Nobel tıp ödülleri hücrenin gizemine

Nobel Tıp Ödülü hücre araştırmaları yapan üç bilim adamına verildi. 7-14 Ekim arasında sırasıyla Tıp, Fizik, Kimya, Barış ve Ekonomi dallarında açıklanacak Nobel ödüllerinin ilki olan Tıp'ta kazananlar belli oldu. İnsanlığa hizmet adına 1901'den bu yana dağıtılan Nobel'de tıp dalında ödüle, hücrenin taşıma sistemini nasıl organize ettiğinin gizemini çözen üç bilim insanı layık görüldü.
ÖNEMLİ BİR ADIM
İnsan hücrelerindeki temel taşıma sisteminin veziküller (kesecikler) tarafından gerçekleştirildiğini keşfeden ABD'li James E. Rothman, Randy W. Schekman ile Alman Thomas C. Südhof, 2013 Nobel Tıp Ödülü'nün sahipleri oldu. Nobel Komitesi, tıp ödülünü hücre fizyolojisindeki temel süreci ortaya çıkaran Rothman, Schekman ve Südhof, moleküllerin nasıl doğru zamanda doğru yere gönderildiğini keşfetti. Bilim adamlarının keşfi, hücre içinde ve dışında maddelerin nasıl taşındığının anlaşılmasına olanak tanıdı. Keşif, beyinde çeşitli hormonların ve bağışıklık sisteminde de sitokinlerin salgılanması için gerekli sinyallerde kesecik füzyonunun kontrol edilmesi gibi belirli bazı tıbbi süreçlerde büyük önem taşıyor. Kesecik ulaşımının sekteye uğraması ya da hatalı yapılması, çok sayıda nörolojik rahatsızlığın yanı sıra bağışıklık sistemi hastalıklarına yol açıyor. Her bir hücrenin molekül üreten ve ihraç eden bir fabrika gibi çalıştığını belirten Rothman, Schekman ve Südhof, keseciklerin kusursuz işleyişi olmadan hücrenin kaosa sürükleneceğine dikkat çekti.
EDEBİYATA MURAKAMİ EN BÜYÜK ADAY
Nobel Komitesi, yarından itibaren sırasıyla Fizik, Kimya, Edebiyat, Barış ve Ekonomi dallarında ödülleri açıklayacak. Bugün açıklanacak olan Fizik Ödülü'nün favorisi olarak, Higgs parçacığı olarak bilinen atomaltı parçacığı teorisini ilk kez ortaya atan fizikçi Peter Higgs ön plana çıkıyor. Yarın açıklanacak kimya dalında ise DNA nanoteknolojisi üzerindeki çalışmalarıyla A. Paul Alivisatos, Chad Mirkin ve Nadrian Seeman favori. Edebiyat dalında ise Japon Haruki Murakami, en büyük aday olarak gösteriliyor.
BULUŞLARI İNSANLIK İÇİN BÜYÜK BİR ADIM OLACAK
HAYATINI BU ARAŞTIRMAYA VERDİ
JAMES E. ROTHMAN: ABD'nin Massachusetts eyaletinde 1950'de dünyaya gelen Rothman, 1976 yılında Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun oldu. 1978 yılında California'daki Stanford Üniversitesi'nde hücrelerdeki kesecikler üzerinde çalışmaya başlayan Rothman, 2008 yılından bu yana Yale Üniversitesi'nde Hücre Biyolojisi Bölümü'nün başkanlığını yürütüyor.
BU ONUN İKİNCİ NOBEL'İ...
RANDY W. SCHEKMAN: ABD'nin Minnesota eyaletinde 1948'de doğan Schekman, 1974'de Stanford Üniversitesi'nden mezun oldu. Üniversite yıllarında 1959'da Nobel Ödülü'nü kazanan Arthur Kornberg ile çalışan Schekman, 1976 yılından bu yana Berkeley'deki California Üniversitesi Moleküler ve Hücre Biyolojisi Bölümü'nde profesör olarak görev yapıyor.
NOBELLİ HOCALARININ İZİNDE...
THOMAS C. SÜDHOF: 1955 Almanya doğumlu Südhof, 1982'de sinir sistemi kimyası üzerine doktorasını tamamladı. 1983'te ABD'deki Texas Üniversitesi'nde çalışmaya başlayan Südhof, 1985'te Nobel Tıp Ödülü'nü paylaşan Michael Brown ve Joseph Goldstein'ın öğrencisi oldu. Südhof, 2008'den bu yana Stanford Üniversitesi Moleküler ve Hücresel Tıp bölümünde profesör.