Geleneklerin ışığında ilerliyoruz

Çocukluk arkadaşlarınızla görüşüyor musunuz? Aynı şehirde olsak bile pek azıyla yollarımız çok az kesişiyor.
Hatta büyüdükçe bazılarıyla eski günler dışında konuşacak konu bulmakta bile zorlanıyoruz. Hele bir arada ortak iş yapmak, tüm çocukluğumuza ihanet olabiliyor bazen. Ama bazılarımız da sanki içindeki çocuğu saklar gibi, beraber büyüdüğü arkadaşıyla bir sanat yolculuğuna çıkıyor; tıpkı Ertuğrul Güngör ve Faruk Ertekin gibi... Seramik ve çini sanatlarıyla tanınan Kütahya'da doğup büyüyen iki ismin, Anna Laudel Istanbul'da açtığı Untraditional sergisiyle ilgili kendileriyle soru cevap yaptık. Yaşadıkları kentin kültürel hafızasından esinlenerek, seramik sanatını modern tasarım ögeleri ile yeniden yorumluyorlar.
Peki onlar da seramik kadar hassas ve kırılganlar mı? 28 Nisan'a kadar ziyaretçilerini bekleyen sergi için ikiliyle, geleneksel olan ve geleneksel olmayanı konuştuk. Yanıtları ortak verdiklerinin altını da çizelim.
- Bize kendinizden bahseder misiniz? - Ertuğrul Güngör:
1994 yılında Kütahya'da doğdum. Kütahya'da güzel sanatlar lisesinde resim eğitimi aldım. Sonrasında Antalya'da seramik üzerine lisans ve yüksek lisans eğitimimi tamamladım.
Yaklaşık beş yıldır Faruk'la birlikte kurduğumuz atölyemizde seramik üretimi yapıyoruz.


- Faruk Ertekin: Ben de aynı yıl Kütahya'da dünyaya gelmişim. Güzel sanatlar lisesinde resim eğitimi aldım. Ertuğrul ile 12 yaşımızdan beri arkadaşız ve geçmişte beraber graffiti yaparak ilk sanat icraatlarımıza başladık diyebilirim. Lisans eğitimimi grafik tasarım üzerine aldım ve Ertuğrul ile seramik alanında çalışmaya başlamadan önce reklamcılık sektöründe birkaç yıl çalıştım.
- Beraber büyüdünüz, eğitim hayatınızın çoğunu orada geçiren iki insan olarak Kütahya sanatınızı nasıl etkiledi?
- Eğitim hayatımızın önemli bir kısmını bu şehirde geçirdik. Kütahya, küçük ancak dinamik bir şehir. Ailelerimiz halen burada yaşıyor. Şehrin sıcak atmosferi, sanatımıza büyük etkilerde bulundu. Özellikle bizim için seramik alanında kariyer yapmayı seçmiş olmamız, Kütahya'nın sunduğu avantajlardan faydalanmamızı sağladı.
Şehirdeki yoğun seramik atölyeleri ve sürekli olarak bu sanatın etkisini hissetmek, sanatımıza derinlemesine etkiledi. Kütahya'nın kültürel atmosferi, sanata olan ilgimizi şekillendirdi ve geliştirdi. Şehirdeki sosyal yaşamın kısıtlı olması, belki de bizim sanata daha fazla odaklanmamıza neden oldu. Özetle, Kütahya'nın sanatımız üzerinde ve sanatsal gelişimimizde önemli bir katkısı var.

- Geçmişten gelen ve yüzyıllardır devam eden çini motiflerini günümüze uyarlamanız nasıl tepkiler aldı?
- Bu son sergide çok iyi geri dönüşler aldık. Açıkçası bundan önceki sergilerde daha parça parça belki karma olsun, belki kişisel sergi olarak da olsa bu denli izleyiciye ulaşamamıştık. Şu anki geri dönüşler harika. Ama bazen az da olsa bazı insanlar gelip geleneğe ters olduğuna dair yorumlarda bulunabiliyorlar. O amiyane tabirle biraz böyle geleneksele saygısızlık etmiyor musunuz, ayıp olmuyor mu tadında. Olmuyor, niye ayıp olsun?
Biz zaten kendimizi kültür elçileri olarak görmüyoruz, tamamen kültürümüz daha da zenginleşsin daha görünür hale gelsin derdindeyiz.
Sadece bu topraklarda değil, yabancı ülkelerde de yabancı insanlara da ulaşsın istiyoruz.
Bu sebeple geleneksel sanatı günümüze uyarlamak şahane bir olay bizce. Yani günceli takip etmek önemli.
Sonuçta şu an günümüzde gerçekleşen sanat bir sonraki dönemin, geleceğin geçmişi ve geleneği olacak. O yüzden birileri yine güncel bir şeyler yapacak, sanatçı bir şekilde yoldan sapacak, ilk başta farklı ve belki anlaşılması güç gözükecek ama belki de kabul edilebilir bir seviyeye taşınacak.
- Seramik ve çini çalışmalarına yurt dışından ve yurt içinden aldığınız tepkileri kıyaslayabilir misiniz?
- Yurt dışından aldığım tepkiler genellikle daha sağlıklı ve derinlemesine oluyor. Ham madde odaklı, malzeme odaklı ve düşünsel olarak daha sağlam yorumlar alıyoruz. Yurt içinde ise genellikle sergilerde veya gezme sırasında insanlar hızlıca gözlem yapıyorlar ve genel estetik olarak kendilerine yakın hissettiklerinden -çünkü hepimizin anneannesinde ya da büyüklerinde çini desenli eşyalar oluyor- olumlu tepkiler alıyoruz. Yerli izleyiciler, çini ve seramik çalışmalarını gördükleri zaman genellikle içerideki detayları görüp anlamak yerine nostaljik bir hissiyatla eserlere yöneliyorlar. Bu yönüyle diğer meslektaşlarıma kıyasla daha avantajlı olduğumu düşünüyoruz.
Küslüklerimiz verimli sonuçlar doğuruyor
- İki kişi birlikte çalışıyorsunuz, aranızda sürtüşmeler oluyor mu, ne aralıklarla küsüyorsunuz?
Birlikte çalışmak zorlu bir deneyim. Sanatsal açıdan birlikte çalışırken sürtüşmeler kaçınılmaz oluyor. Aslında bu sürtüşmeler genellikle sağlıklı bir sonuç doğuruyor. Çünkü bir tasarım veya fikir üzerinde anlaşmazlık yaşanması, daha iyisini bulma şansını artırır. Ancak zamanla ortak bir vizyon oluşturduk. Bazen estetik veya vizyon farklılıkları nedeniyle tartışmalar yaşanabilir ancak bizim için önemli olan bu konuları açıkça konuşabilmek ve ortak bir vizyon oluşturabilmek ki bunu başardığımızı söyleyebiliriz. Sinirli olduğumuzda problemlerimizi direkt olarak konuşarak çözmeyi tercih ederiz. Haftada bir küsüyoruz ancak genellikle işle ilgili oluyor bu küsmeler, sosyal yaşantımızda böyle bir sorun yaşamadık. En fazla iki ay boyunca birbirimizden biraz uzaklaşma ihtiyacı hissettik, ama bu genellikle bir sıkıntıdan ziyade birbirimizden uzaklaşıp dinlenme ihtiyacındandı. Sonuçta iki kişilik bir iş birliği zorlayıcı olabilir, ancak aynı zamanda oldukça keyifli ve verimli bir deneyimdir