Merkel'e büyük şok

Almanya'nın Aşağı Saksonya eyaletinde Pazar günü yapılan eyalet seçimlerini beklenmedik bir şekilde ve sadece bir sandalye farkla muhalefet kazandı.
Almanya Başbakanı Angela Merkel'in Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) seçimlerden % 36'lık oy oranıyla birinci parti olarak çıkmakla kalmadı; daha düne kadar anketlere göre gerek yerel gerekse ülke düzeyinde Almanya'da geçerli olan % 5'lik barajı asamazmis gibi görünen koalisyon ortağı Hür Demokrat Parti de, (FDP) sürpriz bir şekilde barajın neredeyse iki katı oranında oy kazanarak % 10'lara dayandı.
Ancak Hür Demokratları sevince boğan oyların önemli bir bölümü Hıristiyan Demokrat seçmenlerin 'koalisyon bozulmasın' diye FDP'ye 'ödünç' verdiği oylardan oluşuyor.
Seçimi kazanmaları halinde koalisyon hükümeti kuracaklarını açıklayan Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller ise, anketlerin gösterdiği sayılara yakın oranlarda oy aldılar.
Sosyal Demokrat Parti oyların % 32,6'sını alarak beklentileri karşılarken, Yeşiller ise % 13,7'lik oy oranıyla tahmin edilen sayıyı az farkla aştı.
Nitekim gece yarısına kadar süren ve kıran kırana geçen oy sayma işleminin sonunda, SPD ve Yeşiller'den oluşacak bir koalisyonun Aşağı Saksonya eyaletinde sadece bir sandalye farkla iktidarı devralabilecegi kesinleşti.
Merkel iktidarının sonu geliyor mu?
Aşağı Saksonya eyaletinde son 10 yıldır, aynen başkent Berlin de olduğu gibi Başbakan Angela Merkel'in CDU'su ile FDP'den oluşan bir koalisyon hükümeti iktidarda bulunuyordu. Bu nedenle bu eyaletteki seçimlere, Eylül ayında yapılacak genel seçimlerin bir çeşit provası olarak da bakılıyordu.
Bu bağlamda Merkel'in düne kadar en büyük sıkıntısı, anketlere göre gerek yerel gerekse ülke düzeyinde oyları günden güne eriyen ve % 5'lik barajı aşması mucize görünen koalisyon ortağı FDP'nin geleceğiydi. Eğer FDP, Aşağı Saksonya seçimlerinde gerçekten barajı aşamasaydı, Başbakan Merkel'in Eylül ayındaki genel seçimler için başka bir koalisyon ortağı adayı araması gerekecekti.
Merkel bu arayışını en azından şimdilik erteleyebilecek gibi görünüyor. Ancak, Başbakan Merkel, Aşağı Saksonya'da koalisyon ortağına kendi seçmeninden giden ödünç oylar yüzünden iktidarı kaybetmiş olması yetmiyormuş gibi, hiç beklemediği başka dertlerle karşı karşıya bulunuyor.
Aşağı Saksonya eyaletinde SPD ve Yeşiller'den oluşacak bir hükümet işbaşına geçtiği takdirde, Merkel hükümeti bu defa da iktidarın tüm yasal uygulamalarına onay vermesi gereken Federal Konsey'de azınlığa düşecek. Bu ise Merkel hükümetinin seçime kadar Federal Konsey'den geçirmeyi umduğu ve 'iktidarin başarısı' etiketiyle seçim kampanyasında kullanmayı öngördüğü yasal düzenlemeler açısından ciddi bir sıkıntı yaratacak.
Ödünç oylar dert oldu
Öte yandan Başbakan Merkel'in CDU'su, Aşağı Saksonya'da en fazla oyu olan siyasi parti olmakla beraber, sadece anketlere göre değil, bir önceki seçimlere göre de % 6 civarında oy kaybetmiş durumda.
Nitekim, CDU'nun koalisyon ortağı FDP'nin Saksonya eyalet seçimlerinde sürpriz bir şekilde aldığı % 6'lık fazladan oy, tam da CDU'nun kaybettigi oy oranına tekabül ediyor.
Bu da Merkel'in seçmenlerinden bir bölümünün oyunu FDP'ye ödün verdiğine işaret ediyor.
Ne varki bu defa sağ seçmenin bu tavrı Merkel için hem kazanç hem kayıp. Çünkü Merkel için FDP'yi önümüzdeki genel seçimlerde koalisyon ortağı olarak kaybetmemenin tek yolu, bu partiye gidecek ödünç oyları desteklemekten geçiyor. Ancak dünkü Aşağı Saksonya Eyalet Parlamentosu seçimlerinden çıkan beklenmedik sonuç, Başbakan Merkel için ciddi tehlike sinyalleri de veriyor.
SPD'nin daha da toparlanması, öte yandan SPD ile koalisyona girmeye kararlı Yeşillerin de beklenen oy oranında seyretmesi halinde, Eylül ayındaki genel seçimlerde, şimdiye kadar sağa sola ödünç giden her oya fazlasıyla ihtiyacı olacak.
Bıçak sırtı günler kapıda
Sonuç itibarıyla, Aşağı Saksonya seçimleri özellikle Başbakan Merkel açısından tahminlerin çok ötesinde farklı sonuçlar doğurmuş bulunuyor.
Seçimlerden bir gün öncesine kadar, Merkel ve partisine bu eyalette tek başına iktidar olma şansı dahi tanıyan anketler beklenmedik bir şekilde tutmadı.
Daha da kötüsü, Aşağı Saksonya eyalet seçiminden çıkan sonuçların Eylül ayındaki genel seçimlere dair işaret ettiği yeni siyasi ihtimaller, her defasinda Başbakan Merkel'i 'bıçak sırtında' günlerin beklediğini gösteriyor.
Kaynak: Ayça Tolun / BBC Türkçe