Çin'de iki Uygura idam cezası

Kaşgar şehrinde görülen davada Orta Halk Mahkemesi, sanıklardan Musa Hesen'i "cinayet, terör örgütü liderliği, yasa dışı patlayıcı yapımı'', Rehman Hupur'u da "cinayet ve terör örgütü üyeliği'' suçlarından idama mahkûm etti. Çin'de yeni kanunlara göre, idam cezaları, yüksek mahkemenin onayından sonra onanıyor.
Çin medyasına göre, Kaşgar'daki mahkeme, sanıklardan diğer üçüne ise 9 yıl ila ömür boyu arasında değişen hapis cezaları verdi. Sanıkların faaliyetlerini ''terörizm'' kapsamında değerlendiren mahkeme, sanıkların ''aşırı dincilik ve terörizmle ilgili kitap ve posterler bastırdığı, bıçak yapımı ve saldırı tekniklerini öğrendiklerini, 2008'den buyana yasa dışı dini aktivitelerde bulundukları, aşırı dincilik propagandası yaptıkları ve terörizm videoları izledikleri'ni" açıkladı.
Kaşgar'ın Baçu (Bachu) kasabasında 23 Nisan'da meydana gelen olaylarda, 15'i polis ve kamu görevlisi olmak üzere toplam 21 kişi ölmüştü. Çatışma, görevlilerin şüphelendikleri bir evdeki aramalarda "kesici ve delici aletler'' bulduklarını bildirmesi ile polisin bu eve düzenlediği operasyonla başlamıştı. Yine Çin medyasına göre, olaydan sonra yapılan baskınlarda polis, çok sayıda silah ve patlayıcı madde ele geçirirken, Çin'in terör örgütü olarak nitelediği Doğu Türkistan İslami Hareketi adlı gruba ait bayraklara da el konulmuştu. Hükümet, bu olayda ölen polis ve kamu görevlilerini cesaret nişanına layık görmüştü.
Bu arada yine Haziran ayında bölgenin Turfan şehrine bağlı Lukçün (Lukqun) kasabasında kamu görevlileri ve binalarına yönelik yapıldığı söylenen saldırılarda 35 kişi yaşamını yitirmişti. Turfan'daki olaylarda ölenlerden 16'ının Uygur, ikisinin polis olduğu, ayrıca çatışmalarda 21 polis ve sivilin de yaralandığı açıklanmıştı. Olay yerinde polisin, 11 saldırganı öldürdüğü, 4 saldırganın ise yaralı olarak ele geçirildiği, 13 kişinin gözaltında olduğu, bölgede istikrarın yeniden sağlandığı da Çin medyasına yansıyan haberler arasındaydı.
Çin'in resmi medyası, bu olaydan iki gün sonra da Hotan şehrinde, yüzden fazla motosikletli saldırganların ellerinde bıçaklarla polis merkezine saldırdığını duyurmuştu.
Öte yandan bu olayları takiben internet üzerinden "şiddeti teşvik ettikleri" suçlamasıyla 11 kişi altı yıla kadar hapisle cezalandırılmıştı.
Çoğunluğu 9 milyon Müslüman Uygur Türkünün oluşturduğu ve Türkiye'nin iki katı büyüklüğünde olan 17 milyonluk bölgede Uygurlar, Çinli yetkililer tarafından dini ve kültürel baskıya maruz kaldıklarını belirtiyor. Bölgeye sürekli olarak gönderilen Hanların (asıl Çinli) yerleştirilmesi, istihdam eşitsizliği, kaynakların adaletsiz paylaşımı gibi Pekin'in bölgeye olan politikalarından dolayı burada sık sık çatışmaların yaşandığı da kaydediliyor. Tansiyonun yüksek olduğu bölgede yabancı medyanın buradaki sokaklarda bile izinsiz çekim yapmasına müsaade edilmediği kaydediliyor.
Şincan'ın merkezi Urumçi'de 2009'da meydana gelen etnik çatışmada resmi rakamlara göre, 200'e yakın kişi ölmüş, binlerce kişi de yaralanmıştı. Ancak bu rakamların çok daha fazla olduğu ifade ediliyor.