Oyuna ayrılan zaman tehdit altında: Çocuklar ‘oyun eksikliği’ yaşıyor

Çocuğunuza demir eksikliği, D ya da C vitamini eksikliği tanısı konsa çok endişelenir ve hemen gerekli ilaçları edinerek onu iyileştirmeye çalışırsınız. Meyve, sebzeleri ona göre seçer, gerekli vitaminleri içeren yemekler hazırlayarak yemesi için zorlarsınız. Çünkü vitamin eksikliğinin tedavi edilmezse daha ciddi sorunlara yol açacağını, bağışıklık sistemini zayıflatacağını bilirsiniz. Peki, ya oyun eksikliği yaşadığını duysanız ne yaparsınız? Evet, LEGO'nun yaptırdığı global bir araştırmaya göre dünya genelinde çocuklar oyun eksikliği çekiyor. Türkiye'de ise aileler, çocuklarını oyun yerine daha çok başarı odaklı aktivitelere yönlendiriyor. Biraz gözlemci bir ebeveynseniz, çocuğunuzun saklambaç, seksek ya da arkadaşları ile top oyunları oynarken ne kadar mutlu olduğunu görürsünüz. Bunun onun sosyalliğini artırıp dil becerilerini en doğal yolla artırdığını farkederseniz. Oyuncakları ile oynayan, onları konuşturan, bebeklerine elbiseler giydirip, arabalarını yarıştıran çocukların bu esnada nasıl sakinleşip rahatladığını, oyun zamanını tam anlamıyla yaşayan çocukların ödev yaparken derse daha rahat odaklandığını da görürsünüz. Ya da eve geldiklerinde, başka hiç bir uyaran olmadan, kendinizi tam anlamıyla o ana odaklayarak çocuğunuzla puzzle, lego yaptığınız zamanların onu nasıl mutlu edip ruhunu doyurduğunu anlamamanız mümkün değil. Çünkü oyun, çocuğunuzun temel bir ihtiyacıdır ve yokluğu nedenini bulamadığınız pek çok sorunun kaynağı olabilir. Araştırmada çok önemli başka tespitler de var. Bunları sizinle paylaşmayı ve sizin de dikkate almanızı çok isterim.


EBEVEYNLER HEP TELEFON BAŞINDA
Araştırma, ortalama bir yetişkinin haftada 26 saatini akıllı telefonunda geçirdiğini ve bu zamanın günde ortalama olarak 3,5 saatten fazla olduğunu ortaya koyuyor. Oyunun çocuğun bilişsel yeteneklerini şekillendirmede, genel olarak kendilerini daha iyi hissetmelerinde ve en önemlisi eğlenmelerinde oynadığı kritik rol göz önüne alındığında, oyun oynamada yaşanan eksiklik uzmanlar için endişe kaynağı oluşturuyor.


BECERİLERDEN YOKSUN YETİŞKİNLERE DÖNÜŞEBİLİRLER
Ebeveynlerin yüzde 57'si başarı odaklı aktivitelerde harcanan sürenin son üç yılda arttığını ve bunun genellikle oyun süresinden kısılarak yapıldığını belirtiyor. LEGO Group Marka Geliştirme Başkan Yardımcısı Alero Akuya ise "Bir çocuğun her gün oyuna zaman ayırmasının onun kendisini iyi hissetmesi ve gelecekteki başarısı için gerekli olduğunu kabul etmezsek, hayati becerilerden yoksun bir genç yetişkin nesil ile karşı karşıya kalacağız. Oyuna ayrılan zaman, çocuklara yatmadan önce masal okumak ya da iyi beslenmelerini sağlamak kadar önemli olmalı" ifadelerini kullanıyor.

OYUN ÖZEL BİR DENEYİMDİR
Cambridge Üniversitesi Oyun Profesörü Dr. Paul Ramchandi konu ile ilgili "Çocukların kendilerine kapsamlı bir eğitim ve beceri seti sağlayan tüm faaliyetlerin bir parçaları olmalarının çok büyük bir değeri var ancak oyun çocuklara gerçekten özel bir deneyim sunuyor. Çocuklar oyun yoluyla; gelişimlerinin, öğrenmelerinin ve büyümelerinin diğer tüm yönlerini geliştiren temel beceriler geliştiriyor. Çocuğunuz oyun oynamak için yeterli zamana sahip olduğunda yaratıcılık, özgüven, problem çözme ve iletişim gibi becerilerini geliştirebilir ve bu beceriler yaşamının ilerleyen dönemlerinde çocuğunuzun tam potansiyeline ulaşmasına yardımcı olabilir" diyor.
OYUN YERİNE ÖZEL DERS ALDIRILIYOR
Araştırmaya göre, ebeveynlerin dünya genelinde yüzde 70'i, Türkiye'de ise yüzde 74'ü çocuklarını gelecekte daha başarılı kılacağına inandıkları için serbest oyun yerine başarı temelli etkinliklere öncelik vermeyi tercih ediyor. Bu aktivitelerin başında spor, dil öğrenme ve özel dersler geliyor.