Taciz işe giderken başlıyor

Geçen hafta sosyal medya üzerinden yayılan bir görüntü gündemi değiştirdi. ABD'nin New York kentinde bir kadın, 10 saat boyunca sokaklarda yürümüş ve 108 kişi tarafından taciz edilmişti. Haberin yapılması için gönüllü olan Shoshana Roberts'ın üzerinde kot pantolon ve tişört vardı. Sessizce yürüyen kadına laf atanlar, ıslık çalanlar oldu. Hatta bir adam genç kadına önce laf atıp, sonra da beş dakika boyunca onun yanında sessizce yürüdü. Böyle bir görüntünün Manhattan sokaklarında çekilmiş olması şaşırtıcı gelse de maalesef taciz dünyanın her yerinde kadınların günlük hayatının bir parçası. Her gün milyonlarca kadın sokakta laf atılacağını düşünerek nasıl giyineceğine karar veriyor. İşine ya da arkadaşlarıyla buluşmaya gideceği yolu daha evden çıkmadan kafasında tasarlıyor. Yürürken yüzüne ciddi ve mesafeli bir ifade yerleştiriyor. Ona söylenen aşağılayıcı lafları, ıslık ve takılmaları duymazdan gelmek zorunda bırakılıyor. Üstelik bunlar sadece sözlü tacize karşı alınan önlemler. Tacizin boyutu değiştikçe kadınların bu saldırılara karşı geliştirdiği hayatta kalma stratejileri de karmaşıklaşıyor. ABD'de yayın yapan internet gazetesi Medium yakın zamanda dünyanın sekiz farklı ülkesinde yaşayan 10 kadına sokakta yaşadıkları tacize dair günlükler tutmaları çağrısında bulundu ve bu günlükleri yayımladı. Bir hafta boyunca New York, San Francisco, Los Angeles, Mexico City, Berlin, Ulan Batur, Roma, Tel Aviv, Singapur, Nairobi'de kadınlara nasıl seslenildiği, yalnızken mi yoksa yanında birileri varken mi laf atıldığı ve göz tacizleri gibi bilgiler bu günlüklerde açığa çıktı. İşte çarpıcı sonuçlar... Mexico City, 29 laf atmayla sokak tacizinin en fazla yaşandığı kent. Onu 17 laf atmayla San Francisco, 16 laf atmayla Nairobi izliyor. Listenin en sonunda ise sadece iki kez laf atılan Los Angeles ve Tel Aviv bulunuyor.

KİLİSEDE BİLE LAF ATILIYOR
Günlüklerden çıkan bir başka sonuç da kadınlara en çok yalnızken laf atıldığı. (Yüzde 72) Öte yandan erkekler yalnızken değil, başka erkeklerle birlikteyken daha çok laf atıyor. Kadınlar en fazla işe gidip dönerken tacize uğruyor. Akşam 18.00 ila 19.00 arası taciz tavan yapıyor. Günlüklere göre neredeyse tüm ülkelerde tercih edilen bir laf atma konusu var: Kadının gülümsemesi. "Neden gülmüyorsun?" "Hadi gül!" muhtemelen çok saldırgan olmadığı düşünülen, görece masum cümleler olduğu için sıklıkla kullanılıyor. Laf atmayan erkeklerin en çok yaptığı ikinci şey kadını süzmek. Gözler, göğüsler, kalçalar ve son olarak da bacaklar erkeklerin kadınlarda en çok baktığı yerler. Günlüklere göre kadınlar en çok tacize sokak köşeleri ya da kafe önlerinde uğruyor. Ancak Nairobi'de günlük tutan Violet Andoyo'nun tacize uğradığı yer epeyce şaşırtıcı: Kilisede karşılaştığı bir adam Andoyo'ya "Kiliseye iyi adamlar gelir. Bence beni kaçırma" diye laf atıyor.
YASALAR ÖNÜNDE SUÇ
Uzmanlar sokak tacizini kamuya açık alanda, kim olduğu bilinmeyen kişilerin, insanın fiziksel ve ruhsal alanını saygısız, ürpertici, irkiltici, korkutucu ya da hakaret edici biçimde işgal eden cinsiyet odaklı, rahatsızlık verici söz ve hareketler olarak tanımlıyor. Gözle taciz, laf atma, ıslık çalma, öpücük sesleri, korna çalma ve cinsel amaçlı dokunma en yaygın sokak tacizi türleri. İnsanların kamusal alana erişimini ve hareket edebilirliğini kısıtladığı için insan hakkı ihlali ve cinsiyet odaklı şiddet kategorisine giren bu davranışlar yasalar önünde de suç.