AB liderleri toplanıyor: Kritik konular masada

Avrupa Birliği (AB) liderleri, 1 Şubat'ta Ukrayna'ya mali destek sağlanması hedefiyle Birliğin uzun dönemli bütçesinde değişiklikleri ele alacakları özel zirve toplantısında buluşacak. AB liderleri yarın, 14-15 Aralık 2023'teki rutin zirvede AB Komisyonunun Macaristan'ın muhalefeti nedeniyle kabul edilemeyen bütçe değişikliği önerisini ele alacak.

Komisyon, Ukrayna'ya gelecek 4 yılda kesintisiz destek sağlayabilmek için, 2024-27 bütçesine 50 milyar avroluk bir fonun dahil edilmesini istiyor. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 13 Aralık 2023'te Avrupa Parlamentosunda yaptığı konuşmada "Ukrayna'nın siyasi desteğimizin yanı sıra sürdürülebilir mali desteğimize de ihtiyacı var." ifadesini kullanmış, 2020'de mevcut bütçe onaylandığında "kimsenin Avrupa topraklarında topyekun bir savaş çıkacağını öngöremediğini" söylemişti.

Macaristan, AB bütçesinin üye ülkeleri desteklemesi gerektiği, Ukrayna'da ciddi yolsuzluklar olduğu ve savaşta Batı'nın sunduğu desteğin sonuç vermediği gerekçeleriyle Ukrayna'ya mali yardım sağlanmasına karşı çıkıyor.

Üst düzey bir AB yetkilisinden alınan bilgiye göre, 15 Aralık'tan bu yana Macaristan heyetiyle günlük bazda müzakereler yapıldı. Son günlerde yoğunlaştırılan temaslar henüz sonuç vermedi.

Macaristan'ın tutumunda yumuşama olsa da henüz tam anlamıyla bir uzlaşma sağlanamadı. Başbakan Viktor Orban, 18 Ocak'taki açıklamasında bütçenin her sene gözden geçirilmesi şartıyla vetosunu kaldırabileceğini belirtmişti. AB Konseyinin Macaristan'ın oy hakkının elinden alınabileceği formüller üzerinde dahi çalıştığı öne sürülmüştü.

Yetkili bir soru üzerine, "Biz Macaristan'a baskı yapmıyoruz. 26 ülkenin bunu istediğini ve bu kararın 27 ülkeyle alınmasının en ideali olduğunu anlatıyoruz. Müzakerelerde konuşulan araçlarla ilgili yorum yapmayacağım." dedi.

UKRAYNA'YA ASKERİ DESTEK MASADA OLACAK

Liderler, Ukrayna'ya askeri desteği hızlandırma konusunu da ele alacak. AB, Mart 2024'e kadar Ukrayna'ya 1 milyon top mermisi sağlama ve eğitim verdiği Ukrayna askeri sayısını 40 bine çıkarma hedefi koymuştu. Ortak tedarik ve üretimin hızlandırılması hedefleriyle ilgili son durum değerlendirilecek.

Üst düzey AB yetkilisinin aktardığına göre, liderler özel zirvede Orta Doğu'daki son durumu da görüşecek ancak bu sınırlı bir tartışma olacak.

İsrail-Filistin konusunda "güvenlik, insani ihtiyaçlar ve iki devletli çözüm" temelinde görüşmeler yapılacak. AB'nin daha önce önerdiği uluslararası barış konferansı konusunda üye ülkelerin tutumları dinlenecek.

Öte yandan AB'nin Kızıl Deniz'e ticari gemilerin seyrüsefer güvenliğini sağlamak için donanma gönderme hedefi de masaya yatırılacak.