Geleceğin şehirlerini teknoloji devleri kuruyor

İnternetin kuşattığı alanlar büyüdükçe, ortaya yeni tartışma alanları çıkıyor. Şimdi haklı olarak "İnternet, daha fazla ne kadar yayılacak ki?" diyecekseniz. Sonuçta hayatımızın her alanına girmiş durumda. Ama yakın gelecek, tahmin ettiğinizden çok daha 'akıllı, sanal ve hızlı' olacak. Arka planda buna dair hazırlıklar yapılıyor. Hem teknoloji şirketleri yoğun şekilde çalışıyor, hem de devletler. Dev firmalar, yeni döneme de hâkim olmanın peşinde. Dolayısıyla aralarındaki rekabet artıyor. Hükümetler ise ulaştıkları kişi sayıları milyarları aşan ve bütçeleri trilyon dolarlara ulaşan bu dev şirketleri kontrol altında tutmak istiyor. Tabii bir de ülkelerin kendi aralarındaki rekabet kızışıyor. İşte böylesi bir ortamda teknoloji ve internet dünyasının çok uluslu firmaları, tek tek kendi şehirlerini kuruyorlar.
NESNELERİN İLETİŞİMİ
Firma kentlerinin detaylarına geçmeden önce 'teknoloji savaşı'nı biraz daha detaylandıralım. Uzmanlara göre pandemi, geleceği daha çok yakınlaştırdı. Günlük hayatın birçok olmazsa olmazının uzaktan da yapılabildiği görüldü. Bu yeni dönemin kilit aktörü ise 5G olacak. Yani yeni nesil internet hızı. Şöyle belirtelim; Şimdilerde genellike 4G hızıyla internet kullanıyoruz. Aralarındaki fark şu: 4G ile 10 dakikada indirilen 2 saatlik bir film, 5G ile 10 saniyeden daha az bir sürede indirilecek. Ya da 5G için "Göz kırpmadan 400 kat daha hızlı bir süre" tanımı yapılıyor. Bu ürkütücü hız, internetin gerçek zamanla aynı olması anlamına gelecek. Dolayısıyla şoförsüz arabalar, robot teknolojileri, telefonlar, uzaktan ameliyatlar, gazetecilik, uzay araştırmaları, kamera sistemleri, fabrikalar, akıllı şehirler... Kısaca hayatımızdaki herşey yeni bir dönemin içine girecek. Nesnelerin aralarındaki iletişim başlayacak yani.

VERİ SÖMÜRGECİLİĞİ
İşte böylesi bir sanal dünyaya hakim olan, yeni dönemin süper güçleri arasındaki yerini alacak. 'Dijital kolonyalizm'den bahsediliyor mesela. İnternet ortamında en fazla kullanıcı verisine (kişisel bilgiler, adres, banka bilgileri vs) sahip olan geleceğin sömürge gücü kabul edilecek. Ya da New York Times'taki bir haberde 21'inci yüzyılın OPEC'inin teknoloji olacağı savunuldu. Yani, günümüzde nasıl ki petrol için bazı ülkelere bağımlılık varsa, yakın gelecekte teknolojide güçlü olana bağımlılık artacak. Aynı analize göre; Çin, şu an ABD ve Batı'dan daha ileri durumda. Gelin şimdiyse kendi şehirlerini kurmak için yola çıkan firmalara bakalım. İnovasyon şehirleri olarak da adlandırılan bu kentlere firmalar, kendi çalışanlarını yerleştirmeyi planlıyor:
Huawei/Çin
AVRUPA KASABASI GİBİ
Sektör: Cep telefonu, telekomünasyon ve teknolojik aletler.
Çalışan sayısı: 170 ülkede 194 bin personeli var.
Kuruluş: 1984
Dünyanın en çok satan ikinci telefon markası.
Yıllık satış geliri: 109 milyar dolar.
Çin'in Dongguan kentinde 'kasabaları' var.
Aslında burası şirketin araştırma merkezi.
Avrupa'dan 12 farklı kasabaya göre tasarlandı.
1.5 milyar dolar harcandı.
Londra'daki Hyde Park büyüklüğünde.
Bisiklet parkurları ve göletleri ön planda.
7.8 kilometrelik kendi tramvay hattı bulunuyor.
Burada 30 bin kişi çalışıyor.
Her 28 saniyede bir tane akıllı telefon üretiyorlar.
Gizli bir 5G merkezleri var.

Facebook/ABD
İÇERİSİNDE OTEL DE OLACAK
Sektör: Sosyal ağ sitesi
Çalışan Sayısı: 58 bin
Kuruluş: 2004
Yıllık gelir: 86 milyar dolar
Kullanıcı sayısı: 2.6 milyar aylık
Silikon Vadisi'ndeki merkezin yakınına firma kenti kuracaklar.
Adı Willow Park olacak.
59 dönümü kaplayacak.
Süpermarketler, eczane, kafeler olacak.
Ayrıca ofisler olacak.
193 odalı otel yer alacak.
1,729 apartman dairesi bulunacak.
Toyota/Japonya

OTONOM ARAÇLAR ÖN PLANDA
Sektör: Otomotiv ve tüketim malları
Kuruluş: 1937
Çalışan Sayısı: 360 bin
Yıllık satış: 259 milyar dolar
Fuji Dağı'nın eteklerine şehir kuracaklar.
İsmi Woven City olacak.
175 dönümü kaplayacak.
Şirketin emeklileri için özel yerler olacak.
Sıfır emisyon öncelikli olacak.
Evlerin akıllı olması ile robotlar ve otonom araçlar ön planda.
Üç farklı cadde olacak: Otonom araçlar, yayalar ve kişisel mobilite araçlar.
Eşya taşınması için yer altı yolu inşa edilecek.

AMAÇLARI NE?
Peki şirket çalışanlarının yaşayacağı bu kentlerle hedeflenen ne? İlk önce teknoloji uzmanlarının bu gelişmeye dair yorumlarına bir bakalım ardında da ortaya atılan komplo teorilerine;
Teknoloji uzmanlarına göre firmalar, bu kentlerde 5G çalışmalarını daha iyi yürütmek istiyor. Yakın gelecekte 5G ile hayatımızdaki bir çok nesnenin internet ile bağlantısı sağlanacak. Dolayısıyla bu kentlerde yeni teknolojileri test yeri olarak da görüyor olabilirler.
Çalışanlarını rahat ettirmek hedefindeler.
Rakiplerinden ya da hacker'lardan gelebilecek siber saldırılara karşı duvar örmek amacındalar.
"Daha yeşil ve teknolojik yani akıllı kentler denemeleri yapılıyor" diyenler de var. Birçok ülkenin bu alanda çalışmaları olduğu biliniyor. Şirketlerin de geleceğin akıllı şehirlerini kurmak için kendi somut örneklerini geliştirdikleri savunuluyor.
Bir diğer ihtimal olarak, ellerindeki gelişmiş personeli rakiplerine kaptırmak istemiyorlar. Çalışanlarına bu kentlerde her türlü konforu vererek ellerinde tutmak istiyorlar.

YASALARDAN BAĞIMSIZLIK
Dediğimiz gibi bir de madolyonun öbür tarafı var. Biraz da komplo teorilerine bakalım; Firmaların olası yeni salgınlara hazırlık yaptıklarını iddia edenler çıkmaya başladı. Yani evden çalışmak aslında bir yandan da ofisten çalışmak olacak.
Ya da bu şirket kentlerini 'dijital vatandaşlığa' hazırlık olarak görenlerin de sayısı az değil. Şöyle düşünelim halihazırda bazı yerlerde dijital yüz tanıma sistemleri aracılığıyla ödemeler bile yapılıyor. Veya vatandaşların her türlü takibi dijital ortamda yapılabiliyor. Kurulan kentlerde de bu süreç geliştiriliyor.
Dahası bu firmaların bulundukları her ülkenin yasaları ile sorunlar yaşadığı biliniyor. Merkezleri bir ülkede oluyor, ama çok uluslular. Hangi ülkenin hangi kanunlarından sorumlu olacakları konusunda belirsizlik var. Dolayısıyla bu kentlerle ülkelerin mevcut yasalarını aşmak isteyebileceklerini ileri sürenler de çıkıyor.
Tencent/Çin
MONAKO KADAR OLACAK
Sektör: Yazılım teknolojileri
Kuruluş: 1998
Yıllık gelir: 70 milyar dolar
Çalışan sayısı: 51 bin
Shenzhen kentinde yeni bir şehir kuracaklar.
Monako büyüklüğünde olacak.
Çevreye duyarlı olacak kentte arabalar sürülmeyecek.
Araçların hepsi şoförsüz olacak.
80 bin kişi yaşayacak.
Kentte parklar, okullar ve eğlence merkezleri yer alacak.

Samsung/Güney Kore
DÜNYANIN EN BÜYÜĞÜ
Sektör: Telefon ve teknoloji
Kuruluş: 1938
Yıllık satış: 200 milyar dolar
Çalışan sayısı: 320 bin.
Seul'ün dışında 250,000 çalışan için şirket kendi kentini kurdu.
Burası, dünyanın en büyük şirket kenti.
Kurulması için 1 milyar dolar harcandığı tahmin ediliyor.
5G'nin test edildiği özel parkları bulunuyor.
Güvenlik en üst seviyede.
Halka açık bölümleri de var.
Her hafta konserler, tiyatrolar, gösteriler düzenleniyor.
690 kültür merkezi ve 490 spor kulübü bulunuyor.
AR-GE için çok sayıda kütüphane var.
Apple/ABD
UZAY ARACI ŞEKLİNDE
Sektör: Teknoloji ve yazılım
Kuruluş: 1976
Yıllık satış: 294 milyar dolar
Çalışan sayısı: 147 bin
Dev bir uzay aracına benziyor.
İnşaasına 5 milyar dolar harcandı.
Apple'ın Çin'de de bir kenti var.
iPhone City, Zhengzhou kentinde.
350 bin kişi çalışıyor.
iPhone'ların yarısı burada üretiliyor.

İKİ AYRI GEZEGEN: GAFA - BATH
Dünya nüfusu 8 milyar kişiye yaklaştı. Bu kişilerin 4 milyarı ayrıca GAFA gezegeninde de yaşıyor. GAFA; ABD merkezli Google, Apple, Facebook ve Amazon firmalarının baş harflerinin kısaltılması yani. Bu dört şirketin piyasa değeri 4 trilyon dolardan fazla. BAHT gezegeninde de yaklaşık 4 milyar kişi yaşıyor. BAHT da Çinli teknoloji devlerine deniliyor. Baiudu, Alibaba, Huawei ve Tencent. Bu dört şirketin piyasa değeri trilyon dolarları aştı. Yani teknoloji şirketleri artık gezegenler olarak anılıyor.
OTONOM ARAÇLAR ÖN PLANDA
Sektör: Otomotiv ve tüketim malları
Kuruluş: 1937
Çalışan Sayısı: 360 bin
Yıllık satış: 259 milyar dolar
Fuji Dağı'nın eteklerine şehir kuracaklar.
İsmi Woven City olacak.
175 dönümü kaplayacak.
Şirketin emeklileri için özel yerler olacak.
Sıfır emisyon öncelikli olacak.
Evlerin akıllı olması ile robotlar ve otonom araçlar ön planda.
Üç farklı cadde olacak: Otonom araçlar, yayalar ve kişisel mobilite araçlar.
Eşya taşınması için yer altı yolu inşa edilecek.