gösteriyor. Program 42 doğa etkinliğinin yanında meşe ve toprak posterleri, doğaya yönelik kavramları içeren hafıza oyunu, bir meşe ağacıyla iki küçük çocuğun öyküsünü anlatan çocuk kitabı ve canlı gözlem kutusu gibi materyalleri içeriyor. Eğitim ve çevre alanında uzman akademisyenlerin danışmanlığında geliştirilen Minik TEMA, Milli Eğitim Bakanlığı işbirliğinde yürütülüyor ve bugüne kadar ülke çapında 25 binin üzerinde çocuğa ulaşıldı. (www.tema.org.tr)
Çevreci çocuk kartınız var mı?
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın çevreye duyarlı çocuklar yetiştirmek için başlattığı proje, yılın en yenilikçi projelerinden biri. İstanbul, Ankara ve İzmir'de hayata geçirilecek proje çerçevesinde bakanlığın internet sitesinde çocuklar için bir çevre sayfası açıldı (www.cbs.gov.tr/ cbscocuk). Sırada çevre kulübü ve çevre kartları var. Çevre kulübünde çevre hakkında her yıl farklı bir tema seçilecek. 2013'ün teması geri dönüşüm/ geri kazanım olarak belirlendi. Seçilen temayla ilgili her yıl bir resim yarışması düzenlenecek. Yarışmaya katılan tüm resimler, bastırılıp kitap haline getirilecek. Ayrıca her okuldan 5 metrekarelik bir toprak alan tahsisi istenecek. Çevreci çocuk kulübü üyeleri, bu alanın yeşertilmesinden sorumlu olacak.