Suriye’de kimler savaşıyor?

Suriye'deki iç savaş beş buçuk yılını geride bırakırken çatışmanın tarafları artıyor ve savaşın insani bilançosu ağırlaşıyor. 15 Mart 2011 tarihinde, Şam rejiminin silahsız sivil göstericilere ateş açmasıyla başlayan savaş yüzünden hayatını kaybedenlerin sayısı 470 bini geçti. Uluslararası kuruluşların tahminlerine göre 13 milyon Suriyeli de evlerini terk etmek zorunda kaldı. Süreç boyunca ılımlı muhalifler, terör örgütleri, milis kuvvetler, yabancı devletler, ABD önderliğindeki uluslarası koalisyon ve Şam rejimi sahada savaş yürüttü. İşte Türkiye'nin 'Fırat Kalkanı' operasyonuna başladığı tarihte Suriye'de savaşan güçler ve tarafları:
Şam rejimi:
Suriye topraklarının yüzde 40'a yakınını ve nüfusun 3'te birini elinde bulunduruyor. Şam, Lazkiye, Tartus, Humus ve Hama gibi şehirleri tutuyor. Rusya'nın hava saldırıları ve İran'ın gönderdiği Şii milislerin yanısıra Lübnan merkezli Hizbullah'tan da destek alıyor. Sivil yerleşim bölgelerinde uluslararası hukukun yasakladığı silahlar kullanan rejim, Suriye'de en çok ölüme neden olan taraf.
YPG:
Terör örgütü PKK'nın Suriye'deki uzantısı olan YPG, ülkenin kuzeyinde Afrin'de ve Menbiç'ten Irak sınırına kadar olan bölgede etkin. ABD'nin açıktan yardım ettiği Suriye Demokratik Güçleri adlı grubun bel kemiğini oluşturuyor. Şimdiye kadar terör örgütü DAEŞ'e ve Suriyeli muhalif örgütlere karşı saldırılar düzenledi. Geçtiğimiz hafta Haseke'de yaşanan çatışma haricinde Beşar Esad rejimiyle ortak hareket ettiler.
DAEŞ:
Suriye ve Irak'ta kurulan fakat Türkiye, Fransa, Belçika, ABD gibi birçok ülkede de terör eylemi düzenleyen örgüt, başkenti olarak Suriye'nin Rakka şehrini görüyor. Ülkenin orta ve doğu kesimlerini ele geçiren ve kuzeye doğru da hareketlenen DAEŞ, ABD önderliğindeki koalisyonun, Türkiye'nin, Rusya'nın, YPG'nin ve Şam rejimin hedefinde. Geçtiğimiz yıldan beri önemli şehirleri kaybeden DAEŞ'in tamamen yıkılması ve terörden beslenen ideolojisinin yok edilmesi için çabalar sürüyor.
ÖSO:
Savaşın başladığı günlerde muhaliflerin ana kuvveti olarak göze çarpan Özgür Suriye Ordusu, merkezi yönetimi olmayan bir çatı kurum. Türkiye'nin de desteklediği ılımlı muhalif grupları içinde barındıran ÖSO, ülkenin kuzey batısında ve güneyinde etkin.
Fetih Ordusu:
Geçtiğimiz yıl kurulan çatı örgütte Fetih el Şam'ın yanısıra Ahrar üş Şam gibi ılımlı muhalif örgütler de yer alıyor. Halep'te rejime karşı yürütülen muhalif direnişinde önemli bir yere sahipler.
Fetih el Şam:
El Kaide'nin Suriye kolu olan El Nusra örgütünün, geçtiğimiz ay "El Kaide ile bağlantımızı kestik" açıklamasının ardından oluştu. Şam rejimi ve terör örgütü DAEŞ'i hedef alan örgüt, zaman zaman ılımlı muhaliflerin operasyonlarına destek veriyor. Esed rejiminin yanısıra, ABD ve Rusya uçakları bu örgütü hedef alıyor.
ÇİN DE SAVAŞA KATILIYOR
Suriye savaşında uzun süre sessiz kalan Şi Cinping liderliğindeki Çin, bu aydan itibaren etkisini göstermeye başladı. Çin The Global Times gazetesinin haberine göre Çinli Amiral Guan Youfei, 16 Ağustos Salı günü Suriye Savunma Bakanı Fahd Casim El-Freyc ile bir araya gelerek DAEŞ'e karşı işbirliği olanakları ile iki ülke arasındaki bağların güçlendirilmesini konuştu. Çin kaynaklarından yapılan açıklamada tarafların askeri birliklerin eğitimi konusunda işbirliğinin geliştirilmesi ve Çin ordusunun insani yardımı konusunda görüş birliğine varıldığı açıklandı. ABD basını ise Çin'in Rusya ve İran hattında yer alacağından dolayı Washington yönetiminin işlerinin daha da zorlanacağı yorumlarını yaptı.
ABD, 59 ÜLKELİ KOALİSYONUN LİDERİ
ABD önderliğindeki koalisyon, Özgür Suriye Ordusu'nu desteklemek ve DAEŞ ile El Nusra'ya yönelik operasyonlar düzenlemek için Suriye'de saldırılar gerçekleştiriyor. 2014'ün eylül ayında kurulan birliğe kısa sürede 59 ülke destek verdi. DAEŞ'in toprak kaybetmesinde önemli etkisi bulunan ABD, örgütün lider kadrolarına, petrol gelirlerine ve lojistik destek hatlarına yönelik kritik saldırılar gerçekleştirdi.
RUSYA, ESAD REJİMİNİN EN GÜÇLÜ DESTEKÇİSİ
Eylül 2015'te, Şam rejiminin resmi talebi üzerine Rus ordusu, Suriye topraklarında askeri operasyonlara başladı. Lazkiye'deki hava üssünden saldırılar düzenleyen Rus uçakları, DAEŞ ve El Nusra'nın yanısıra ılımlı muhaliflere yönelik hedefleri de bombaladı. Beşar Esad'a kritik bir dönemde destek sağlayan Rusya, son dönemde Suriye'deki hedefleri bombalamak için İran'dan da uçak kaldırdığını açıkladı.