Ormanların yeni kahramanları

"Orman, ağaç değildir. Ormana girilmez, yol yapılmaz. Orman işletilmez!" Bu sözler, hayatını doğayı korumaya adayan TEMA Vakfı Onursal Başkanı Hayrettin Karaca'ya ait. 91 yaşındaki Karaca, geçtiğimiz yıl aldığı ve Nobel'e alternatif gösterilen çevre ödülünün ardından bu kez de Birleşmiş Milletler'in (BM) 'Orman kahramanı' ödülüyle alkışlandı. İstanbul'da Lütfi Kırdar Kongre Merkezi'nde 8 Nisan'da başlayan ve 19 Nisan'a kadar devam edecek 10. BM Orman Forumu kapsamında yaşadıkları toplum ve ormanlar için önemli katkılar sağlayan beş ülkeden beş çevreci, bu ödüle layık görüldü. Bu yılki orman kahramanları ödülleri için 30 ülkeden 47 aday arasından seçilen Hayrettin Karaca ile birlikte Tayland'dan Preecha Siri, Brezilya Amazon ormanlarından Paiter Surui, ABD Porto Rico'dan Dr. Ariel Lugo ve Ruanda'dan Dr. Rose Mukankomeje'nin kaygıları ortak: Doğanın kirletilmemesi. Forum kapsamında bu yıl ilki düzenlenen fotoğraf yarışmasında dereceye girenler ise Türkiye'den Atakan Baykal, Endonezya'dan Eka Fendiaspara ve Prasetyo Nurramdhan, İtalya'dan Riccardo Gangale, Ukrayna'dan Olga Lavrushko, İspanya'dan Pablo Pro oldu. Film kategorisinde de ABD, Belçika, Güney Afrika, İngiltere, İspanya ve Peru'dan katılımcılar ödül kazandı. BM Orman Forumu Sekreteryası Direktörü Jan McAlphine'ye göre ödüller, kendilerini toplumlarına ve ormanlara adamış 'örnek bir gruba' verildi. McAlphine "Bir orman kahramanı olmak için tutku ve bilgiye ihtiyaç var. Bilgiyle değişimi gerçekleştirmek ve ilham kaynağı olmak gerekir," diyor.

KİMLİĞİMİZİ YİTİRMEYE BAŞLADIK
Bu yılki orman kahramanlarından biri olan Preecha Siri, Tayland'da gerçekleştirdiği modern ekosistem yönetimi teknikleriyle bir yandan tarımı desteklerken bir yandan da ormanı koruyan bir sistem yarattı. Siri, bu sistemi 38 yıl önce başlatmış. "Hızlı kalkınma planları adına doğal kaynaklarımızı ve kimliğimizi yitirmeye başlamıştık," diyen Siri de hayatını bu tehlikeyi köylülere anlatmaya adamış. Henüz 17 yaşındayken Brezilya'nın Amazon yağmur ormanlarındaki Paiter- Surui kabilesinin başkanı olan Almir Narayamoga Surui de 20 yıldan uzun bir süredir hem kabilesi hem de Amazon ormanlarının korunması için mücadele veriyor. Ormanların olumsuz etki altında kalmasını önleyecek bir kalkınma planı üzerinde çalışan Surui "Ormanların sürdürülebilirliği için 50 yıllık bir plan yapmalıyız. Ekonomik, kültürel, çevresel ve eğitim alanlarında çalışmalıyız. Kalkınmayı, ağaçları keserek ve ormansızlaştırarak yapamayız," diyor. Porto Rikolu Dr. Ariel Lugo da ormanların korunması ve köylülerin yaşam seviyelerinin yükseltilmesi hakkında 500'e yakın makaleye imza atmış. Lugo, ABD'de nüfusun yüzde 85'inin şehirlerde yaşadığını fark edince, daha fazla bahçe ve orman kurulmasına öncülük etmiş. Ruandalı Dr. Rose Mukankomeje ise bu yıl 'orman kahramanı' seçilen tek kadın çevreci oldu. Ruanda'da 1994'te yaşanan ve 1 milyon kişinin ölümüne neden olan soykırımın ardından ülkenin tekrar bir araya geliş kutlamaları nedeniyle İstanbul'a gelemeyen Mukankomeje de kendini Ruanda ormanlarının korunmasına adamış. Biyolog olan Mukanjomeje de halkın gelir kaynaklarının artmasına ve kırsal kesimdeki yoksulluğun giderilmesine katkı sağlayan bir çevreci.