Kürtlerin Kerkük petrolü hesabı

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) petrol ihracını yıl sonuna kadar günlük 400 bin varile çıkarma hedefinin, Kerkük petrolü dahil edilmeden gerçekleştirilemeyeceği ileri sürüldü.
IKBY, Kerkük'teki iki petrol sahasının ele geçirilmesinin ardından çıkarılan petrolün iç tüketimde kullanılacağını duyurdu.
Irak Kürt Bölgesel Hükümeti Sözcüsü Sefin Dizayi'nin, " petrol ihracını yıl sonuna kadar 120 bin varilden 400 bin varile çıkarmayı hedeflediklerini" belirterek, "Türkiye'nin de buna göre hazırlık yapmasını istedik" şeklindeki sözleri, IKBY'ninpetrol hedefinin tartışılmasına neden oldu. Dizayi'nin açıklamaları, IKBY'nin hedefinde Kerkük petrolünün de Türkiye üzerinden ihracı olduğuna yönelik şüpheleri kuvvetlendirirken, merkezi hükümetten bağımsız Kerkük petrolünün ihracının, Irak anayasasının ihlali olacağı, bunun da ülkede yeni karmaşaya neden olacağı iddia edildi.
IKBY, kendisine ait Tawke ve Taq Taq sahalarından üretim yaparak, uluslararası piyasaya ihraç edilmesi için petrolü Ceyhan'a gönderiyor.
Tawke'yi işleten Norveçli DNO International, mayıs ayında sahanın günlük 120 bin varil üretim yaptığını açıklamıştı. Genel Enerji ise Taq Taq sahasının haziranda günlük 113 bin varil ürettiğini, yıl sonuna kadar 200 bin varile çıkabileceğini belirtiyor. Bu sahalarda üretilen petrolün bir kısmının iç tüketim için kullanıldığı düşünüldüğünde, Türkiye'ye boru hattıyla gönderilmesi hedeflenen 400 bin varillik petrolün sadece bu sahalardan üretilecek olması mümkün görünmüyor.

KERKÜK'ÜN STATÜSÜ

Irak Anayasası'nın 140. maddesine göre Kerkük ve Sincar, Mahmur, Tuzhurmatu gibi şehirler, merkezi Bağdat hükümetiyle IKBY arasındaki tartışmalı bölgede yer alıyor. Saddam Hüseyin dönemi politikaları nedeniyle nüfus dengesi bozulan tartışmalı bölgelerin, 140. madde gereğince statüsünün belirlenmesi gerekiyordu. Henüz ilk aşama dahi uygulanamadığı için süreç de belirsizliğini koruyordu. Haziran başında IŞİD ilerleyişini engellemek için tartışmalı bölgelere giren Peşmerge, ortaya çıkan fiili durumla bölgelere hakim oldu. Mesud Barzani de "Tüm şartlar, anayasanın 140. maddesinin uygulanması için uygun durumdadır" diyerek referandum çağrısı yapmaya başladı.
Kerkük'ün çoğunluğunu yöneten Kürdistan Yurtseverler Birliğine mensup (KYB) Kerkük Valisi, aynı zamanda Irak Cumhurbaşkanlığı için adı geçen Necmettin Kerim ise tartışmalı bölgelerin statüsünün belirlenmesi konusunda hala Irak Anayasasının 140. maddesine bağlı olduklarını, aksinin ise anayasa ihlali olacağını belirtti.
Londra merkezli Carduchi Enerji Danışmanlığı Şirketinin Başkanı ve kendisi de Erbilli bir Kürt olan Şivan Zülal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, IKBY'nin daha önce de 400 bin varillik hedefi zikrettiğini belirterek, Kerkük petrolünün de dahil edilmesiyle bunun mümkün olabileceğini ifade etmişti.
İstanbul merkezli Bilge Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi (BİLGESAM) Irak uzmanı ve kendisi de Iraklı bir Türkmen olan Ali Semin de bu yöndeki hedef beyanlarının başından beri Kerkük petrolünü de dahil edilerek yapıldığını, Kürtlerin statüsü henüz belirlenmemiş Kerkük'ün petrolünü satmasının Irak anayasasının ihlali olacağını belirtmişti. Semin, "Bu durumda Türkmenler de Araplar da susmaz ve Türkiye de zor durumda bırakılmış olur" ifadesini kullanmıştı.
Irak ile Türkiye arasındaki Kerkük-Ceyhan boru hattının hasar gördüğü mart ayından bu yana Irak merkezi yönetimi tarafından Ceyhan'a petrol sevkiyatı yapılamıyor.
Geçen ay, Irak Bölgesel Kürt Yönetimi, Kerkük'teki petrol dağıtım altyapısını, Türkiye'ye petrol sevk eden boru hattına bağladığını açıklamıştı.
Kurulan bağlantı Avana sahası ile Kürtlerin boru hattının bulunduğu Khurmala sahasını birbirine bağlıyor.
IKBY, 11 Temmuz'da "Bağdat'ın, kendi finansmanlarıyla kurdukları bağlantıyı sabote etme ihtimaline karşı Bayhassan ve Mahmur'daki sahaları güvenceye aldığını" açıklamıştı. Açıklamada, sahalarda 110'ar bin varil üretim yapıldığı kaydedilmişti. Ancak tek başına Bayhassan'ın günde 195 bin varillik üretim kapasitesine sahip olduğu, dolayısıyla IKBY'nin 400 bin varillik hedefi için stratejik olduğu belirtiliyor.