2013'ün sorusu: Ortadoğu'da sıra kimde?

Türkiye'nin güneydeki komşuları Suriye ve Irak önümüzdeki yılın en kritik gelişmelerine gebe. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın Mart 2011'den beri şiddet kullanarak bastırmaya çalıştığı isyan, Rusya, Çin, ABD, AB, Türkiye, İran ve bölge ülkelerinin ana gündem maddesi olmaya devam edecek. Şimdiye kadar 55 bin kişinin öldüğü isyan süresince Esad'ın devrileceğine dair çok sayıda tahmin yapılsa da Nusayri azınlığın kontrolündeki ordu sayesinde bunlar boşa çıktı. 2013'te Rusya ve İran tarafından desteklenen Esad ile Türkiye, Suudi Arabistan ve Katar tarafından desteklenen muhalifler arasındaki güç dengesi ancak bir tarafın kaynakları kuruyuncaya kadar devam edecek gibi görünüyor. ABD'nin Rusya'yı ikna çabası henüz meyve vermiş değil. Birleşmiş Milletler'in siyasi çözüm arayışına rağmen Suriye'deki iç savaşın 2013'te de sürmesi beklenen bir gelişme. Öte yandan Irak'ta Başbakan Nuri El Maliki yönetimindeki hükümete karşı oluşan öfke son aylarda gittikçe artmaya başladı. Önce Kuzey Irak Özerk Yönetimi'yle petrol gelirleri ve anlaşmaları konusunda çatışma yaşayan Maliki, son birkaç haftadır ülkedeki Sünnilerin tepkisini çekiyor. Maliki'nin İran ve Suriye ile yakınlaşması ve Türkiye'ye karşı aldığı tavır, uluslararası kamuoyunda da eleştiriliyor. Şii Maliki'nin ülkedeki Kürt ve Sünnilerin desteğini kaybetmesinin yanı sıra, geçirdiği felcin ardından Almanya'da tedavi gören Cumhurbaşkanı Celal Talabani'nin sağlık durumunun belirsizliği de ülkenin siyasi istikrarını etkileyecek. Bölgedeki siyasi dengeleri etkileyebilecek bir diğer faktör de Suudi Arabistan'da 89 yaşındaki Kral Abdullah'ın iki veliahtının geçtiğimiz yıl ölmesi ve şimdiki veliahtın da 76 yaşındaki Prens Selman olması. Bazı uzmanlar, yönetimin, şimdiye kadar olduğu gibi ülkenin kurucusu Kral Abdülaziz Bin Suud'un oğullarından biri yerine torunlarına geçmesinin istikrar için en iyi gelişme olacağını belirtiyor.