Tablet yerine baba

Yaz tatili döneminde olduğumuz şu günlerde kimimiz bir otelde kimimiz köyünde kimimiz de bulunduğu ilde tatilini geçiriyor. Şüphesiz tatiller çocukların en sevdiği, büyüdüğü ve geliştiği dönemler. Bu da en güzel doğayla bütünleşerek oluyor. Ancak aileler zaman zaman başa çıkamadıkları durumlarda çocuklarının eline oyalanmaları için telefon ya da tablet verebiliyor. Bunun geçici ve sağlıksız bir çözüm olduğunun da farkındalar üstelik. Oysa çocuk bakımı konusunda anne-baba kendi arasında paslaşıp birbirlerinin sorumluluklarını azaltsa belki de tablete hiç gerek kalmayacak.
Burada en önemli görev babaya düşüyor. Özellikle tatile çıkılan dönemlerde baba da çocuklara bakım konusunda ebeveynlik görevlerini yerine getirip tüm sorumluluğu eşinin üzerine bırakmazsa ailece hem daha güzel hem de daha sağlıklı bir tatil geçirmek mümkün olur. Rahat nefes alabilmek için tek çözüm tablet değil. Tablet yerine baba devreye girerse hayat daha da kolaylaşır.
Biz de bu gün tatil döneminde başınıza gelebilecek üç durumu ele aldık ve Özel Eğitim / Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları Uzmanı Sevda Karaca Al'dan bu durumları değerlendirmesini ve en iyi çözüm yolunu göstermesini istedik. Eminim hepinize tanıdık gelecek.
1. Durum
Anne, baba ve çocuk/çocuklar tatil köyünde. Anne çocukları uyuttu, yemek yedirdi, hazırlayarak plaja getirdi. Denizde yüzdürüp kumda oyunlar oynattı. Baba bu sırada şezlongda telefonuyla meşgul. Anne "Ben çok yoruldum, tatil yapamayacağım anlaşılan. Keşke biraz denize girebilseydim" dedi. Baba elindeki telefonu çocuğa verdi. "Hadi sen git biraz yüz, ben çocuğun yanındayım. Hem bak uslu uslu çizgi film izliyorl" dedi.
Bu durumda;
"Babadan destek beklerken, çocuğunun ekrana maruz kalmasına da çok öfkelenir ve aile içi iletişim bozulur. Asık suratla tatil yapan ebeveynlerin yanında tatil yapan çocuklar da mutsuz olur. Bu çatışmadan korkar ve onlar da tatil yapmış olmaz ayrıca elinde telefon varken bulunduğu ortamın tadını çıkaramaz. Denizin, kumun farkına varamaz, keyfini çıkaramaz. Bulunduğu ortam ve an ile etkileşimi kopar.
Baba ne yapmalı? Bu durumda baba elindeki telefonu bırakıp 'Haklısın, çok yoruldun affedersin' der ve çocuklarıyla oyun oynar. Çocuklarıyla geçirdiği ana odaklanır. Eşinin kendini daha mutlu hissetmesi için, onu mutlu edecek bir içecek alıp 'Merak etme, onunla oynamak bana da iyi gelecek' der. Böylelikle annenin aklı çocuklarda kalmayacak, o da tatilin keyfine varacaktır. Anneleri mutlu olan çocuklar da çok mutlu olacaklar, babalarıyla olan iletişim ve etkileşimleri artacaktır. Babanın anneyi mutlu etmesi çok önemlidir çünkü çocuk babayı annenin gözünden görür. Ebeveynler dijital cihazlar ile geçirdikleri sürelere sınırlar koymalıdır, çünkü çocuklar gördüklerini öğrenir. "
2. Durum
Ailece akşam yemeğine çıkılmış ancak çocuk yemek yememekte ısrar ediyor. Ebeveynler yemeklerin çok sağlıklı olduğunu, boylarını uzatacağını söyleyerek onlara yemek yedirmeye çalışıyor ama olmuyor. Önlerine boyama kitabı ve boya koyuyorlar ama yine sonuç başarısız. Etraftan gelen bakışlardan da utanan çift çocuğun eline telefon veriyor. Çocuk anında ağlamayı kesiyor ve ekrana bakarak yemek yemeye başlıyor. Ailenin için rahat olmasa da o an sorunu çözdüklerini düşünüyorlar.
Bu durumda;
"Ebeveynler telefon ile yemek yedirince çocuklarıyla yaşadıkları çatışmayı ortadan kaldırdıklarını düşünüyorlar. Ekran karşısında çocuk hipnotize oluyor ve neyi ne kadar yediğinin farkına varamıyor. Aile yapması gereken bir işi hallettiğini düşünüyor ancak çocuk bulunduğu anın ve ortamın farkına varamıyor. Birçok bilişsel kavramı da öğrenememiş oluyor. Örneğin yemeğin tadı, rengi ve kokusu nasıldır bunları fark edemez, sadece midesine bir şeyler girmiş olur. Çocuğun sağlıklı gelişimi açısından ne yediği kadar hangi koşullarda yediği de önemlidir "
Ne yapmalıyız?
"Öncelikle ağlama nedenini bulmak, çocuğu rahatlatmak gerekir. Aileler çevrenin düşüncesine aldırış etmeden çocuğun dikkatini başka yöne çekip, sakinleştiğinde tekrar yedirmeyi denemelidir. Gerekirse çevredekilere açıklama yaparak ortamın baskısı azaltılmalıdır. Çocuğun sevebileceği yiyecekleri önüne koyarak dokunmasına, tanımasına izin vermek gerekir. Samimi ve sıcak bir sohbet eşliğinde yemek yenmelidir. Böylelikle çocuğun sadece midesi değil bilişsel ve sosyal gelişimi de beslenmiş olacaktır."
3. Durum
Tatil için akrabanıza veya köyünüze gittiniz. Tüm akraba çocukları toplandı. Aşırı gürültü yaparak evin içinde birbirlerini kovalıyorlar. Anne-babaları yapmamalarını, evin içinde koşturmamalarını söylüyor. Ancak çocuklar doğası gereği kendi aralarında saatlerce eğleniyorlar. Biraz sessizlik isteyen ebeveynler çocuklarının eline telefon veriyorlar. Sonuç ekrana bakan sessiz sessiz oturan çocuklar ve rahatça sohbet edebilen büyükler...
Bu durumda;
"Burada amaç sadece gürültüyü kesmek olmamalı, neticede onlar hayatı öğrenmeye çalışan bireylerdir. Çocukları gürültünün nedeni olarak görmek hatalı bir yaklaşımdır. Onları, tatil heyecanıyla bir araya gelmiş, çevreye azami rahatsızlık vererek nasıl oyun oynayacağını bilmeyen bir grup çocuk olarak düşünmeli. Sonuçta çocuklar enerjilerini atmak istiyorlar ve hep beraber oynamaktan da hoşlanıyorlar. Ama bunları yaparken hem nasıl oyun oynamaları gerektiğini bilmiyorlar, hem de nezaket ve görgü kurallarına uymuyor olabilirler çünkü onlar çocuk. En güzeli bu kriz anını bir fırsat olarak görmek ve onlara rehberlik yapmaktır. Böyle bir durumda yetişkin birey, çocukların oyunlarına müdahale edip onlara hep beraber, nasıl bir oyun kurmaları konusunda rehberlik eder. Bir diğer seçenek olarak büyükler, kısıtlı zamanlarda bir araya gelen çocuklara müdahale etmeden kendi ortamlarını değiştirirler, sabırlı olurlar. Bu seçenek her zaman mümkün olmayabilir. En güzeli çocuklarla birlikte anın tadını çıkartmaktır."