30 yıl önce çığır açtı

Birçok kadının başucu filmlerinden biridir usta yönetmen Ridley Scott'ın yönettiği Thelma ve Louise. Susan Sarandon ve Geena Davis'in rol aldığı film, kendi janrında bir kırılma noktasıdır aslında. Ta 90 yıllarda bize 'kızkardeşlik' dayanışmasının ne olduğu anlatan şahane bir yapımdır.
Bugünlerde 30. yıl dönümü kutlanıyor filmin. Bunun için yine gündemde. 30 yıl önce ilk defa Cannes Film Festivali'nde yarışma dışı gösterildiğinde filmin büyük bir heyecan yarattığını pek az kişi hatırlıyordur herhalde. Filmi ayakta alkışlayanlar, "devrim" diyenler, Scott'ın Hollywood'daki erkek iktidarının temeline dinamit koyduğunu söyleyenler haklı çıktı. Bu film Hollywood'da pek çok şeyi değiştirdi çünkü.
ESAS KAHRAMAN KHOURI
Özellikle anaakım sinemada kadın karakterlere yönelik bakış açısını değişti. Tür sineması üzerine kurulu olan Hollywood'da hemen hemen her türün başrolünde kadın karakterlerin de yer almasının önü açıldı.
Biri garson diğeri kocasının silikleştirdiği ve eve mahkum ettiği iki kadın. Hafta sonu kamp yapıp kadın kadına eğlenmek isterler. Ama yolculuklarının ilk durağında erkek şiddetiyle karşılaşırlar. Şiddete karşı şiddetle tepki gösterirler ve sonrası iki kadın için çılgınca bir macera, özgürleşme ve kendilerini bulma öyküsü...

Elbet filmin başarısı Ridley Scott'ın hanesine yazıldı. Ama naçizane bu filmin kahramanı biraz da senarist Callie Khouri'dir. Sonraları senarist ve yönetmen olacak Callie Khouri'nin işten eve dönerken zihnine düşen "Tekinsiz bir yolda iki kadın neden karşımıza çıkmaz" sorusuyla başlıyor bu filmin macerası. Bu soruyla başlayan macera onu Thelma ve Louise'in senaryosunu yazmaya götürüyor. Bu parlak senaryo Ridley Scott'ın ilgisini çekiyor. Lakin Scott başta sadece yapımcı olmak istiyor. Teklif götürülen üç yönetmenin filmi yönetme konusunda istekli olmaması karşısında Scott kamera arkasına geçiyor.
O DUVARLAR YIKILACAK
Thelma ve Louise sinemasal olarak yol ve suç filmleri janrında erkeğe ait olduğunu düşünülen ne varsa erkeğin elinden alır bunu kadının hanesine yazar. Bunu göstere göstere yaparken, hikayenin özgünlüğüne halel getirmez. Ama daha önemlisi kadının çevresini saran ve ona sınırlı bir hareket alanı yaratan her türlü duvarın (kafalardaki, toplumsal ilişkilerdeki, fiziki) yine kadınların bir araya gelerek yıkacağını gösterir bize.
Filmin sonundaki kanyondan ikilinin atlama sahnesi efsaneleşir lakin finaldeki iki 'kızkardeşin' ellerini kenetlediği sahne daha önemlidir. Bu sahne, gelecek yıllarda doğruluğunu hayatın da kanıtladığı kadın dayanışmasının sinemadaki en muhteşem yansımalarından biridir.
PİŞMAN OLDULAR MI?
Susan Sarandon, Geena Davis muhteşemdir filmde. Ama onlardan önce Michelle Pfeiffer ile Jodie Foster ikilisi düşünülür film için. Sonra da Meryl Streep ile Goldie Hawn... Bu isimler olmayınca Susan Sarandon, Geena Davis ile yola çıkılır. (Ki bu filmde oynamayı kabul etmeyenler sonradan pişmanlık duydu mu hep merak ederim) Bilindiği kadarıyla Harvey Keitel'ı Scott ikna eder. Brad Pitt ise seçmelerde gösterdiği performansıyla dahil olur filme...
En İyi Yönetmen, En İyi Kadın Oyuncu (hem Sarandon, hem Davis adaylık alır ve aynı filmde iki oyuncunun adaylık alması Oscar tarihinde ender rastlanır bir durumdur) dahil altı dalda Oscar'a aday olan film, Callie Khouri'ye En İyi Özgün Senaryo dalında Oscar kazandırır.
Ve 1991'den beri yola çıkmak ve duvarları yıkmak isteyen kadınların başucu filmlerinden biri olur çıkar Thelma ve Louise.