90’lar gümbür gümbür gerı döndü

Popüler müzik her dönem kendi nostaljisini yaratıyor. Uzunca bir süredir Türkiye'de 70'lerde üretilen pop müzik revaçtaydı. Plaklar, pikaplar geri dönmüştü. Son birkaç yıldır da 90'lar pop müziğine ilgi arttı. O dönemin şarkılarında kendi çocukluğunu, gençliğini bulanlar ve dahi o tevellüt itibariyle o döneme yetişemeyip farklılık arayanlar 90'lar popuna yöneliyor. Daha önce 70'lerin starlarıyla çalışmalar yapan, albümler yayımlayan Hakan Eren bu kez de Şimdi 90'lar konserleriyle dönemin ünlü müzisyenlerini dinleyiciyle buluşturuyor. Yeşim Salkım, Metin- Eda Özülkü, Ferda Anıl Yarkın, Jale, Uhde Seçil, Ah Canım Ahmet, Reyhan Karaca, Ümit Sayın, Hazal, Rüya Ersavcı, Pınar Aylin ve Sibel Alaş gibi döneme damga vurmuş isimler 7 Eylül-26 Ekim arası bir Anadolu turnesine çıkıyor. Turne öncesinde 90'ların pop starları, dönemin müziğine bugünlerde artmakta olan ilgiyi ve '90'lar ruhu'nu anlattı.

METİN ÖZÜLKÜ
Arabesk ve Batı müziği bir araya geldi
90'lı yılların başında Onno Tunç'un Garo Mafyan'ın aranjmanları, daha sonra bizlerin de içinde yer aldığı birçok genç aranjörün o dönemler için yaptığı işler, insanlara hem Türk müziğinin ve arabeskin tınılarını hem de Batı'nın polifonisini bir arada duyurdu. Ve bu çok sevildi. O dönemde çıkan bütün genç nesil şarkıcıların dayanışma içinde olmaları ve bir akımın içinde yer almaları bir dönem ruhu oluşturdu. 2000'lerin ortasında teknolojinin merkezde olması dünyayı ve Türkiye'yi genel olarak duygusallıktan uzaklaştırdı. Daha realist ve günlük hayatın diliyle müzikler üretilmeye başlandı. O yüzden bugün o naif ruhu taşıyan şarkılar hâlâ dinleniyor.

YEŞİM SALKIM
Aranjörlerin yerini DJ'ler aldı
O döneme baktığımız zaman isimlerin neredeyse tamamı konservatuvarlı. İTÜ, Mimar Sinan, Marmara... Ve aynı anda çıkmışız. Aslında her şey aslına rücu ediyor. Müzik 2000'lerden sonra bir arayış içine girdi. Usta aranjörlerin yerini de DJ'ler aldı. Aranjör dediğimiz kişi müziğe hakim, nerede hangi sesin, hangi enstrümanın kullanılacağını bilen kişiydi. Bu yüzden şarkılardaki eski naiflik ve melodik yapı da bir anlamda azaldı. 90'lara ve daha da eskilere olan ilginin buradan kaynaklandığını düşünüyorum.

EDA ÖZÜLKÜ
Kimse, 'gibi' şarkı yapmak istemiyordu
90'lar; Türkiye de popüler müziğin en verimli yıllarıydı. Kendine özgü şarkılar, şarkıcılar, düzenlemeler, denemeler gibi müziğe gönül veren herkesin sesini duyurabildiği ve bunun için imkan bulabildiği şanslı yıllardı. Tabii bunda televizyon ve radyo kanallarının az oluşu, sosyal medya çılgınlığının henüz ortaya çıkmamış olması, insan ilişkilerinin daha gerçek ve bozulmamış olmasının büyük etkisi vardır. 90'lı yıllarda ruh halimiz genel anlamda daha sakindi, kendine yetebilen, küçük şeylerle mutlu olabilen, daha romantik bir nesildi bizim gençliğimiz. Bu da doğal olarak şarkılarımıza, türkülerimize, sözümüz ve müziğimize yansıyordu, kimse 'kimse gibi' şarkı yapmak istemiyordu.

RÜYA ERSAVCI
O yıllarda star olmak zordu
90'ların yaşam biçimi, ekonomisi, ilişki tarzı ve iletişim araçları bence müzikte 90'lar ruhunu ortaya çıkardı. Yine o yıllarda çok güzel bestelerin ve sözlerin yazılıyor olması, üretkenliğin bol, özgürlüğün ve ekonomik koşulların en verimli döneminde olması da 90'lar ruhunu etkiledi. Tek kanaldan özel TV kanallarına geçtiğimiz ve tek eğlencenin TV kanalları olması nedeniyle çok izlendiğimiz ve çok önemsendiğimiz bir dönemdi. 90'larda star olmak daha meşakkatli yollardan geçmek demekti. Eskiden CD'lerimiz dağıtıma girsin de müzik dükkanları aracılığıyla insanlara ulaşsın diye heyecanla bekliyorduk. Şimdilerde ise yeni çıkan şarkıların dijital ortama yüklenmesiyle bir tıkla milyonlara erişmesi an meselesi oldu.

SİBEL ALAŞ
Bizimki müzisyen birlikteliğiydi
90'lar ruhu diye bir kavramın var olduğunu kesinlikle söyleyebiliriz. Zira o günkü çaba, bugünkünden farklı olarak hep daha iyiye ulaşmaktı. Daha yeni, daha anlamlı, daha bütünlüklü şarkılar üretmeye çalışmaktı. Müzisyenler arasındaki iletişim, dayanışma ve beyin fırtınası birliktelikleri had safhadaydı. Bana kalırsa 90'lar ruhu olarak tanımladığımız olguyu oluşturan şey de bu müzisyen birlikteliğiydi. Rock müzisyenleri ve dinleyicisi tarafından da sahiplenildiğimi çeşitli yer ve durumlarda ben de hissettim ve çok mutlu oldum. Müziğe bakışım ilerideydi deyip ahkam kesemem ama farklıydı diyebilirim. Zamanın popüler şarkılarının aksine yaptığım her şarkı anlam ifade eden bir hikaye anlatsın derdindeydim. Söz ve müzik bütünlüğü peşindeydim. Ben Ritchie Blackmore, Rainbow, Deep Purple dinleyerek büyüdüm. Bu abilerden biraz feyz alabildiysem ve bunu en küçüğünden bile gösterebildiysem ne mutlu bana...

ERDAL ÇELİK
Duygular kalbe çakıldı
80'li yılların arabesk müzik salgını ve halk müziğinin kendini koruma çabası sorasında Türk pop müziği ağır yara almış ve en durağan dönemlerinden birini yaşamıştır. Bu olumsuz hava içinde yenilgiyi kabullenmeyen müzik insanları, yeni açılan radyo, TV kanalları ve ekonomiye yansıyan olumlu hava ile yeni oluşumlar içine giren yapımcılar 90'lar ruhunun oluşmasında büyük pay sahibi oldular. 60'lar protest şarkıların tavan yaptığı yıllarsa; 90'lar da son yüzyılda genel olarak Türkçenin iyi kullanıldığı unutulmaz aşk şarkılarının tavan yaptığı müzikle dolu yıllar olmuştur. Her gün onlarca yapımın kendine alıcı bulduğu, albümü olmayana hayretle bakıldığı altın yıllardı. Müzik sektörü aşırı zenginleşmiş raflar tıka basa albüm dolmuş, yabancı menşeli müzik çalan diskolarda Türkçe müzikle eğlenmek moda olmuş ve hatta dergiler bile yabancı starlar yerine kendinden olan pop starlarla dergilerini satmaya başlamışlardı. Kısaca 90'lar Türkçe sözlü hafif müzik (aranjman) yerine kendi özümüze döndüğümüz, duyguların kalbe çakıldığı, aşklara ve aile kurmaya sebep olan ve şimdi bile unutulmayan hep bir ağızdan söylenirken kah güldüren kah ağlatan şarkıların unutulmaz zaman yoludur.