Filipinler'deki barış süreci

Filipinler'deki barış sürecinin en önemli unsurlarından biri olan, Bangsamoro Temel Yasası'nın (BTY) onaylanmasının gelecek yıla ertelenmesinin ardından belirsizlik sürüyor.

Ülkede yeni dönem çalışmalarına 18 Ocak'ta başlayacak olan Senato, 9 Mayıs'ta yapılacak genel seçimler nedeniyle 5 Şubat'ta yeniden tatile girecek. Bu durum BTY'nin Senato'da kabulünün seçim sonrasına kalabileceği endişelerine yol açıyor.

Filipinler'in güneyindeki direniş hareketi Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MİKC), yaklaşık 40 yıl süren ve 120 bin kişinin ölümüne neden olan çatışmaların ardından hükümetle, 27 Mart 2014'te Bangsamoro Barış Anlaşması imzalamıştı. Bu anlaşmanın ardından, Mindanao ve çevre adalarda "Müslüman Mindanao Özerk Bölgesi" adıyla faaliyet gösterecek siyasi yapının temeli olarak Bangsamoro Temel Yasası hazırlanmıştı.

Devlet başkanı adayları arasında barış süreci konusunda farklı düşünen adaylar olması, BTY'nin Senato'da onaylanmasının seçim sonrası kalması durumunda barış sürecinin riske gireceği endişesine neden oluyor.

MİKC, BTY'nin kabul edilmemesi ihtimaline karşın barıştan yana tavır alıyor. MİKC lideri Hacı Murad İbrahim, söz konusu yasa Senato tarafından kabul edilmese bile, Bangsamoro Kapsamlı Barış Anlaşması'nın uygulanması konusunda tüm yolları deneyeceklerini ifade etmişti.

Yasanın onaylanması halinde, Mindanao Özerk Bölgesi'nin yerini alacak Bangsamoro Siyasi Birimi vilayetlerinin belirlenmesi için halk oylamasına gidilecek. Gelecek yıl yapılacak seçimlere kadar yönetimi bir geçiş otoritesinin üstlenmesi planlanıyor. Mayısta yapılacak genel seçimlerin ardından haziran ayında Mindanao ve çevresinin Müslümanların yönetimine geçmesi bekleniyor.

Tarihi anlaşma kapsamında taraflar, silahlarını 16 Haziran'da sembolik olarak bırakmıştı. Maguindanao bölgesinde düzenlenen silah bırakma törenine Filipinler Devlet Başkanı Benigno Aquino ve Moro İslami Kurtuluş Cephesi Lideri Hacı Murat İbrahim katılmıştı. Törende 145 savaşçı silahlarını, Türk Büyükelçi Haydar Berk başkanlığındaki bağımsız kurula teslim etmişti.