Hayal tacirleri yine iş başında

Tüm dünyada sosyal medya yıldızlarının ücret karşılığı etkinlik tanıtımı yaptığı biliniyor. Ama bu tanıtımlar zaman zaman tartışmalara yol açıyor. Tıpkı 2017'de büyük bir fiyaskoya dönüşen Fyre Festival'de olduğu gibi... Müzik festivalinin tanıtımını yapan ve insanların binlerce dolar ödeyerek etkinliğe bilet almalarını sağlayan sosyal medya yıldızları, skandal ortaya çıktığında özür dilemek zorunda kalmıştı. Hayal pazarlayan sosyal medya yıldızları iki yıl sonra bu kez Suudi Arabistan'da ortaya çıktılar. Riyad'da düzenlenen üç günlük müzik festivali MDL Beast Festival sosyal medya yıldızlarını ve aralarında oyuncular ve top modellerin de yer aldığı ünlü isimleri ağırladı. Bol takipçili top modeller Alessandra Ambrosio, Romee Strijd ve aralarında Sofie Richie, Scott Disick, Elsa Hosk ve ülkemizden Şeyma Subaşı'nın da bulunduğu sosyal medya fenomenlerinin festival sırasında DJ Steve Aoki, Tiesto, Black Coffee performansları eşliğinde 'eğlenirken' çekilen fotoğrafları tüm dünyaya servis edildi. Bu isimler Instagram üzerinde de 'mdlbeast' etiketiyle bol bol paylaşım yaparak festivalin, dolayısıyla da ülkenin tanıtımını yaptılar. Ülkede her şeyin güllük gülistanlık olduğu izlenimi veren paylaşımlar milyonlarca 'like' aldı.

İMAJ DÜZELTME OPERASYONU
Aslında tüm bu organizasyonun tek bir amacı vardı. Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed Bin Selman'ın, (son yıllarda kültür ve sanat alanında yaptığı tüm girişimlerde olduğu gibi), ve krallığın imajını parlatmak. Billboard dergisi, krallığın iki yıl önce başlattığı Vision 2030 kampanyası kapsamında eğlence sektörüne ayırdığı bütçenin 2.7 milyar dolar olduğunu yazmıştı. Buna neden ihtiyaç duyuluyor? Çünkü krallığın karnesi kadın hakları, azınlık hakları ve insan hakları ihlalleri konuları başta olmak üzere kırıklarla dolu. Neyse ki Riyad yönetiminin, festivali izleyen günlerde Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu'nda vahşi bir cinayete kurban giden Cemal Kaşıkçı soruşturmasında, cinayetin kilit isimlerini serbest bırakma kararı festivalin renkli görüntülerinin gölgesinde kalmadı. Karar başta Birleşmiş Milletler olmak üzere tüm dünyada tepkiyle karşılandı. Festivalin ardından bol sıfırlı ücretler karşılığı festivale giden isimler tüm dünyada tepkiyle karşılaştı. Kimi yayın organları habere "Utanmaz influencer'lar" diyerek yer verdi. Elbette herkesi parayla satın almak mümkün değil. Ünlü Amerikalı rapçi Nicki Minaj, geçen aylarda bir açıklama yaparak Suudi Arabistan'da konser vermeyeceğini açıklamıştı.

FYRE FESTİVAL FİYASKOSU
Çok uzun süre önce değil, 2017'de de yine sosyal medya fenomenlerinin başrollerde olduğu müzik tarihinin en büyük festival dolandırıcılığına tanıklık ettik. Yeni nesil girişimci Billy McFarland ve hip hop yıldızı Ja Rule, Bahamalar'da son 10 yılın en büyük partisini gerçekleştirme iddiasıyla yola çıkmıştı. Sosyal medya fenomenleri ve Bella Hadid, Hailey Baldwin gibi top modellerin lüks jetler ve yatlarda ellerinde renkli kokteyllerle reklamını yaptığı festivale binlerce dolar ödeyerek bilet alanlar festival için adaya geldiklerinde Matthew Kasırgası'ndan arta kalan çadırlar ve kumanyalarla hayatta kalma mücadelesi vermişti. Adada ne sahneye çıkacağı vaat edilen ünlü gruplar ne de DJ'ler vardı. Hatta ortada bir sahne bile yoktu. Kısacası sosyal medya fenomenleri para karşılığı takipçilerine hayali bir festival pazarlamıştı. Ve bu büyük fiyasko tüm dünyada haber olunca da özür dilemek zorunda kalmışlardı.

SADECE BEŞ DAKİKA KALIYOR
Ülkemizde de konserlerde, müzik etkinliklerinde davetli fenomenlere sık sık rastlıyoruz. Özellikle sponsor markalar etkinlik sırasında paylaşım yapmaları için bu isimlere ciddi rakamlar ödüyor. Tabii işin içine para girince pazarlıklar konser sırasında bile devam ediyor. Geçen yıllarda sahnede dünyaca ünlü bir isim şarkı söylerken hemen yanımda sadece story/hikaye paylaşmak için anlaştığını söyleyen bir influencer'ın sponsor marka yetkilileriyle pazarlığına kulak misafiri olmuştum: "Konserle ilgili post girmemi istiyorsanız ayrı ücret ödemeniz gerekiyor." Post ücretinin daha yüksek olduğunu da o pazarlık sırasında öğrendim. Yine ünlü bir DJ'in vasat performansı sırasında salonda sadece beş dakika kalan bir başka influencer'ın bütün gece eğlenmiş algısı yaratan paylaşımlarını gecenin sonunda şaşkınlıkla izledim. O günden sonra da bu paylaşımlar benim için bir kriter olmaktan çıktı. Tüm dünyada influencer'ların güvenilirliğinin tartışıldığı bir dönemdeyiz. Müzik sektörü özellikle de festivallerin bu tartışmadan yara almadan çıkması artık imkansız gibi görünse de zararın neresinden dönülse kardır sözünü de bir kenara atmamak gerekiyor. Yaratılan hayali algılar uzun vadede ne markaya ne de etkinliğe yarar sağlıyor. Günü, en fazla bir sonraki günü kurtarmaktan öteye geçemiyor.