Trençkotu askerlere beyaz tişörtü işçilere borçluyuz

Moda konusunda önemli başvuru kaynaklarından biri olarak kabul edilen Women's Wear Daily bu hafta moda tarihi daha doğrusu modanın vazgeçilmezleri arasında kabul edilen bazı parçaların ve kıyafetlerin olmazsa olmazı bazı aksesuvarların tarihi hakkında bir makale yayınladı. Makaleye Fashion Institute of Technology çatısı altında bulunan müzenin müdürü Valerie Steele, London College of Fashion bünyesindeki tarihi araştırmalar bölüm başkanı Caroline Stevenson ve Bata Ayakkabı Müzesi kreatif direktörü Elizabeth Semmerhack da katkıda bulundu. Gelin şu an ne yaşanırsa yaşansın dolaplarımızın vazgeçilmezi olan parçaların tarihine hep beraber yakından bakalım.
OLMAZSA OLMAZ/FERMUAR
1851 yılında dikiş makinasının da mucidi olan Elias Howe tarafından patenti alınan fermuar, 1913 yılında Whitcomb Judson tarafından ayakkabılar ve çizmeler için kullanılmaya başlandı. İlk önceleri çocuk giyiminde işleri kolaylaştırmak için kullanılan fermuar, 30'larda Esquire dergisi tarafından "Erkek giyiminin ve terziliğinin yeni parçası" olarak nitelendirdi. Elsa Schiaparelli fermuarı kadın moda dünyasına kazandıran isim oldu.

ÖNCE İŞÇİ SINIFI GİYDİ/BEYAZ TİŞÖRT
Sanırım bir dolapta en çok olan, en çok satın alınan ve her yere uyan, her aksesuvarla farklı bir havaya bürünen moda parçası beyaz tişörttür. Sanki moda var olduğundan bu yana beyaz tişörtte var gibi hayatımızda. Oysa tişört özellikle de beyaz tişörtün tarihi ancak 19. yüz yıla kadar uzanıyor. İlk tişörtler işçilerin kıyafetleriymiş. Ardından Amerika-Meksika savaşı sırasında Amerikan ordusunda askerler tarafından kullanılmış. 50'lerde Marlon Brando ve James Dean gibi sinema efsanelerinin filmlerinde tişört giymesiyle tişört tüm gençlik tarafından benimsenmiş.

ONDAN VAZGEÇEMEYİZ/JEAN
Bir çeşit kaba pamuklu bez diyerek tarif edebileceğimiz jean ya da jeans herhalde dolaplarımızdaki birçok parçanın ana kumaşı. Türkçede kot ya da denim olarak yer alan bu kumaştan tasarlanmış parçalar dolaplarımızın göz bebeği. Moda dünyasının gelmiş geçmiş en önemli isimlerinden biri olarak kabul edilen Yves Saint Laurent'ın bile "Keşke ben keşfetmiş olsaydım" dediği denim pantolonlar aslına bakarsanız 18. yüzyıldan bu yana hayatımızda. İtalya'da ve Fransa'da özellikle işçi sınıfı tarafından tercih edilen bu pantolonlar Levi Strauss tarafından daha dayanıklı ve kullanışlı hale getirilmiş.
DOLGU TOPUK ÖLMEZ/PLATFORM AYAKKABILAR
Tarihi Eski Yunan dönemine kadar uzanan bir ayakkabı modeli... Güney Avrupa'da da yıllarca popüler olmuş. 16. yüzyılda platformların yüksekliği 55 santimetreye kadar yükseliyormuş. Ancak 1600'lerin ardından 1920'lere kadar platform ayakkabılar tamamen demode olmuş. 1920'lerde başını Salvatore Ferragamo'nun çektiği bazı tasarımcılar platform modeli yeniden moda dünyasına sokmuş. Roger Vivier, Andre Perugia platformlu gece ayakkabılarının 1920'lerden itibaren kadınların ayakkabı dolaplarına sokmaya başladı.
ASKERİ BİR KIYAFETTİ/TRENÇKOT
Burberry marka bir trençkotun yıllardır moda dünyası tarafından ne kadar popülarize edildiğini bilmeyen yoktur. Bej Burberry bir trençkot yıllardır sağlam bir dolabın vazgeçilmez parçası olarak kabul ediliyor. Trençkot aslına bakarsanız İngiliz ordusunun kıyafetlerinden biri... Üniforma üzerine giyilmek için tasarlanan hafif, suya dayanıklı bu pardesüler yıllar içinde dolapların vazgeçilmezi haline geldi.
YOKSULLUĞUN RENGİ/KÜÇÜK SİYAH ELBİSE
İkinci Dünya Savaşı sonrasında Coco Chanel tarafından sıkça kullanılan ve dönemin kadınları arasında popüler olan küçük siyah elbise o dönemden çok daha önce de kadınların hayatındaydı. Bunun en büyük nedeniyse siyah boya kumaşının daha ucuz olmasıydı. Yani siyah elbise kadınlar için yokluk, sıkıntı ve özellikle de yas dönemlerine ait bir parçaydı. Siyah ve koyu lacivertler özellikle erkeklerin vazgeçilmez renkleriydi. Siyah elbisenin algısının değişmesini ise Chanel sağlamıştır diyebiliriz.

***

Outdoor markalar şehir sokaklarında

Hailey Baldwin Bieber, Bella Hadid ve Timothee Chamelet ne giyerse trend oluyor desek yanlış olmaz... O zaman rahatlığın, konforun ve güven duygusunun ön planda olduğu 2020 yılında kesinlikle outdoor tarzında giyinmek moda diyebiliriz... North Face başta olmak üzere, Ugg, Barbour Echaus Latta, Aries ve Marine Serre gibi markalar da bu trendle birlikte yeniden gözde olmuş durumda. Dağcı ceketleri, trekking ayakkabıları, bir dönem yüzüne bakmadığımız polarlar ve kürklü botların her türü şu an şehrin sokaklarında giymek için en popüler moda parçaları arasında...
Tabii ki bu trend dünyaca ünlü modaevlerini de avucuna almış durumda. Balenciaga, Prada ve Gucci çoktan bu tarz popüler markaların yıllara meydan okuyan tasarımlarına çok benzeyen parçaları koleksiyonlarına ekledi bile...

***

Haftanın konuğu
Sevcan Yazar'ın tercihleri
Tül ve saten elbiseleri son dönemde ünlüler dünyasında da popüler olan Cherry and Rosé, Harvey Nichols ve Brandroom'da en çok satan markalardan biri... Bu iddialı markanın kreatif direktörü Sevcan Yazar ile pandemi sonrası moda dünyasını ve değişen alışveriş alışkanlıklarını konuştuk.

Herkes gibi ben de ağırlıklı olarak ihtiyaçlarım doğrultusunda alışveriş yapmaya başladım. Her ürün tercihimde markanın geri dönüşüm ürünler kullanıp kullanmamasına, doğaya ne kadar saygılı olduğuna dikkat ettim.
Moda dünyası tabii ki bu süreçte değişime uğradı. Ben evde bulunduğum süreyi sakin bir şekilde yeni koleksiyon hazırlığı ile geçirdim. Üretim tarafı tabii ki eski ritminde devam etmedi. Dijital satış platformları tabii ki ivme kazandı. Ayrıca genel olarak yerel tasarımcıların daha çok kıymeti bilinmeye başlandı diye düşünüyorum.
Şu an moda dünyasında temel konu sürdürülebilirlik. Hepimiz uzun ömürlü, tek bir sezonluk olmayan parçaların peşindeyiz. Çevre duyarlılığı arttı diyebilirim genel olarak.
Pandemi nedeniyle hepimiz rahatlığı bir kez daha keşfettik. Gösterişli tasarımlardan çok sade ve zamansız parçalara yöneldik. Özellikle ütü gerektirmeyen teknolojik kumaşlar ön plana çıktı.
Rahatlık diyorsak her şeyin bol ve kocaman olduğu bir yılla karşı karşıyayız... Büyük tişörtler, sweat-shirt'ler, ceketler... Boyfriend ya da İspanyol paça jean'ler... Geniş kalıplı trençkotlar, büyük puf ceketler... Bu sezon alışveriş yaparken de kombin yaparken de ilk önce rahatlığınızı düşüneceksiniz.

***

Moda kazanı
MICKEY'NİN DOĞUM GÜNÜ
1928 yılında Walt Disney tarafından yaratılan çizgi karakter Mickey Mouse, 18 Kasım'da bir yaşına daha girdi... Son günlerde sayısız marka ve modaevinin koleksiyonlarında yer alan çoğumuz için çocukluğumuzun sembolü olan Mickey Mouse böylece moda aracılığıyla doğum gününü hepimizle birlikte kutlamış oldu. Ayrıca çeşitli TV kanallarında ve sosyal medya hesabında da farklı yarışma ve organizasyonlarla ünlü çizgi karakter doğum gününü kutlamaya bir süre daha devam edecek.

6,44 YAŞ GENÇLEŞİN
Hollywood yıldızlarının doktoru olarak da tanınan ünlü dermotolog Dr. Zein Obagi'nin uzun laboratuvar çalışmaları sonrasında kısa süre önce piyasaya çıkardığı son kremi dört aylık bir kullanım sonunda ciltte 6,44 yaş gençleşme vaat ediyor. ZO Skin Health markası altında piyasaya çıkan Growth Factor Serum isimli kremin içinde bulunan bitkisel büyüme faktörleri sayesindeki bu etkiyi yarattığı yapılan klinik deneylerle de ispat edilmiş.

TASARIMCILAR BİR ARADA
Avrupa yakasında Türk tasarımcılara ait markaları bir çatı altında toplayan birçok butik ve mağaza bulunuyor. Anadolu yakasında bu konuda çok fazla alternatif bulunmuyor ne yazık ki. Ancak kısa süre önce Palladium AVM içinde açılan Commun Store Türk tasarımcıların koleksiyonlarından alışveriş yapmak isteyenler için iyi bir seçenek oldu... Geniş bir ürün yelpazesine sahip olan mağaza içinde farklı alanlarda kendisini ispat etmiş birçok Türk tasarımcıya ait ürün bulunuyor.