Osmanlı resim tarihi bu müzede

Tarihimiz şüphesiz bizim en önemli mirasımız. Geçmişimize sahip çıkmak, edindiğimiz değerleri kaybetmemek ve hep hatırlamak... Yüzyıllarca bu topraklar ne savaşlar, ne başarılar, ne mutluluklar ve üzüntüler gördü. Tarihte kısa bir yolculuk yapmak, geçmişi hatırlamak için kimi zaman Dolmabahçe Sarayı'nı gezmek bile yeterli olabiliyor. Üstelik bir süre önce müzeye yeni bir bölüm daha eklendi. Sultan Abdülmecit döneminde tahta çıkmaya aday veliahtların ikamet ettikleri Dolmabahçe Sarayı Veliaht Dairesi, yaklaşık yedi yıl süren restorasyon çalışmaları sonrası Milli Saraylar Dairesi Resim Müzesi olarak açıldı. Depolardaki tarihi önem taşıyan, her biri birbirinden değerli tablolar da bu sayede gün yüzüne çıktı. Müzenin bulunduğu bölüm bir dönem kimlere evsahipliği yapmamış ki... Sultan Abdülaziz, Sultan V. Murad, Sultan II. Abdülhamid, Sultan V. Mehmed Reşad, Yusuf İzzettin Efendi, Sultan VI. Mehmed ve Halife Abdülmecid veliahtlık dönemlerinde bu daireyi kullanmışlar. Tanzimat'la birlikteyse bu daire şehzadelerin dışa kapalı sürdürdükleri hayatın sona ermesinin ve serbest yaşama geçişlerinin simgesi haline gelmiş. Kısacası sadece dairede bulunan resimler değil, dairenin kendisi bile başlı başına gezmek için bir neden. Yarın Dünya Müzeler Günü. Bu günün anlam ve önemini değerlendirmek isteyenler 22 Mart'ta kapılarını açan Milli Saraylar Dairesi Resim Müzesi'ni gezebilir. Müze 19 Mayıs'ta da ücretsiz olarak ziyarete açık.
MÜZEDE 11 FARKLI BÖLÜM BULUNUYOR
Müze, tematik bütünlük içinde 11 farklı bölümden oluşuyor.
Sultan Abdülmecid/Sultan Abdülaziz Salonu: Müzenin ilk bölümü Sultan Abdülmecid ve Sultan Abdülaziz'in portrelerinin yer aldığı salon. Dolmabahçe Sarayı'nın bir bölümü, Sultan Abdülmecid tarafından kardeşi Abdülaziz için yaptırılmıştır. Bu nedenle bazı belgelerde Veliahd Dairesi, 'Aziz Efendi Dairesi' olarak da geçer.
Osmanlı'da Batılılaşma: Bu bölümde 18. yüzyılın başından itibaren Batı'yla yoğun iletişim kuran Osmanlı İmparatorluğu'nda askerî ve sosyal alandaki değişimin izleri görülüyor.
Abdülmecid Efendi / İstanbul Görünümleri: Bu mekân Abdülmecid Efendi'nin Veliahd Dairesi'ndeki kütüphanesinden oluşuyor. Sultan Abdülaziz ve Hayranıdil Kadınefendi'nin oğlu olarak 1868'de Dolmabahçe Sarayı'nda doğan Abdülmecid Efendi, Osmanlı İmparatorluğu'nun son veliahdı ve son halifesi. Hat ve müzik başta olmak üzere sanatın hemen bütün alanlarıyla ilgilenen Abdülmecid Efendi, halife seçildikten sonra Dolmabahçe Sarayı'na yerleşmiş, kütüphanesini de Dolmabahçe Sarayı'na taşımış. Bu bölümün çevresinde yerli ve yabancı ressamlara ait İstanbul manzaraları yer alıyor.
Goupil Galerisi'nden Saraya Satın Alınan Tablolar: Bu bölüm, Sultan Abdülaziz döneminde Paris'teki Goupil Sanat Galerisi'nden alınan tablolardan oluşuyor. Tablolar Sultan Abdülaziz ve yaveri Şeker Ahmed Paşa'nın beğenilerini yansıtıyor. Osmanlı sarayında Batı tarzında tabloların yer aldığı bir koleksiyon ilk kez Sultan Abdülaziz döneminde, Dolmabahçe Sarayı'nda oluşturulmuş.
Ivan Konstantinoviç Ayvazovski Salonu: Yapının en ihtişamlı mekanı. Merasim Salonu... Salon Rus ressam Ayvazovski'nin eserlerine ayrılmış.
Saray Ressamları: Sultan Abdülaziz saray ressamı olarak Polonyalı ressam Stanislaw Chlebowski ile çalışmayı tercih etmiş. Sultan II. Abdülhamid döneminde ise İtalyan ressam Luigi Acquarone ve onun ölümünden sonra, yine bir İtalyan ressam, Fausto Zonaro saray ressamı olarak görev yaptı. Salonda onların eserleri yer alıyor.
Oryantalist Ressamlar; Doğu'nun Cazibesi: Doğu'yu Avrupalı gözüyle betimleyen oryantalist resimlerin yer aldığı bölüm.
Yaver Ressamlar: Bu bölüm Osman Nuri Paşa, Şeker Ahmed Paşa gibi askerî kimlikleriyle ressam kimliklerini birleştiren ressamların eserlerine ayrılmış.
Türk Ressamları (1870-1890): Bu bölümde Şeker Ahmed Paşa, Süleyman Seyyid, Osman Hamdi Bey ve Halil Paşa gibi Batılı anlamda Türk resminin ikinci ve üçüncü kuşağını oluşturan ressamların eserleri var.
Osmanlı Sarayında Manzara: Salonun ortasındaki bölüm portreler ve tarihi konulu kompozisyonlara ayrılmış. Bu bölümün çevresinde çok sayıda yerli ve yabancı ressamın manzaraları sergileniyor.
Türk Ressamları (1890-1930): Son bölüm, Batılı anlamda Türk resminin üçüncü ve dördüncü kuşağını oluşturan ressamların eserlerine ayrılmış. Hüseyin Zekâi Paşa, Hoca Ali Rıza, Şevket Dağ, İbrahim Çallı gibi ressamların eserleri yer alıyor.
DEPODAN MÜZEYE
Milli Saraylar Dairesi Resim Müzesi, Türkiye'nin ilk resim müzesi ve burada gerek Milli Saraylar Resim koleksiyonunda bulunan resimler, gerek TBMM binasında bulunan tarihi resimler gerekse de Topkapı Sarayı deposunda bulunan resimler sergileniyor. Topkapı'dan gelenler arasında Polonyalı ressam Stanislav Chlebowski'nin üç metrelik Sultan Abdülaziz portresi, ressam padişah Halife Abdülmecid Efendi'nin ünlü Nasihat tablosu, İtalyan ressam Valery'nin Nemika Sultan portresi, Sultan II. Mahmud ve III. Selim portreleri, Maltalı ressam Amadeo Preziosi'nin Sultan Abdülmecid'in Beylerbeyi'ne Gelişi tablosu var. Müzede daha önce hiç gün yüzüne çıkmamış eserler de var. Örneğin Sultan Abdülaziz'in intihar ettiği belirtilen oğlu Şehzade Yusuf İzzeddin Efendi portresi ile Bellini'nin Fatih Sultan Mehmet tablosunun Fausto Zonaro tarafından yapılmış 1907 tarihli kopyası, bugüne kadar sergilenmemiş birkaç eser arasında. Halife Abdülmecid'in yaptığı II. Abdülhamid'in tahttan indirilişini resmeden II. Abdülhamid Han'ın Hal'i tablosu, tarihin canlı bir tanığı olarak müzedeki yerini almış.
EKSTRA BİLETE GEREK YOK
Saray koleksiyonlarındaki tabloların sergilendiği Milli Saraylar Resim Müzesi'ni, Dolmabahçe Sarayı'nın ziyaretçileri ayrıca bir bilet almadan gezebilecek. Sadece müzeyi ziyaret etmek isteyenler ise sarayın Beşiktaş'taki kapısından girerek, eserleri pazartesi ve perşembe günleri hariç her gün görebilir.