Bak! Ulubatlı Hasan orada!

Bir teyze "Apayrı bir dünya bu" diyor yanındakine. Bir diğeri heyecanla "Bak! Bak! Şu Ulubatlı Hasan" deyip yanındakini dürtüyor. Utana sıkıla "Şu Fatih Sultan Mehmed'in yanındaki Akşemsettin değil mi?" diye soranından tutun da "Bu atlar üzerimize doğru mu geliyor ne!" diye heyecanlananı da var. Bu konuşmalar ne tiyatro ne de sinema salonunda geçiyor. Dünyanın tek tam panoramik müzesi Panorama 1453 Tarih Müzesi'nde yaşanıyor. İstanbul'un fethinin son gününün anlatıldığı 360 derecelik panoramik resmin yer aldığı müzede, ses efektleri, kılıç ve top sesleri, tekbirler, mehter marşları arasında bir film sahnesinin orta yerinde gibi hissediyorsunuz kendinizi. Müze girişinden iki kat aşağı indikten sonra karanlık bir merdivenden yukarı çıktığınızda kapalı bir alan olmasına rağmen sanki gökyüzüyle kucaklaşıyor gibi bir şaşkınlık hali platforma ulaşan herkeste var. Kimi müzenin girişinde aldığı ses sistemini kulağına takmış sesli anlatımla İstanbul'un fethinin son gününde olan biteni dinliyor. Kimi de görsel manzara karşısında meraklı bakışlarla 'Vay be!' dercesine bakınıyor. Kısacası turistler, aileler, gençler, yaşlılar, çocuklar, her insan doluşmuş platforma. Adeta 561 yıl öncesindeki fethe onlar da iştirak ediyor, canlı canlı o günleri yaşıyor. İlk şaşkınlıktan sonra da tereddütsüz herkes cep telefonuna götürüyor elini. Fotoğraf çekeni, kameraya alanı hatta savaş görsellerinin önünde selfie çekeni bile var. Onlardan biri de Burhan Sezgin (14). Çektiği fotoğrafları ailesine göstermek için sabırsızlandığını anlatıyor. "Tek kelimeyle muhteşem bir yer! Fethin resimleri çok canlı. İstanbul'un fethini sanki yaşadım" diyerek şaşkınlığını ifade ediyor. İlknur Kuşdoğan da 14 yaşında. O da Malatya'dan öğretmeni ve okul arkadaşlarıyla müzeyi ziyarete gelmiş. Hayatında ilk kez müze gördüğünü heyecanla anlatıyor: "Platforma çıktıktan sonra böyle bir manzarayla karşılacağımı tahmin etmiyordum. İstanbul'un fethini sanki yaşadım gibi hissettim. O kadar gerçekçi."
MÜZENİN ŞİFRESİ FATİH SİLÜETİ
Panorama 1453 Tarih Müzesi'ne Malatya'dan Ankara'ya, Yozgat'tan Edirne'ye Türkiye'nin her yerinden ve yurtdışından ziyaretçi akını var. Malezyalısı, Suudi Arabistanlısı, Korelisi en meraklı bakışlarla büyülenmiş gibi İstanbul'un fethini seyrediyor. Türkçe dahil İstanbul'un fethinin anlatıldığı 10 dilde sesli anlatım cihazı sayesinde de yaşananları dinleyerek pekiştirip seyre dalıyorlar. Ankara'dan müzeyi görmeye geldiğini öğrendiğim bir diğer ziyaretçi Gülseren Altaş (67), kubbede yer alan gökyüzündeki bulutlar arasında Fatih Sultan Mehmed'in gizlenmiş silüetine baktığımı öğrenince şaşkın şakın gökyüzüne bakıp "Hani nerede Fatih Sultan Mehmed'in silüeti?" diye soruyor. Arkada bir grup konuşmaya kulak misafiri olacak ki onlarda gökyüzündeki bulutlarda gözlerini gezdiriyor. İçlerinden biri "Aa! Gördüm! Valla gördüm!' diye heyecanlanıyor. Gülseren Teyze ise göremiyor silüeti ama istifini bozmuyor. Sözlerine devam ediyor: "Bu yaşıma geldim, böyle yer görmedim. Hayret ettim. Nasıl da yapılmış, şaşıp kaldım! Şu topları da nasıl yapmışlar Allah'ım! Birebir anlatılanlar gibi. Osmanlı üç sefer yenik düşmüş de surları geçememiş. Fatih Sultan Mehmed ise 'Ya sen benimsin, ya ben seninim!' demiş fetih öncesi. Dağ taş asker olmuş. Baksana! Kolay alınmadı İstanbul" diyor. Dedik ya bu müzede her şey gerçek gibi... Müze Müdürü Salih Doğan "Gerçeklik o kadar sahici ki ziyaretçilerimiz farklı anlar yaşıyor. Bir teyze dışarıda yağmur yağdığı için eline şemsiye almış. Platforma çıktığında dışarı çıktığını sanıp şemsiyeyi açtı. Bir sefer de bir güvercin resimdeki ağacı gerçek sanıp konmaya kalkmıştı" diyor.
RAKAMLARLA PANORAMA 1453 TARİH MÜZESİ
Müzede 54 tablo ve 10 bin figür yer alıyor.
1304 parçadan oluşan panoramik resmin büyüklüğü 2340 metrekare.
İstanbul'da Topkapı Sarayı, Ayasofya, Dolmabahçe, Yerebatan Sarnıcı'ndan sonra en çok ziyaret edilen beşinci müze.
Müzeyi açıldığı günden bugüne kadar toplam 4 milyon ziyaretçi gezdi.
Müzeye günde 2 bin 500 ziyaretçi geliyor.

MÜZE FETİH ALANINA KURULDU
Müze Müdürü Salih Doğan: "Savaş panoramaları tematik olarak savaşın geçtiği yerde kurulur. Müzede İstanbul'un fethinde savaşın en yoğun yaşandığı yerde yer alıyor. Dünyada 30 kadar panorama müzesi var ama bizi diğerlerinden ayıran dünyanın tam panoramik 360 derece izlenebilen tek müze olmamız. Dünyanın tek parça en büyük resmi olma özelliği de taşıyor. Hem tarihi arka planı hem estetiği hem de sanatçı kadrosu bakımından çok önemli bir kadro bu müzeyi oluşturdu. Her aşamasında da savaştaki kişileri resmederken sokaktaki halkın fotoğrafları çekilerek tabloya aktarıldı. Bu dünyada ilk kez denendi."
PANORAMİK MÜZELER ÇOĞALIYOR
Müzeyi gezen yabancı devlet adamları ülkelerinde benzer müzeler yaptırmak, müzedeki panoramik resmi yapan sanatçı Haşim Vatandaş ile çalışmak istemiş. Ama o ve ekibi şu sıralar Çanakkale 1915 Panorama Müzesi için harıl harıl çalışıyor. Doğan da "Hem müzemiz hem de sanatçılarımız Haşim Vatandaş ve ekibi dünya markası oldu. Herkes teklif götürüyor sanatçılarımıza. 'Gelin yapın!' diye. Ama onların önceliği Türkiye'deki panoramik çalışmalar." Türkiye'de Anıtkabir'in alt kısmında, Ankara'da Polatlı'da ve Miniatürk'te de zafer panorama müzeleri var. Panorama 1453'e benzer yapıda olacak beşinci panorama müzesininse Çanakkale'de 2015 yılında açılması planlanıyor.