Hatay'da Akdeniz'in gastronomi ruhu

Geçen hafta Akdeniz'de kıyısı bulunan 17 ülkeden toplam 97 önemli ismin katıldığı Akdeniz Ülkeleri Mutfak Günleri'nde ben de birçok meslektaşımla birlikte hazır bulundum. Hatay alnının akıyla bu büyük uluslararası etkinliğin üstesinden geldi ve Güneydoğu Anadolu'nun lider kenti olma yolunda önemli bir adım daha attı. Neler yoktu ki bu dopdolu geçen dört günlük programda. Her şeyden önce konuk ekiplerden İtalya, İspanya, Cezayir ve Tunus'u temsil eden şefler kendi mutfaklarını yansıtan zengin menüleri böyle bir etkinlik için oldukça kalabalık sayılabilecek konuklara hazırlayıp sundular. Bazı yemekler o ülkelerin geleneksel mutfaklarından seçilmişken, özellikle Michelin yıldızlı İspanyol ve İtalyan şefler kendi yaratıcılıklarını birbirinden ilginç yemeklere yansıttılar. Türk şefler ise üç ayrı konsept altında bizim lezzetlerimizi ikram ettiler; sunumların birincisi Hatay'a, ikincisi Türk mutfaklarına adanmıştı. Sonuncusu ise Osmanlı Yemekleri başlığını taşıyordu. Antakya merkezinin yanı sıra, Samandağ, İskenderun, Dörtyol gibi ilçelerinde yapılan sunumlarda Akdeniz'i çevreleyen yörelerin ortak gastronomi ruhunu hissettik. Belki de bu ortak yakınlık, bizlerle gelen konukları kaynaştırdı. İlk akşam yemeğini Hatay'a gelen şeflerin en önemlisi, iki Michelin yıldızlı İspanyol şef Jean Luc Figueras ve ekibi hazırladı ve yemek sonrası davetliler ekibi ayakta alkışladılar. Ancak neşe içinde geçen yemekten birkaç saat sonra şef Figueras odasında geçirdiği kalp krizi sonrasında hayata veda etti. Böylesine büyük bir organizasyonun iptaline bile yol açabilecek bu ciddi kriz, başta müteveffa şefin eşi ve ekip arkadaşlarının etkinliklerin mutlaka sürdürülmesi yolundaki ricalarının ardından çözüldü ve program eğlenceler iptal edilerek sürdürüldü.
ORTAK NOKTA YENİLEBİLİR OTLAR
Hıdırbey Köyü'ndeki Defne Yolu'nda yürüyüş sonrası yerel ürünlerle hazırlanan kahvaltı, Cezayirli şef Farid Zadi'nin hazırladığı öğle yemeği ve ardından Akdeniz Ülkelerinde Coğrafi İşaretleme konulu panelle ikinci gün etkinlikleri sürdü. Hatay'ın simgelerinden Medeniyetler Korosu da hayatını kaybeden şef Figueras anısına programını değiştirdi ve çeşitli dinlerin ilahilerinden oluşan konserini sundu. Akdeniz mutfaklarının ortak özelliklerinden biri de yenilebilir otların kullanımıydı. Bu bağlamda Fas asıllı "Baharat Kraliçesi" lakabı ile tanınan Choumicha Chafai, ülkemizin bu alandaki ilk ve tek müzesi olan Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Müzesi'nde bir sunum yaptı. Dolu dolu geçen günlerde Samandağ ilçesindeki Hıdırbey köyünde yeni hizmete giren Defne Yolu'ndaki yürüyüş sonrası köyün kendi ürünleriyle yapılan kır kahvaltısı ve Toma ailesinin çiftliklerinde yerel ürünlerini ikram ettikleri kahvaltı da anılarda iz bıraktı. Çocuklar da unutulmamıştı. Özyeğin Üniversitesi Le Cordon Bleu mutfak sanatları okulu şefleri düzenledikleri pastacılık atölyesinde kentin anaokulu öğrencilerini lezzet yaratma sanatıyla tanıştırdılar. Yakında kapılarını açacak olan yeni arkeoloji müzesinde 41 bin yıl önce Hatay'da yaşamış insanlarının kullandığı el aletlerini görmek mümkün. Hatay, o tarihlerden bu yana çok sayıda uygarlığın beşiği olmuş. Bunlar Hatay insanını, kültürünü, bu bağlamda mutfağını belirlemiş. Hatay mutfağında geçmişten süzülerek günümüze ulaşan 600 civarında farklı yemek bulunduğu söyleniyor. Bu mutfağın içinde Arap, Ermeni, Roma ve Osmanlı-Türk öğeleri belirgin olmakla birlikte, hepsi, Akdeniz'i kucaklayan ülkelerin ortak mutfak anlayışı çerçevesinde dengeleniyor. Hatay'da geçirdiğimiz dört gün, bizlere farklı pasaportlar taşıyan ama aslında aynı uygarlıklar potasında biçimlenmiş, aynı lezzetlerden mutluluk duyan büyük bir ailenin bireyleri olduğumuzu hissettirdi. Bize bu duyguları yaşatanlara gönülden teşekkür borçluyum.