"Deprem uyarı sistemi Türkiye'de de kurulabilir"

Japonya, Tokyo Teknoloji Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Honkura Yoshimori, bir yıl önce Japonya'yı sarsan 9 büyüklüğündeki depremi önceden haber veren erken uyarı sisteminin Türkiye'de de kurulabileceğini söyledi. Depremin önceden bilinmesiyle ilgili farklı görüşler ileri sürüldüğünü, kısa, orta ve uzun vadeli tahminlerde bulunulabildiğini anlatan Yoshimori, şunları kaydetti: "Bu tür çalışmaları ben de yürütüyorum. Ancak hiç kimse bu tahminlerin doğruluğu konusunda emin değil. Ama öte yandan da büyük bir deprem öncesi milyonlarca kişinin canını kurtarabilecek bir erken uyarı sistemi de kurmak mümkün."

20 SANİYE KAZANDIRIYOR
Erken uyarı sisteminin, depremin sismik dalgalarının tespit edilmesiyle mümkün olduğunu belirten Yoshimori, şu bilgileri verdi: "Bir deprem öncesinde ilk sismik dalga geldiğinde hafif bir sarsıntı hissedilir. Saniyeler sonra ise büyük bir yer hareketi gelir. Depremin asıl yıkıcı dalgası da budur zaten. Biz bu birinci dalgaya 'P', ikinci dalgaya ise 'S' dalgası diyoruz. Depremin meydana geldiği noktadan yola çıkan P dalgası, S dalgasından daha hızlı yol alır. Erken uyarı sistemi ile P dalgası tespit edilebilirse, ardından güçlü bir S dalgasının geleceği bilinir ve buna göre önlem alınır. İşte geçen yıl meydana gelen 9 büyüklüğündeki depremde bu P dalgasını önceden tespit ederek erken uyarı sistemini harekete geçirebildik." Birinci ve ikinci dalganın merkeze 20-30 saniyelik bir zaman farkıyla ulaştığını, analiz için 5 saniye gerektiğini, erken ifade eden Honkura Yoshimori, "Geriye 15-25 saniye kalıyor. Bu süre, bina içinde güvenli bir yere kaçmak için yeterli" diye konuştu. Bu sistemin, trafikteki araçlar için de güven sağladığını kaydeden Yoshimori, "Örneğin Japonya'da çok yaygın olan hızlı trenler, kontrol merkezine ulaşan uyarı sistemi sayesinde durdurularak depremin geçmesi beklendi" diye konuştu.

KABLOLU TV ULAŞTIRIYOR
Yoshimori, Japonya'da kablolu televizyon ağı üzerinden işleyen sistemin çalışmasıyla ilgili şunları belirtti: "Deprem öncesinde erken uyarı sinyali Japonya Meteoroloji Ajansı'ndan bu ağ üzerinden yollanıyor. Ülkenin dört bir yanındaki alıcılar buradan yollanan sinyal sayesinde meydana gelecek sarsıntı hakkında önceden bilgi sahibi olabiliyor. Aynı sistem Türkiye'de de uygulanabilir. Nasıl ki kablolu televizyon yayınları belirli bir ücret karşılığı alınabiliyorsa, erken uyarı sistemi de ücret ödenerek evlere kurulabilir."