Bir kült romandan perdeye

Amerikan kültür tarihine damgasını vuran ve Jack Kerouac, Neal Cassady, Alan Ginsberg üçlüsünün başını çektiği Beat Kuşağı, 1950'ler Amerikası'nın tutucu yapısında önce insan, sonra yazar olarak varolmaya çalışan bir avuç aydını simgeler. Soyut bir özgürlük arayışı gibi gözükse de, sonuç olarak bu akım yaklaşan gençlik olaylarını, 68 Ruhu'nu, çiçek çocuklar ahlakını, cinsel devrimi ve başka şeyleri önce ABD'nin, sonra dünyanın gündemine getirerek geniş bir toplumsal- siyasal tabana yayılacaktır. Akımın başyapıtı Kerouac'ın On the Road/Yolda romanıdır. Zaman içinde bir kült-romana dönüşen metin, 50 yıldır sinemanın da ilgisini çekmiştir. Bu sinemalaşmanın geçmişi, bu ayın Sinema dergisinde veriliyor. Sonunda sekiz yıl süren bir gayret sonucu, bu film ortaya çıktı. Ve Cannes 2012'deki açılışından hayli sonra, ülkemize de geldi.
ESERİN ÜNÜ FİLMİN ÖNÜNDE
Bu çok spesifik biçimde Amerikan romanın Brezilyalı Walter Salles'in eline düşmesi şaşırtıcı değil mi? Ama o da en azından Che Guevera'nın yaşamını anlattığı Motosiklet Günlükleri'yle 'yol filmi' denen türde zirveye çıkmadı mı? Filme somut bir kusur bulmak zor. Üzerinde beş yıl çalışılan senaryo, Salles'in deyimiyle 'romanın izlenimci yapısını' koruyor. Dönemin kendine özgü tadı sanki perdeden yansıyor, edebi bir lezzet baştan sona egemen oluyor. Üç genç insanın 1950'lerin ABD'sinde çıktıkları uzun yolculukta hem ülkelerini, hem de çelişkili özellikleriyle insan karakterini tanımaları iyi verilmiş. Garrett Hedlund'un yakışıklılığı, Kristen Stewart ve Kirsten Dunst'ın zıt karakterlerdeki şekerlikleri hoş. Ayrıca tüm kadro da iyi. Peki niçin içimizde tam bir doygunluk hissi uyanmıyor? Romanın efsaneleşen ününden mi? Yoksa diyelim ki Easy Rider gibi bir başyapıtı hatırladığımız için mi? Eserin ünü, sanki filmi biraz öldürüyor. Belki en iyisi yine ona dönmek!..
YOLDA
(On the Road) ***
Yönetmen: Walter Salles Senaryo: Jose Rivera Görüntü: Eric Gautier Müzik: Gustavo Santaolalla Oyuncular: Sam Riley, Kristen Stewart, Garrett Hedlund, Amy Adams, Kirsten Dunst, Tom Sturridge, Alice Braga, Elizabeth Morse, Viggo Mortensen/ Amerikan filmi