Bunlar olmadan İsrail-Filistin barışı nasıl olacak?

Şimdi görüşmeler yeniden başlayacak gibi. Ancak barış müzakerelerinin yeniden başlatılmasının önünde çok ciddi engeller var. Bunların başında İsrail'in Batı Şeria ve Doğu Kudüs'teki yerleşim birimi inşaatları geliyor. Görüşmelerin başlatılması için İsrail'in yerleşim inşaatlarını durdurması birinci şart.
Obama'nın planına göre barış süreci iki devletli çözümle tamamlanacak. Yani Filistin Devleti resmen kurulacak. Ancak İsrail'in Aralık ayında başlattığı E-1 bölgesine yönelik yerleşim planı Filistin Devletini parçalamayı hedefliyor. İsrail, Batı Şeria ve Doğu Kudüs'ün ortasına 3 bin konut inşa etme peşinde bu proje sonuçlanırsa zaten utanç duvarıyla bölünen Filistin toprakları fiilen ikiye bölünecek. Devlet kurulsa bile bütün bir toprak parçası üzerinde Filistin Devleti olamayacak.
Barış ile ilgili bir diğer sorun Filistinliler arasındaki uzlaşı konusu. Hamas ile El Fetih arasında uzlaşı sağlanamazsı görüşmelerden sağlıklı bir sonuç çıkmayacağı kesin. El Fetih ile Hamas arasındaki uzlaşı sürecinin bir an önce tamamlanması gerek. Şu an Batı Şeria ve Gazze Şeridinde iki ayrı hakimiyet bulunuyor, El Fetih ile Hamas'ın el sıkışıp, tek ses olmaması halinde barışgörüşmeleri yeniden başlasa bile hep yarım kalacaktır.
Bir de esirler sorunu söz konusu. Şu an İsrail cezaevlerinde 4 bin 660 esir var. Yaklaşık 250'si 15 yaşın altındaki çocuklar. Bu rakamlar sorunsuz gibi görünebilir ancak esirler konusu başlı başına bir problem. Çünkü İsrail Ordu kurallarına göre göz altına alınan ve cezaevine konulan bir Filistinlinin göz altı süresi 6 ay ve bu 6 aylık süreç sonsuz kez uzatılabiliyor yani bir esir hiç yargı önüne çıkarılmadan yıllarca hapis yatabiliyor.
İsrail bu konuda jet bir hamle yaptı. John Kerry'nin zorlamasıyla barış görüşmeleri öncesi jest olarak bazı Filistinli esirleri serbest bırakacağını açıkladı. Kerry 350 esirin serbest kalacağını söylemişti ancak İsrail yönetimi rakam vermedi.
Bu sorunlara 67 sınırlarında kalan ve İsrail pasaportu taşımak zorunda olan Filistinlilerle, Batı Şeria'daki Filistinlilerin evlenmesini yasaklayan mahkeme kararı da eklenebilir. Onun dışında Mescid-i Aksa'ya yönelik provakatif ziyaretler ve Yahudilerin Müslümanların ilk kıblesi üzerindeki işgal planları da ciddi sorunlar olarak masanın üzerinde duruyor.