100 yıllık kostümler sahnede

Giacomo Puccini'nin ölümsüz eseri La Boheme, yarın İstanbul'da sanatseverlerle buluşuyor. Zorlu Performans Sanatları Merkezi'nde sergilenecek bu efsanevi prodüksiyon, 1974 yılından bu yana Londra'da Royal Opera House bünyesinde sergileniyor. İngiltere'de yaklaşık 40 yıldır aralıksız olarak sahnelenen bu operayla ilgili anlatılacak birçok farklı detay var. Ancak bir moda editörü olarak benim en çok ilgimi çeken kostümler oldu. En yenileri 40 yıllık olan bu kostümlerin birçoğuysa Kraliyet Operası'ndaki diğer oyunlarda kullanılıp yeniden yapılandırıldığı için 100 yaşından büyük. Yıllar içinde yıpranan tüm bu kostümleri yeniden giyilecek hale getiren, orijinalliklerini bozmadan yeniden düzenleyense operanın Royal Opera House La Boheme Kostüm Sorumlusu Mark Lewitt ile İstanbul'daki gösterilerinden önce bir araya geldik. Lewitt bize kostümleri yenileme sürecini anlattı:
- La Boheme'in kostümleri gerçekten birer efsane… Toplam kaç kostüm kullanılıyor bu opera için?
- Yaklaşık 300 kostüm var… 120 sanatçının farklı sahneler için giyeceği kostümler… Çoğunlukla her sezon başrol oyuncuları için orijinal kostümler yenileniyor.
- Kim ilgileniyor bu kadar çok kostümle?
- Büyük bir kostüm ekibimiz var… 50 kişilik bu profesyonel ekip Kraliyet Opera ve Balesi'nin tüm kostümleriyle ilgileniyor. İstanbul'daki performans için de bu ekip Türkiye'ye geldi. Her an kostümlerin dikişlerinin düzeltilmesi, yenilenmesi ya da bedeninde değişiklik yapılması gerekebilir. Biz de bu değişiklikleri herhangi birine tabii ki yaptıramayız. Her bir kostüm yüzlerce sterlin değerinde ve uzman eller tarafından itinayla düzeltilmesi gerekiyor.
- Neredeyse yüz yaşını aşmış kostümlerin kullanıldığını duydum bu operada… En eski kostümler hangileri?
- La Boheme'den bir ya da iki yapım önce kullanılmaya başlanan üniformalar var. Yıllar boyunca birçok farklı oyuncu tarafından giyildiler, tabii ki o oyuncuların birçoğu şu an hayatta değil. O kostümlerin yapım yılının 1902 olduğunu söyleyebilirim size…
- La Boheme'in orijinal yani 1974 yılından kalan kostümleri de oldukça ilgi çekici ve büyüleyici…
- Evet, 1974'teki ilk gösteriden kalan birçok kostüm şu an halen kullanılıyor. Bu kostümleri Placido Domingo, Kiri Te Kanawa, Sir Thomas Allan ve Katia Ricciarelli giydi yıllar içinde. Gerçekten de her bir kostüm içinde bir tarih barındırıyor.
- 100 yaşındaki kostümleri nasıl yeniliyorsunuz, nasıl bir süreç bize anlatabilir misiniz?
- 1974 yılındaki ilk gösterinin kostümleri hazırlandıktan sonra her biri resmedildi ve kıyafetlere ait her detay yazıldı. Tüm bu detaylar da bir kitapta toplandı. Bu kitapta kostümlerin kumaşlarına ait örnekler, düğmelere ait detaylar, işlemelerin yakın çekimleri mevcut. Her bir yenileme işlemi de bu kitap açılıp yapılıyor. Böylece yıllar boyunca kıyafetler ilk orijinal gösteriden bu yana aynı şekilde kalabiliyor.
- Böyle büyük bir yapımdaki kostümlerin onarılması için ne kadar para harcanıyor?
- Ana kadın karakterimiz Musetta'nın kostümü için her sezon yaklaşık bin 200 sterlin harcıyoruz. Onun her bir ayakkabısı, şapkası ve çantası için de neredeyse aynı miktar harcanıyor. Tamamen elle yapılan ve ince bir işçilik gerektiren bir çalışmadan bahsediyoruz. Koroda yer alan her bir sanatçının kostümü de yaklaşık 700 sterlin değerinde. Bu operanın kostümlerinin toplam değeri yaklaşık olarak 300 bin sterlin