Çok büyüksün İstanbul!

Nüfus sıralamasına göre dünyanın en kalabalık 15. kenti olan "İstanbul'da kaç kişi yaşar, kaç çift evlenir, kentte kullanılan su borularının uzunluğu nedir, kullandığımız sabun ve diş fırçası oranı nedir?" gibi sorulara cevaplar aradık. Gördük ki çok büyük ve sorunlu bir metropol çıktı karşımıza. Her şeye rağmen İstanbul'da doğan bebeklerin daha şanslı olduğunu da gördük, sevindik. Evliliklerimizin ve boşanmalarımızın sayısı da çıktı ortaya; fena durumda olmadığımızı anladık, şükrettik. Bisiklet yollarımızı Konya ve New York'la karşılaştırdık, bu konuda döküldüğümüz ortaya çıktı, üzüldük. Toprak miktarımızı Ağrı ile karşılaştırınca anladık ki gerçekten toprak fakiriyiz. Su kapasite oranımızı da bulduk, tüketilen elektrik miktarını da. Böylece ne kadar güzel, büyük ve sorunlu bir metropolde yaşadığımızı daha iyi anladık. İşte rakamlarla büyük İstanbul...
KAÇ EVLİLİK, KAÇ BOŞANMA YAŞANIYOR?
105 bin 860 çift evlendi
İstanbullu evleniyor, İzmirli boşanıyor
Türkiye'de 2011 yılında 592 bin 775 çift evlendi. Evlenen her 100 çiftten 18'ini İstanbullular oluşturdu. Buna karşılık Türkiye genelindeki her 100 boşanmadan 21'i İstanbul'da yaşanıyor. Geçen yıl İstanbul'da 105 bin 860 çift evlendi, 25 bin 884 çift boşandı. Son beş yıllık süreçte Türkiye çapında yıllık bazda evlenenlerin sayısı 45 bin dolayında azalırken İstanbul'da artış yaşandı. Boşanma oranında da bir artış olduğu gözlendi. Ama İzmirliler bu konuda İstanbul'u solladı. İstanbul'da 1000 çiftten 1.9'u boşanırken, İzmir'de bu oran 2.8 oldu.
KAÇ İSTANBULLU VAR?
2 milyon 178 bin İstanbullu

Kent nüfusunun yüzde 15'i yerli
Yaklaşık 14 milyonluk şehirde İstanbullular'ın sayısı 2 milyon 178 bin civarında. Yani bu kentte yaşayanların sadece yüzde 15'i İstanbullu. Bu insanların bir kısmının soy kütüklerini sonradan bu kente naklettiklerini düşünecek olursak, hakiki İstanbullu oranının daha da azalacağını tahmin edebiliriz. İstanbullu'dan sonra burada en çok Sivaslı yaşıyor, Kastamonulular ise üçüncü sırada yer alıyor. Bölgelere göre dağılıma baktığımızda Karadeniz ezici bir üstünlükle önde. Artvin'den Kocaeli'ne kadar Karadeniz'e kıyı veren kentlerden yaklaşık 6 milyon insan bu kenti kendine mesken tutmuş durumda.
DOĞUM-ÖLÜM ORANLARI
Yeni doğan çocuklar şanslı
Son dört yılı baz aldığımızda İstanbul'da her yıl ortalama 154 bin bebeğin doğduğu görülüyor. Yani günde ortalama 420 bebek, bu şehirde dünyaya gözlerini açıyor. Türkiye ortalamasına göre İstanbul'da doğan bebeklerin yaşama şansı diğer bölgelerimize oranla çok yüksek. Bebek ölüm hızının en yüksek olduğu bölge binde 15,7 ile Güneydoğu Anadolu, en düşük olduğu bölge ise binde 8,6 ile İstanbul bölgesi.
SU VE ATIK SUYU ŞEBEKE UZUNLUĞU
Buradan Pekin'e yol olur
İSKİ verilerine göre İstanbul'da su ve atık suyu şebeke uzunluğu 21 bin kilometreden fazla. Yaniborular uç uca eklense buradan Pekin'e yol olur.

NE KADAR ARAZİMİZ VAR?
Toprak fakiri bir kent
'İstanbul'un taşı toprağı altındır' sözü bir yanıyla ve hatta her yanıyla doğru aslında. Çünkü, bu şehrin sahip olduğu arazi sanıldığı kadar büyük değil ve sadece 5.343 kilometrekarelik alana sahip. Bu sınırlı toprak parçasında 14 milyon 160 bin yaşıyor. İstanbul'un nüfusunun onda birini barındıran Ağrı ise, bu metropolün yaklaşık üç katı genişliğinde bir arazinin üstünde oturuyor. Ağrı'da kilometrekareye 48, İstanbul'da ise 2 bin 725 kişi düşüyor. Konya'da bu oranın sadece 53 kişi olduğu görülmüş. Tokyo'da kilometrekareye 1.546, Paris'te 791, New York'ta ise sadece 922 kişi düşüyor.
KADIN-ERKEK EŞİTLİĞİ
Cinsiyet eşitliğinde öncü
Cinsler arası eşitlik açısından İstanbul'un memleketimizdeki en iyi şehir olduğu ortaya çıktı. TEPAV Vakfı'nın 81 il için Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karnesi'nde İstanbul ilk sırada, Ağrı ise son sırada yer aldı. Kadın ile erkek arasındaki eşitsizliğin en az olduğu şehirler sıralamasında İstanbul'u Tunceli, Bolu, Düzce ve Eskişehir izliyor. En medeni şehir görünümünde olan İzmir ise maalesef bu listenin 22. sırasında yer alıyor.
KAÇ KİŞİ YAŞIYOR?
173 ülkeden daha kalabalık
Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre İstanbul'da 14 milyon 160 bin civarında insan yaşıyor. Bunun 7 milyon 115 bini erkek, 7 milyon 044 bini ise kadınlardan oluşuyor. Yani erkek nüfusu kadından fazla. Bu şehirde 2 milyon 735 bin öğrenci bulunuyor. Öğrenci sayımız bile Bahreyn, Katar ve Jamaika nüfusunu solluyor. İstanbul dünyadaki 173 ülkeden fazla nüfusa sahip. Örneğin Çek Cumhuriyeti, Belçika ve Yunanistan'ın nüfusları 11 milyon civarında; Macaristan, Azerbaycan ve İsveç'in nüfusları ise 10 milyon kadar. İsrail'de ise sadece 8 milyon 11 bin 200 kişi yaşıyor. Türkmenistan, Norveç ve İrlanda'nın nüfuslarını alt alta topladığınızda ancak bir İstanbul ediyor. İstanbul bugün; Avrupa Birliği'ne üye veya aday statüsünde olan toplam 29 ülkenin 20'sinden daha fazla yurttaşa sahip olup bu ülkelerin yaklaşık 7 tanesinin toplam nüfusunu tek başına bünyesinde barındırıyor.
ARAÇ SAYISI-TRAFİK KAZASI
Ne kadar araç o kadar kaza
Trafiğe kayıtlı 17,6 milyon aracın yüzde 18'i, yani 3 milyon 178 bin 390'ı İstanbul'da kayıtlı. İstanbul'da 2012'de meydana gelen yaklaşık 14 bin trafik kazasında toplam 222 kişi hayatını kaybetti, 21 bin 326 insanımız da yaralandı.
SİVİL TOPLUM KURULUŞU SAYISI
Şehir halkı örgütlü
Türkiye'de dernek sayısı 85 bin civarında. Örgütlenmenin bir göstergesi olarak değerlendirilen derneklerin 7 milyon 396 bin üyesi var. En çok dernek İstanbul'da. İstanbul, 17 bin 329 dernekle ilk sırada. Buna karşılık her derneğe sadece 90 üye düşüyor. Dernek başına düşen kadın üye sayısı ise 15.
BİSİKLET YOLU UZUNLUĞU
Konya, megakenti beşe katlıyor
İstanbul'daki bisiklet yolu uzunluğu sadece 50 kilometre. Konya toplam 223 kilometre ile bu konuda İstanbul'u neredeyse beşe katlıyor. Ama New York'ta bisiklet yolu ağı 1200, Londra'da ise bu ağ 500 kilometre.
ELEKTRİK TÜKETİMİ
Enerjiye doymuyor
Bu yılın ilk yarısında 81 ilde tüketilen elektrik miktarı 104 milyar 140 milyon 298 kilovatsaate ulaşırken, bu miktarın yaklaşık yüzde 17'sini kullanan İstanbul tüketim şampiyonu.
KİŞİSEL BAKIM
Diş fırçası fukarasıyız
New York'ta yılda kişi başına 4, İstanbul'da ise 1 diş fırçası tüketiliyor. Kişi başına kullanılan sabun oranlarına baktığımızda İstanbul'da 1, Berlin'de 2, New York'ta 4 kilogram olduğu görülüyor. Büyük metropollerden biri olan Şangay'da bu oranın kişi başına 250 gram olduğunu düşünürsek aslında İstanbul, doğu-batı ekseninde tükettiği sabunla dünya terazisinin tam ortalamasında yer alıyor.
YILLIK SU TÜKETİMİ
Suyumuz bol değil
İstanbul'da günlük ortalama su tüketimi 2 milyon 390 bin metreküp civarında. Yani her yıl ortalama 872 milyon 350 bin metreküp su tüketiyoruz. 12 farklı su kaynağına sahip olan İstanbul'daki barajların su biriktirme kapasitesi 868 milyon metreküp. Yani mevcut biriktirme kapasitemizi aşıyoruz. Eğer Melen Çayı gibi akarsu kaynakları İstanbul'a bağlanmamış olsaydı çoktan yanmış, kavrulmuştuk.